Свет
Научниците со години предупредувале за разорен земјотрес на Хаити
Сеизмолозите со години наназад предупредувале дека карипскиот остров Хиспањол кој Хаити го делат со Доминиканска Република е под закана од катастрофален земјотрес бидејќи лежи на тектонска раседлина
Петмина научници својот труд во кој се предупредува на можен силен земјотрес во регионот го претставиле на 18-та Карипска геолошка конференција во март 2008 г. во Сан Доминго, во Доминиканска република, нагласувајќи дека целиот регион на раседлината на јужната страна на островот претставува голема сеизмичка опасност. Земјотресот што утринава го погоди Хаити со силина од 7,3 степени по Рихтер се случил токму по должината на оваа раседлина во зоната позната како Енрикуљо-Плантан Гарден.„Ние бемве загрижени заради тоа. Проблемот со тој вид удар е дека може да остане во мирување, заспан, со стотина години. Затоа е тешко да се предвиди што ќе се случи“, изјавил за CNN еден од авторите на споменатиот труд, Пол Ман, истражувач од Институтот за геофизика на Универзитетот Тексас.Наодите на овој тим стручњаци следеле по истражувањата објавени во 2004 г. во магазинот Journal for Geophisycal Research во кои двајца научници утврдиле зголемена опасност од земјотрес во раседлината Септемтрионал која се протега долж долината Цибао на северот од Доминиканска Република. „Тоа е едно од најсеизмичките подрачја во светот. Геолозите не би требале да биде изненадени со земјотресот“, изјавил еден од авторите на таа студија, Јиан Лин од Океанографскиот институт Вудс Хол во Масачусетс. Според него, дека земјотресот, заради тоа што епицентарот бил многу блиску до главниот град и затоа што станува збор за многу густо населено подрачје и во сиромашна земја со слаби градби може да предизвика многу жртви.Мајкл Бланпејд, помошник на координаторот на Програмата за истражување на опасности од земјотреси при Геолошкиот институт на САД, на интернетската страница на институцијата вели дека од исток на запад на Хаити се протега тектонски расед кој ја дели Северноамериканската и Карипската тектонска плоча и дека при сабајлешниот земјотрес дошло до нивно хоризонтално придвижување. Последиците се катастрофални, бидејќи станува збор за релативно плиток замјотрес, епицентарот е на длабочина од само осум километри, смета Бланпејд. „Три нешта ја одредуваат силината на земјотресот: локацијата, длабочината и магнитудата. Овој земјторес е лоциран релативно плитко, затоа населените подрачја во близина на овој расед се многу силно затресени“, вели научникот. Во главниот град Порто-о-пренс се урнати илајдници згради и други објекти, а хаитскиот премиер Жан-Макс Белериве изјави во средата доцна попладне дека се страхвуа дека бројката настрадани може да биде многу поголема од сто илјади. На поширокото подрачје на градот живеат меѓу 2,5 и 3 милиони жители, од вкупно 9,6 милиони жители. Хаити е најсиромашната држава на Западната хемисфера со дури 80 отсто од населението кое живее под границата на сиромаштија, од кои половината заработуваат помалку од 400 долари годишно.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Безос за „Спејс Икс“ на Маск: Илон беше многу јасен дека работи за јавен интерес
Основачот на „Амазон“, Џеф Безос, рече дека не мисли дека извршниот директор на „Спејс Икс“, Илон Маск, ќе ги искористи своите блиски врски со новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп за да ја поткопа неговата вселенска компанија Blue Origin, додавајќи дека се чувствува „многу оптимистично“ за вселенската агенда на претстојната администрација.
„Илон беше многу јасен дека тоа го прави за јавен интерес, а не за своја лична корист. И јас го земам тоа здраво за готово“, рече Безос, основач на „Блу Ориџин“, конкурент на SpaceX во вселенската индустрија, во изјава за интервју на Ројтерс.
Разговорот се одржа во Кејп Канаверал, Флорида, каде Безос ќе го гледа првото лансирање на „Њу Глен“ на „Блу Ориџин“, ракета висока 30 ката која се очекува да ја наруши доминацијата на пазарот на „Спејс Икс“ и да го започне долго одложуваното влегување на „Блу Ориџин“ на пазарот на лансирање сателити.
Маск, кој потроши повеќе од четвртина милијарда долари помагајќи му на Трамп да биде реизбран за претседател, има влијание врз него на теми поврзани со истражување на вселената.
Минатиот месец тој рече дека Соединетите Држави треба да испратат мисии директно на Марс наместо прво да одат на Месечината, што предизвика загриженост во индустријата за можно големо потресување во програмата за истражување на вселената на НАСА.
Се очекува Трамп да направи големи промени во лунарната програма на НАСА во неговиот втор претседателски мандат и да се фокусира многу на испраќање мисии на Марс.
Свет
(Видео) Зголемен бројот на загинати во Лос Анџелес: „Многу делови од градот изгледаат како да се бомбардирани“
Бројот на загинати во пожарите што беснеат низ Лос Анџелес се искачи на 24, соопштија утрово властите. Канцеларијата на судски вештак во округот Лос Анџелес објави список на жртви, вклучувајќи осум лица загинати во пожарот во Пацифик Палисадес и 16 лица загинати во пожарот во Итон.
И покрај предупредувањата дека секој обид за навлегување во областа на пожарот е од висок ризик, многу луѓе кои беа принудени да ги напуштат своите домови се собираат на контролните пунктови управувани од полиција, надевајќи се дека ќе добијат шанса да видат во каква состојба се нивните домови и дали се уништени.
„Не можат да одат дома, едноставно затоа што е опасно“, рече шефот на пожарникарите во Лос Анџелес, Ентони Мароне. „Наш заеднички приоритет е… да ги вратиме луѓето дома што е можно поскоро“, рече тој на прес-конференција, додавајќи дека тоа нема да биде можно до среда, поради предвиденото засилување на ветровите.
„Бидете уверени, во четврток, разговорот за враќање на луѓето во нивните домови ќе биде приоритет за нас“, рече Мароне. Некои жители чекаа во ред 11 часа за брза обиколка со придружба на нивните домови во евакуираната област.
На некои не им беше дозволено ниту да ги обиколат своите домови со придружба, бидејќи пожарникарите стравуваа дека силниот ветер може да ја влоши ситуацијата во областите зафатени од пожарот. Шефот на противпожарната служба рече дека ќе се постави систем кој ќе им овозможи на жителите да проверат на интернет дали нивните домови се уништени или оштетени.
„Знам дека многу луѓе во мојата област се разочарани и фрустрирани, но безбедноста е наш приоритет број еден“, рече градскиот советник на Лос Анџелес, Трејси Парк.
Бројот на евакуирани лица во моментов е околу 100.000, што е значително помалку во споредба со околу 180.000 во претходните денови. „Многу области сè уште изгледаат како да се бомбардирани“, рече шерифот на округот Лос Анџелес, Роберт Луна, истакнувајќи ја опасноста од соборените далноводи и гасоводи.
Европа
(Видео) Лавина уби тројца скијачи во Италија, ги влечела стотици метри надолу
Лавина вчера погоди група од пет скијачи во северниот италијански регион Пиемонт, при што загинаа тројца од нив, соопштија спасувачите.
Двајца преживеале и со хеликоптер биле пренесени во болница. Лавината околу пладне ја погоди источната страна на планината Пунта Валгранде, на границата меѓу Италија и Швајцарија.
In Piemonte una valanga travolge un gruppo di scialpinisti italiani. I corpi delle tre vittime trascinati nella neve per centinaia di metri. La valanga si è staccata da Punta Valgrande, a Trasquera, a 2800 metri pic.twitter.com/d7iE1qnoYl
— Tg3 (@Tg3web) January 12, 2025
Лавината неколку стотини метри ги влечеше скијачите кои загинаа по удолницата, нанесувајќи им фатални повреди.
На подрачјето над 2.100 метри е издадено предупредување за „значителна опасност од лавина“.