Свет
Струјата за „Силмак“ ни топи по 20 милиони евра

Привилегираната цена на струјата што Владата му ја даде на „Силмак“ им јаде на граѓаните околу 22 милиони евра годишно.
ГРАЃАНИТЕ ОД СВОЈ ЏЕБ ЈА ПЛАЌААТ РАБОТАТА НА КОМБИНАТОТ ВО ЈЕГУНОВЦЕ
Привилегираната цена на струјата што Владата му ја даде на „Силмак“ им јаде на граѓаните околу 22 милиони евра годишно. Според енергетичарите, апсурдно е енергенсот за чиј увоз државата плаќа 55 евра по мегаватчас, на приватни компании да им го продава речиси тројно поевтино. Според груба пресметка, само годинава поранешниот „Југохром“ бара државата да му обезбеди околу 700 мегаватчаса електрична енергија. Ако се знае дека во наредните 12 месеци македонскиот електропреносен оператор МЕПСО ќе купува увозна струја за просечна цена од 55 евра по мегаватчас, тогаш лесно се пресметува бенефитот за „Силмак“. Разликата во цената, се разбира, ја плаќаат домашните потрошувачи. – Комбинатот ќе плаќа просечна цена од 22 евра за мегаватчас, а остатокот до 55 евра (од просечната цена на енергијата од увоз) што се множи со количествата што ги бара „Силмак“. Така се добива минус за државното салдо кој тежи 21 милиони евра – велат од „Електрани на Македонија“. Не се знае точно кој колку троши од увезената струја, но секогаш се земаат за репер количествата што државата ги набавува од увоз, бидејќи Македонија за огромни суми купува околу 30 отсто од годишните потреби. Токму тој процент (2,8 терават/часа) го побаруваат производителите од рангот на „Силмак“, „Фени“, „Макстил“ и уште седум капацитети од категоријата големи потрошувачи.
Од Владата неофицијално се правдаат дека капацитетот за феросилициум инвестирал во енергетска ефикасност и тоа било една од причините Јегуновце да добие евтина струја. Тоа не е доволно цврст аргумент за домашни енергетичари, бидејќи енергетска ефикасност подразбира подомаќинско трошење на струјата. Како што објаснува Владата, произлегува дека ем „Силмак“ разумно ја користи струјата, ем ја плаќа екстра поволно. – За сметка на бенефитот за приватниците, државата преку џебот на граѓаните ќе плаќа милионски суми. Од „Силмак“ лебот го вадат околу 1.020 вработени. Кога комбинатот не би работел, социјалната издршка (околу 4.000 денари) за целиот персонал државата годишно би ја чинела околу 850.000 евра – велат аналитичарите.
Според експертите, нелогичен е селективниот пристап едни да добиваат привилегии, а други да плаќаат поскапо. – Катастрофално е тоа што во година кога државата купува струја од увоз за просечна цена од 55 евра за мегаватчас, на „Силмак“ и на „Фени“ ќе им ја наплаќа двојно поевтино – изјави Влатко Чингоски, претседател на Здружението на енергетичари (ЗЕМАК), вработен во „Електрани на Македонија“. Разликата во цената е на товар на граѓаните и на претпријатијата, а средствата ќе се слеваат во приватни џебови, во случајов, кај газдите на привилегираните комбинати, тврди Чингоски. И за Пеце Недановски, продекан на Економскиот факултет во Скопје, одлуката нема економска оправданост бидејќи разликата во цената ќе ја плаќаат сите други потрошувачи.
Големите потрошувачи се класификувани во групата на оние што трошат или планираат да потрошат над 20 гигавати струја годишно. Од почетокот на годинава тие требаше за потребните количества струја, неопходни за процесот на производството, да склучуваат нови договори со државниот електропреносен оператор МЕПСО и да плаќаат според пазарни тарифи.
Антикорупциската комисија најави дека ќе ја преиспита владината одлука.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Нетанјаху: Нема да има палестинска држава

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху денес изјави дека „нема да има палестинска држава“ на церемонијата на потпишување на голем проект за понатамошна изградба на населби на Западниот Брег, објави агенцијата Франс-прес.
„Ќе го одржиме нашето ветување: нема да има палестинска држава, ова место ни припаѓа нам“, рече Нетанјаху за време на посетата на населбата Маале Адумим на Западниот Брег.
„Ќе го зачуваме нашето наследство, нашата земја и нашата безбедност. Ќе го удвоиме населението на градот“, продолжи тој.
Минатиот месец, Израел одобри клучен проект за изградба на 3.400 станбени единици на Западниот Брег, кој ОН и неколку странски лидери го осудија како преполовување на територијата на можна идна палестинска држава и поткопување на можноста за решение со две држави. Проектот, е познат како Е1.
Израелскиот министер за финансии од крајната десница, Безалел Смотрих, повика на забрзување на проектот и на анексијата на Западниот Брег, како одговор на најавите од неколку земји за нивната намера да ја признаат Државата Палестина.
фото: принтскрин
Свет
Заменик-шефот на Стејт департментот: Ќе им ги одбиеме визите на луѓето што се потсмеваат на смртта на Кирк

Американскиот Стејт департмент ќе „преземе соодветни мерки“ против странците во САД кои „ја слават, одобруваат или се потсмеваат“ на смртта на Чарли Кирк, изјави денес заменик-државниот секретар Крис Ландау.
Ландау посочи дека тие мерки би можеле да вклучуваат укинување на визите. Администрацијата беше агресивна во одземањето на визите, особено на студентите поврзани со протестите против војната во Газа.
In light of yesterday’s horrific assassination of a leading political figure, I want to underscore that foreigners who glorify violence and hatred are not welcome visitors to our country. I have been disgusted to see some on social media praising, rationalizing, or making light…
— Christopher Landau (@DeputySecState) September 11, 2025
„Со оглед на вчерашното ужасно убиство на истакнат политички лидер, сакам да нагласам дека странците кои го величаат насилството и омразата не се добредојдени посетители во нашата земја“, напиша Ландау во објава на својот официјален Икс профил.
„Згрозен сум кога гледам како некои на социјалните мрежи го слават, оправдуваат или се потсмеваат на овој настан и им наложив на нашите конзуларни службеници да преземат соодветни мерки“, рече тој. „Слободно известете ми за ваквите коментари од странци за да може Стејт департментот да го заштити американскиот народ.“
Si alguien conoce el nombre de la bruja, le quitamos la visa. De inmediato. Aunque dudo que tenga visa. pic.twitter.com/8KRf2AQQES
— Christopher Landau (@DeputySecState) September 11, 2025
Ландау рече дека ќе им наложи на конзуларните службеници, кои донесуваат одлуки за визи, да ги следат коментарите на неговата објава.
Како одговор на друга објава во која беше истакнат уште еден пост за пукањето, Ландау рече дека доколку некој го знае името на авторката, „веднаш ќе ѝ ја поништиме визата. Иако се сомневам дека воопшто има виза.“
фото: принтскрин
Регион
(Видео) Албанија постави бот со вештачка интелигенција за министер

Новата министерка на Албанија задолжена за јавни тендери нема да биде поткупувана, нема да можат да и се закануваат или да биде наговарана. Тоа е затоа што Диела, како што ја нарекуваат, е бот генериран од вештачка интелигенција.
Премиерот Еди Рама, кој го започнува својот четврти мандат, во четврток изјави дека Диела, што на албански значи Сонце, ќе ги управува и ќе ги доделува сите јавни тендери на кои владата ангажира приватни компании за разни проекти.
„Диела е првиот член на кабинетот кој не е физички присутен, туку е виртуелно создаден од вештачка интелигенција“, рече Рама, претставувајќи го својот нов кабинет.
Таа ќе ја претвори Албанија во „земја каде што јавните тендери се 100 проценти ослободени од корупција“.
Јавните тендери долго време се извор на корупција во земјата, за која експертите велат дека е седиште на банди кои сакаат да перат пари од шверц со дрога и оружје низ целиот свет, и каде што корупцијата се вовлекла во коридорите на моќта. Таквата слика го отежна пристапувањето на Албанија кон ЕУ, што Рама сака да го постигне до 2030 година. Политичките аналитичари го сметаат ова за амбициозно.
Владата не објасни дали Диела ќе биде следена од луѓе или како ќе се елиминира ризикот од можна манипулација. Диела беше претставена претходно оваа година како виртуелен асистент со вештачка интелигенција на платформата e-Albania за добивање државни документи.
Многумина не ѝ веруваат. „Дури и Диела ќе биде корумпирана во Албанија“, коментираше еден корисник на Фејсбук. „Кражбите ќе продолжат, а Диела ќе биде виновна“, додаде друг. Новиот парламент, избран во мај, треба да започне со работа во петок.