Свет
Обама: нуклеарниот материјал најголема закана за светската безбедност
Претседателот на САД Барак Обама во вторникот ги повика светските лидери да ја засилат својата решеност за ставање под подобра контрола на нуклеарниот материјал и оружја, со што тој би останал надвор од дофатот на терористичките организации, пренесува Channel News Asia.
Целта на дводневниот самит во Вашингтон посветен на ова прашање, најголем ваков настан организиран во САД од 1945 година наваму, е да се изнајдат механизми нуклеарниот материјал, плутониумот и високо-збогатениот ураниум, од воените и од цивилните резерви да биде ставен под целосна контрола или уништен во рок од четири години. „Мислам дека овој самит е индикација за тоа колку сите треба длабоко да се загрижат од последиците на шверцот на нуклеарен материјал. Верувам дека на крајот на самитот ќе видиме конкретни акции за кои секоја од земјите-учеснички ќе се заложи и кои ќе го направат светот малку побезбедно место“, истакна Обама. Украина, во која во 1986 година се случи најголемата нуклеарна катастрофа во историјата, кога експлодираше реактор од атомската централа во градот Чернобил, му го даде првичниот поттик на самитот со тоа што се откажа од своите залихи на високозбогатен ураниум, подготвен за изработка на атомска бомба. Новоизбраниот претседател на Украина, Виктор Јанукович на билатералната средба со Обама му рекол дека неговата земја се откажува од 90 килограми високозбогатен ураниум, доволен за изработка на неколку бомби. Примерот на Украина веднаш го прифатија Канада, која се откажа од многу помалите залихи, а пред неа тоа го стори и Чиле. Претседателот на Чиле, Себастијан Пињера, на самитот истакна дека префрлањето на нивниот ураниум во САД на чување претставува пример за тоа како помалите земји можат со конкретни акции да придонесат за побезбеден свет. Во вторник САД и Русија во рамките на самитот треба да потпишат договор за средување на резервите на плиутониум. Договорот предвидува елиминација на непотребните количини на плутониум и во двете земји кои, според американскиот Стејт дипартмент, се доволни за изработка на неколку илјади нуклеарни оружја. Сенка врз успешноста на самитот фрлаат зголемените тензии околу нуклеарната програма на Иран. Во понеделникот претседателите на САД и на Кина на билатералната средба се договорија нивните делегации да работат заеднички на осмислувањето на евентуалните санкции врз Иран, во рамките на Обединетите наци и групата „п5+1“ (САД, Русија, Кина, Франција и британија како членки на СБ на ОН, плус Германија). Проблеми создава и втората држава која има проблемитечна нуклеарна програма, последниот комунистички бастион на светот Северна Кореја, која му се спротивстави на меѓународниот притисок и произведе сопствено нуклеарно оружје. Ниту лидерите на Северна Кореја, ниту пак тие на Иран учествуваат на самитот во Вашингтон. Претставникот на Иран во меѓународната агенција за атомска енергија,контролно тело на Обединетите нации, Али Асгар Солтание, го обвини Вашингтон дека „САД се всушност, вистинската закана за светскиот мир“, имајќи го предвид нивниот огромен нуклеарен арсенал. „Исходот на конференцијата во Вашингтон е познат однапред. Какава и да било одлука донесена на оваа средба нема да биде обврзувачка за оние земји кои не се претставени на самитот“, изјави Солтание за иранската новинска агенција ИСНА. На самитот не присуствува и изралескиот премиер Бенјамин Нетанјаху, кои стравува дека муслиманските држави во Вашингтон ќе го покренат прашањето за недекларираното израелско нуклеарно оружје и ќе побараат еврејската држава да дозволи меѓународни инспекции на арсенало. Шефот на египетската дипломатија Ахмед Абул Геит на самитот истакна дека се надева оти санкциите кон Иран би можеле да се одбегнат, но побара Израел да биде казнет поради одбивањето да го потпише Договорот за неширење на нуклеарното оружје. Францусккиот претседател Никола Саркози на конференциијата се согласи со својот американски колега дека нуклеарниот материјал претставува најголема опасност за светската безбедност и дека треба да се држи под цврста контрола, но истакна дека Франција не може унилатерално да се откаже од својата нуклеарна прогграма.„Во толку опасен свет каков што е овој во кој живееме, Франција не може унилатерално да се откаже од нуклеарното оружје“, истакна Саркози.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Фото) Пожарите во Лос Анџелес не престануваат: 11 загинати, 300 илјади евакуирани, прогласена е вонредна состојба
Најмалку 11 лица ги загубија животите во разорните пожари кои беснеат низ Лос Анџелес.
Пламените јазици зафатија повеќе од 100 квадратни километри и принудија повеќе од 300.000 луѓе да се евакуираат.
Пожарникарите се обидуваат да ги стават под контрола огнените стихии, а се зголемува загриженоста за можно подметнување на помали пожари.
Најавената промена на ветровите се заканува дополнително да ја влоши состојбата.
Официјалните лица предупредуваат дека бројот на загинати може да се зголеми кога инспекторите конечно ќе стигнат до најтешко погодените области.
Најмалку 12.000 згради се оштетени или уништени, а повеќе од 5.600 ученици останаа без своите училишта, бидејќи најмалку 12 институции беа уништени од пожарите.
Американското Министерство за здравство и човечки услуги прогласи вонредна состојба за јавно здравје во сојузната држава Калифорнија за да ги реши здравствените проблеми предизвикани од актуелните пожари во округот Лос Анџелес.
Комесарот за осигурување на Калифорнија издаде мораториум за откажување или необновување на полисите за осигурување за станарите погодени од пожарите. Таа забрана ќе важи една година за жителите во областите погодени од пожарите Палисадес и Итон.
Одделот на шерифот на округот Лос Анџелес објави дека досега се уапсени 18 лица во врска со криминални активности поврзани со пожарите во Итон и Палисадес.
„Обвиненијата вклучуваат грабеж, кражба, кражба на идентитет, поседување алатки за кражба и поседување наркотици“, изјави заменик-шерифот Мајрон Џонсон, пренесе ABC News.
Полицискиот час воведен во областите погодени од пожарите Палисадес и Итон е во сила до натамошно известување.
„ Оваа мерка е преземена за да се подобри јавната безбедност, да се заштити имотот и да се спречи грабежот во областите каде што жителите се евакуирани “, рече Џонсон.
Свет
(Фото) Трамп сака да ја преземе контролата врз Гренланд, Канада и Панамскиот канал
Новоизбраниот претседател на САД, Доналд Трамп, ги сака Гренланд, Канада и Панамскиот канал. Ова е само дел од неговите планови, кои ги откри пред неговата инаугурација на 20 јануари.
Франција и Германија бурно реагираа на намерите на Трамп во однос на Гренланд. Париз нагласува дека нема да толерира закани за суверените граници на Европската унија. Овие жестоки предупредувања беа испратени откако Трамп не ја отфрли можноста за воена акција за преземање контрола врз Гренланд , автономна територија на Данска, членка на Европската унија.
Од друга страна, германскиот канцелар Олаф Шолц изјави дека забелешките на Трамп предизвикале „недоразбирање“ меѓу европските лидери.
– Принципот на неповредливост на границите важи за секоја земја, без разлика дали е на исток од нас или на запад и секоја земја мора да го почитува, без разлика дали е мала или многу моќна земја – рече Шолц.
Данска, која сега е во центарот на драмата околу Гренланд, дипломатски вели дека е отворена за дијалог за безбедносни прашања со Трамп, но не се согласува со закани со сила.
Иако властите на Гренланд првично решително ги отфрлија понудите на Трамп, реториката се промени во последните денови.
Односите меѓу Гренланд и Данска беа затегнати во последниве години поради наводите за историска злоупотреба на граѓаните на Гренланд за време на колонијалното владеење.
Премиерот на Гренланд, Мут Егеде, рече дека најголемиот остров во светот не е на продажба, но во својот новогодишен говор повика да се прогласи независност од Данска.
Поради ваквите планови на Трамп, фокусот повеќе не е на решението што тој ќе го понуди за ставање крај на војната во Украина, што ќе има влијание и на целиот Стар континент, туку само на она што се случува или што ќе се случи на Гренланд.
А кога станува збор за Украина, едно од решенијата што може да ги промени границите на Европа исто како и ставањето на Гренланд под американска контрола , е замрзнување на линиите на фронтот и отстапување на украинската територија на Русија.
На Русија ќе и биде дозволено да ја задржи контролата врз деловите на Украина што веќе ги освои , вклучувајќи го и полуостровот Крим.
Тоа значи дека демаркационата линија би се протегала од Нова Каховка во Херсонската област, преку делови од Запорожјската област, Селидово, Торечко и Вуледар во Доњецк и Северодонецк во Луганск.
Бидејќи Русија, исто така, контролира делови од регионот Харков, постои голема шанса Трамп и Путин да се согласат да го задржат тоа така и дека демаркационите линии би се прошириле мал дел и во оваа област.
Со сето ова Трамп потврди дека сака членките на НАТО да издвојуваат пет отсто од својот БДП за одбраната, наместо досегашниот договор од два отсто од нивниот БДП.
„Ох, Канада“
Од Европа одиме во Канада, која Трамп сака да ја види како 51-ва американска сојузна држава. Се започна како шега на социјалните мрежи, но се покажа дека новоизбраниот претседател на Америка е сериозен.
Тој се закани дека ќе воведе царини за стоки од Канада и понуди да им се придружат на САД како „сламка на спасот“ за економијата на таа земја.
Се вмеша и Илон Маск.
Канадскиот премиер во заминување Џастин Трудо рече дека „нема шанси“ да се приклучи на Америка, на што Маск одговори.
„Девојко, ти повеќе не си гувернер на Канада, па не е важно што ќе кажеш “, напиша Маск.
„Рацете подалеку од Панама“
Повторно користејќи ја економијата како причина, Трамп ги критикуваше таксите за американските бродови кои минуваат низ Панамскиот канал и се закани дека ќе побара да му се врати контролата на пловидбата на Вашингтон.
– Кога претседателот Џими Картер непромислено го даде за еден долар, за време на неговиот мандат, со него управуваше исклучиво Панама, а не Кина или некој друг. Исто така, на Панама не и беше дозволено да наплаќа превисоки цени и стапки за премин кон САД, нејзината морнарица и корпорациите кои работат во нашата земја – рече Трамп.
Неколку десетици демонстранти одржаа протест пред американската амбасада во Панама , каде му рекоа на Трамп „да ги држи рацете подалеку од Панама“, а тамошните власти нагласија дека „суверенитетот над тој канал не е прашање на преговори“.
„Мексиканска Америка, звучи убаво“
Трамп се фокусираше и на Мексиканскиот залив и објави мапи на кои се нарекува Американски залив.
Мексиканската претседателка Клаудија Шејнбаум, која разговараше со Трамп кога тој се закани дека ќе ги зголеми тарифите поради мигрантите, истакна дека „Мексиканскиот залив“ е меѓународно признато име и дека Трамп „живее во минатото“.
– Мислам дека на претседателот Трамп му кажаа погрешна работа, му рекоа дека Фелипе Калдерон се уште е претседател. Но, не, во Мексико луѓето се главни – рече Шејнбаум на прес-конференцијата.
Шајнбаум покажа карта на поранешно Мексико, која ги вклучува териториите кои сега се дел од Соединетите Американски Држави.
– Мексиканска Америка, тоа звучи убаво – рече Шејнбаум.
Свет
„Не сакал да го остави синот“: Татко и син со инвалидитет меѓу жртвите од пожарот во Лос Анџелес
Најмалку 10 лица загинаа во пожарите во Лос Анџелес, а се стравува дека бројот на жртвите ќе се зголеми откако истражителите ќе успеат безбедно да пристапат до населбите.
Татко и син, двајцата со инвалидитет, загинаа во пожар во Алтадена, објави Вашингтон пост.
Хаџим Вајт, жителка на Арканзас, рече дека последен пат комуницирала со нејзиниот татко, Ентони Мичел, во средата наутро.
„Тој рече: „Душо, само да знаеш, има пожар и ќе мора да се евакуираме“. Потоа рече: „Морам да одам, има пожар во дворот“, раскажа Вајт.
In a heartbreaking incident linked to the ongoing wildfires in Southern California, a great-grandfather and his son tragically lost their lives while attempting to escape the flames.
The victims, 67-year-old Anthony Mitchell, a retired salesman and amputee, and his son Justin,… pic.twitter.com/dnsqXbgWul
— Dhruv (@dhruv2038) January 10, 2025
Мичел (67), пензиониран продавач кое се потпираше на инвалидска количка, живееше во Алтадена со неговиот син Џастин, млад човек во раните 20-ти години, кој боледуваше од церебрална парализа.
Вајт добила вест дека ниту нејзиниот татко ниту Џастин не успеале да се спасат од пламенот.
Властите го информирале семејството дека Мичел бил пронајден покрај креветот на неговиот син, што го навело семејството да верува дека тој се обидувал да го спаси Џастин.
„Тој не сакал да го остави синот. Не по секоја цена. Многу е тешко. Тоа беше како тон цигли да ми паднаа на градите“, рече Вајт.
Вајт го опишала нејзиниот татко како дарежлив човек кој ги обожавал своите четири деца, 11 внуци и 10 правнуци.