Свет
Струјата за „Силмак“ ни топи по 20 милиони евра

Привилегираната цена на струјата што Владата му ја даде на „Силмак“ им јаде на граѓаните околу 22 милиони евра годишно.
ГРАЃАНИТЕ ОД СВОЈ ЏЕБ ЈА ПЛАЌААТ РАБОТАТА НА КОМБИНАТОТ ВО ЈЕГУНОВЦЕ
Привилегираната цена на струјата што Владата му ја даде на „Силмак“ им јаде на граѓаните околу 22 милиони евра годишно. Според енергетичарите, апсурдно е енергенсот за чиј увоз државата плаќа 55 евра по мегаватчас, на приватни компании да им го продава речиси тројно поевтино. Според груба пресметка, само годинава поранешниот „Југохром“ бара државата да му обезбеди околу 700 мегаватчаса електрична енергија. Ако се знае дека во наредните 12 месеци македонскиот електропреносен оператор МЕПСО ќе купува увозна струја за просечна цена од 55 евра по мегаватчас, тогаш лесно се пресметува бенефитот за „Силмак“. Разликата во цената, се разбира, ја плаќаат домашните потрошувачи. – Комбинатот ќе плаќа просечна цена од 22 евра за мегаватчас, а остатокот до 55 евра (од просечната цена на енергијата од увоз) што се множи со количествата што ги бара „Силмак“. Така се добива минус за државното салдо кој тежи 21 милиони евра – велат од „Електрани на Македонија“. Не се знае точно кој колку троши од увезената струја, но секогаш се земаат за репер количествата што државата ги набавува од увоз, бидејќи Македонија за огромни суми купува околу 30 отсто од годишните потреби. Токму тој процент (2,8 терават/часа) го побаруваат производителите од рангот на „Силмак“, „Фени“, „Макстил“ и уште седум капацитети од категоријата големи потрошувачи.
Од Владата неофицијално се правдаат дека капацитетот за феросилициум инвестирал во енергетска ефикасност и тоа било една од причините Јегуновце да добие евтина струја. Тоа не е доволно цврст аргумент за домашни енергетичари, бидејќи енергетска ефикасност подразбира подомаќинско трошење на струјата. Како што објаснува Владата, произлегува дека ем „Силмак“ разумно ја користи струјата, ем ја плаќа екстра поволно. – За сметка на бенефитот за приватниците, државата преку џебот на граѓаните ќе плаќа милионски суми. Од „Силмак“ лебот го вадат околу 1.020 вработени. Кога комбинатот не би работел, социјалната издршка (околу 4.000 денари) за целиот персонал државата годишно би ја чинела околу 850.000 евра – велат аналитичарите.
Според експертите, нелогичен е селективниот пристап едни да добиваат привилегии, а други да плаќаат поскапо. – Катастрофално е тоа што во година кога државата купува струја од увоз за просечна цена од 55 евра за мегаватчас, на „Силмак“ и на „Фени“ ќе им ја наплаќа двојно поевтино – изјави Влатко Чингоски, претседател на Здружението на енергетичари (ЗЕМАК), вработен во „Електрани на Македонија“. Разликата во цената е на товар на граѓаните и на претпријатијата, а средствата ќе се слеваат во приватни џебови, во случајов, кај газдите на привилегираните комбинати, тврди Чингоски. И за Пеце Недановски, продекан на Економскиот факултет во Скопје, одлуката нема економска оправданост бидејќи разликата во цената ќе ја плаќаат сите други потрошувачи.
Големите потрошувачи се класификувани во групата на оние што трошат или планираат да потрошат над 20 гигавати струја годишно. Од почетокот на годинава тие требаше за потребните количества струја, неопходни за процесот на производството, да склучуваат нови договори со државниот електропреносен оператор МЕПСО и да плаќаат според пазарни тарифи.
Антикорупциската комисија најави дека ќе ја преиспита владината одлука.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Полска пронајде докази за подметнатиот пожар во трговскиот центар во Варшава, го затвори рускиот конзулат; Русија бесна

Полска ќе го затвори рускиот конзулат во Краков откако пронајде докази дека Москва е одговорна за големиот пожар што речиси целосно уништи трговски центар во Варшава во мај 2024 година, изјави денес полскиот министер за надворешни работи.
❗🔥🇵🇱 – A huge fire hit the “Marywilska 44” shopping center in Warsaw, consuming almost all of its 1,400 commercial units, including kiosks.
The shopping mall, one of the largest in the city, belonged to Mirbud and is practically destroyed.
Authorities are fighting the fire,… pic.twitter.com/7Z34ZGyBzQ
— 🔥🗞The Informant (@theinformant_x) May 12, 2024
Веќе напнатите односи меѓу Варшава и Москва достигнаа нови височини со руската инвазија на Украина во 2022 година. Полска тврди дека нејзината улога како еден од најважните бедеми на Киев ја направила цел на руски саботажи, сајбер напади и дезинформациски кампањи, што Москва го негира.
Вчера, премиерот Доналд Туск изјави дека Полска „со сигурност“ знаела дека руските тајни служби стојат зад големиот пожар на улицата Меривилска во главниот град.
„Поради доказите дека руските специјални служби извршиле неприфатлив чин на саботажа против трговскиот центар на улицата Меривилска, решив да ја повлечам мојата согласност за работа на Конзулатот на Руската Федерација во Краков“, напиша министерот за надворешни работи Радослав Сикорски на Икс.
Како одговор, руското Министерство за надворешни работи објави дека Полска намерно ги прекинува врските со Москва, објави државната новинска агенција РИА.
„Варшава продолжува намерно да ги уништува односите, дејствувајќи против интересите на своите граѓани“, изјави портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова, цитирана од државната новинска агенција РИА. Таа додаде дека Русија наскоро ќе даде „соодветен одговор“.
Свет
Првпат во историјата светот ја сака Кина повеќе од САД: Трамп е помалку популарен од Путин

Според најновите податоци, популарноста на САД значително опадна по враќањето на Доналд Трамп во Белата куќа.
Индексот на перцепција на демократијата за 2025 година, анкета што ги следи ставовите на граѓаните кон демократијата, геополитиката и светските сили, анкетира повеќе од 110.000 луѓе во 100 земји.

Глобална нето-перцепција за земјите, при што негативните проценти укажуваат на негативна перцепција, а позитивните проценти укажуваат на позитивна перцепција. Кина сега е попопуларна од САД
Резултатите покажуваат дека мнозинството испитаници имаат негативно мислење за САД, што претставува стрмен пад во споредба со минатата година. Најголемата загуба на довербата се случи во Европската Унија – како што се очекуваше, со оглед на тоа што американскиот претседател Трамп постојано ја опишуваше ЕУ како ужасна, патетична и создадена да ги експлоатира Соединетите Американски Држави.
Андерс фог Расмусен, поранешен генерален секретар на НАТО и основач на фондацијата „Алијанса на демократиите“, која учествуваше во создавањето на индексот, рече дека овие резултати не го изненадуваат.
Додека Америка го губи својот углед, Кина полека го гради. Првпат во историјата Кина ги престигна САД во вкупниот глобален впечаток, а нејзиниот имиџ е во голема мера позитивен во речиси сите региони, освен во Европа.
Русија, чиј меѓународен углед го допре дното по инвазијата на Путин врз Украина во 2022 година, сè уште е рангирана малку полошо од САД, но исто така бележи мали подобрувања.
Ниту Трамп не стои подобро. Според резултатите од анкетата, тој е помалку популарен во светот дури и од Владимир Путин и од кинескиот лидер Шји Џјинпинг.
Од сите јавни личности вклучени во анкетата, вклучувајќи ги Илон Маск, Бил Гејтс, покојниот папа Франциско, Тејлор Свифт и Ким Кардашјан, Трамп помина најлошо.
Од сите анкетирани земји, Израел има најлош глобален углед, особено на Блискиот Исток и во Јужна Азија. Негативниот впечаток за Израел е сè пораспространет, дури и во европските земји, кои досега беа негови сојузници, како што е Германија. Постои растечка вознемиреност и критики за израелската политика во Газа и на Западниот Брег.
Минатата година Меѓународниот кривичен суд издаде налози за апсење на премиерот Бенјамин Нетанјаху и на поранешниот министер за одбрана Јоав Галант под сомнение за воени злосторства.
Свет
Талибанците го забранија шахот

Талибанските власти во Авганистан привремено го забранија играњето шах, наведувајќи загриженост дека играта би можела да биде форма на коцкање. Како што објавија службените лица, забраната останува на сила до понатамошно известување, односно додека не се утврди „дали шахот е во согласност со исламскиот закон“.
Шахот е најновиот во низата спортови што Талибанците одлучија да ги ограничат. За потсетување, во пракса, на жените речиси целосно им е забрането да спортуваат. Откако се вратија на власт во август 2021 година, Талибанците постепено воведуваат закони и прописи што го одразуваат нивното строго толкување на шеријатскиот закон.
Во неделата, портпаролот на спортскиот директорат на Талибанците, Атал Машвани, изјави дека шахот се смета за „средство за коцкање“ според исламскиот закон.
„Постојат религиозни сомнежи кога станува збор за шах“, изјави тој за АФП. „Додека не се разјаснат, шахот во Авганистан останува суспендиран.“
Сопственик на кафуле во Кабул, кој организирал неформални шаховски турнири во последниве години, вели дека ќе ја почитува одлуката, но признава дека тоа ќе му наштети на бизнисот.
„Младите луѓе денес немаат многу начини да го поминуваат времето, па затоа доаѓаа тука секој ден“, рече Азизула Гулзада. „Тие пиеја чај и играа шах со пријателите.“ Тој додаде дека шахот нормално се игра во многу други муслимански земји.
Минатата година, Талибанците ги забранија и боречките вештини како што е ММА, тврдејќи дека се премногу насилни и некомпатибилни со исламските принципи. „Утврдено е дека овој спорт е проблематичен во контекст на шеријатот и содржи бројни елементи што се спротивставуваат на исламските учења“, изјави тогаш портпаролот на талибанската влада. ММА натпреварите всушност беа укинати во 2021 година, кога беше воведен закон со кој се забранува „удирање во лице“.