Свет
Иран и „шестката“ го завршија првиот ден од разговорите во Истанбул

Во петокот околу пладне заврши првиот ден од редовните состаноци на претставници на Иран и шесте меѓународни посредници за решавање на иранската нуклеарна програма (Русија, Кина, САД, Франција, Велика Британија и Германија), кој се одржува во Турција
Како што извести иранската новинска агенција IRNA која се повикува на Врховниот совет за национална безбедност на Иран, средбата во Истанбул во рамките на дводневните разговори била одржана во пријателска атмосфера, којашто им дозволила на сите страни да ја потврдат својата позиција утврдена на претходната средба во декември во Женева. На разговорите учествуваат: од страна на Европската унија, Високиот претставник за надворешна и безбедносна политика, Катрин Ештон, замениците министри за надворешни работи на државите од „шестката“ а иранската делегација е предводена од секретарот на Врховниот совет за национална безбедност, Саид Џалили. Високиот претставник на ЕУ за надворешна и безбедносна политика Кетрин Ештон ги потврдила заложбите за продолжување на преговорите „за да се изнајдат заемно прифатливи решенија“, се наведува меѓу другото во информацијата на иранската новинска агенција. Како што е договорено, продолжението на средбата на претставници на Иран и шесте земји, во петокот и саботата (22-ти јануари) до попладневните часови. Претходниот круг од разговорите за иранското нуклеарно прашање, што се одржаа по едногодишна пауза во процесот на преговори меѓу иранскиот страна и „шестката“, заврши на 7-ми декември 2010 г. во Женева. Средбата резултираше со согласноста на Иран да се одржи уште една средба во Турција за да се разледаат прашањата поврзани не само за нуклеарната програма на Техеран, туку и за изнаоѓање начини за поблиска соработка на меѓународен план, и покрај тоа што иранската страна тврдоглаво продолжува да одбива да разговара само за иранската нуклеарна програма, сметајќи го тоа за нивно неоттуѓиво право. Рускиот министер за надворешни рабооти Срергеј Лавров, кој во четвртокот во Истанбул присуствуваше на состанокот на турско-рускиот комитет за соработка на највиско ниво, изјави дека нуклеарната програма на Иран не треба да биде единствената точка на дневниот ред на оваа средба. Според Лавров, во Истанбул теба да се разговара и за други прашања, вклучувајќи ја и можноста за укинување на санкциите доколку Иран поефикасно соработува со Меѓународната агенција за нуклеарна енергија – ИАЕА, за темите од областа на економската соработка и заемните настапи на регионално ниво. „Шестката “ во 2003 г. заедно со ИАЕА побара од Иран да го суспендира збогатувањето на ураниумот, што може да претставува закана за нераспространувањето на нуклеарното оружје. Разговорите беа прекинати во 2009 г., кога Одборот на гувернери на ИАЕА го осуди Иран за изградба на втората фабрика за збогатување на ураниум и го повика Техеран да докаже дека „нема донесено решение за изградба на други нуклеарни објекти, кои не се пријавени до Агенцијата.“ САД и другите западни земји го обвинуваат Иран дека развива нуклеарно оружје под маската на цивилна програма за нуклеарна енергија. Техеран ги негира обвиненијата, велејќи дека неговата нуклеарна програма е насочена кон исполнување на потребите за електрична енергија на земјата, како и за медицински цели. Советот за безбедност на ОН во јуни 2010 г. донесе уште една резолуција, која предвидува построги санкции против Иран. Ова е четврта резолуција усвоени од страна на Советот за безбедност на ОН како одговор на неподготвеноста на Техеран за усогласување со меѓународните барања и давањето одговор на прашањата за иранската нуклеарна програма, вклучувајќи го и ота за наводниот воена компонента на програмата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Конгресот на САД одобри 342 милиони евра воена помош за Украина

Претставничкиот дом на американскиот Конгрес усвои закон за одбранбена политика во вредност од 762,9 милијарди евра, кој, покрај мерките за зајакнување на воената подготвеност и зголемување на платите на американските војници, воведува и голем број нови ограничувања, вклучително и забрана за обезбедување здравствена заштита поврзана со промената на полот на припадниците на војската, пишува „Њујорк тајмс“.
Законот беше усвоен со 231 глас „за“. „Њујорк тајмс“ објавува дека републиканците во Конгресот го претворија годишниот документ за одбранбена политика на Пентагон во средство за „наметнување конзервативна социјална политика“.
Официјалната цел на законодавството, според медиумот, беше да се поедностави и модернизира начинот на кој Пентагон ги идентификува и задоволува воените потреби, вклучително и истражување, буџетирање, склучување договори, производство и снабдување. Овој процес беше критикуван и од републиканците и од демократите во Конгресот, а дополнително го налути воено-индустрискиот комплекс.
Иако републиканците и демократите ги пофалија одредбите, за кои велат дека ќе ја подобрат способноста на Пентагон да спроведува одбранбени мисии и да ги зајакнат вооружените сили, дебатата беше обележана со контроверзни полемики околу социјално конзервативните ограничувања што Републиканската група ги протурка за време на гласањето, главно по партиска линија, според „Њујорк тајмс“.
И покрај силното противење на републиканците на обезбедување воена помош за Украина, законот сепак обезбедува 342 милиони евра за иницијативата на Пентагон за поддршка на украинската безбедност. Претставничкиот дом го отфрли предлогот на Марџори Тејлор Грин за укинување на финансирањето на Украина, при што и републиканците и демократите гласаа против него.
Пратениците, исто така, додадоа одредба со која се бара од Пентагон да го извести Конгресот доколку администрацијата планира да ја откаже или суспендира воената помош за Украина одобрена од Конгресот.
Фото: принтскрин
Свет
(Видео) „Никогаш нема да ја извадам таа слика од главата“: очевидци на убиството на Чарли Кирк

Присутните на настанот на кампусот на Универзитетот Јута Вали, каде што синоќа беше убиен американскиот конзервативен активист Чарли Кирк, ги опишаа сцените на паника што следеа по фаталната пукотница. Кирк (31), влијателен човек и близок сојузник на Доналд Трамп, беше убиен со еден куршум во вратот додека држеше говор пред околу 3.000 луѓе како дел од неговата „Американска турнеја за враќање“, објави „BBC News“.
„Го видовме телото како паѓа“
Полицијата верува дека истрелот бил испукан од покривот на блиската зграда, на околу стотина метри оддалеченост. Видеата од социјалните медиуми го покажуваат Кирк како зборува за насилство со оружје само неколку моменти пред да биде застрелан.
„Моите пријатели и јас се забавувавме само слушајќи што се случува. Одеднаш слушнавме гласен крик, силен тресок, а потоа го видов неговото тело како паѓа во забавена снимка“, изјави еден очевидец за „BBC News“.
Портер Лафербер, студент и „голем обожавател“ на Кирк, беше на околу петнаесет метри оддалеченост. „Седев таму снимајќи го, престанав да снимам и тогаш го слушнав тој истрел. Не разбираш што се случило сè додека не се случи. Чарли паѓа од столот, сите почнуваат да паничат“, изјави тој за „Би-Би-Си“. Лафербер додаде дека се скрил зад бетонска ограда, а потоа истрчал кон најблиската зграда.
„Не сакам да умрам“
Даниел беше уште поблиску, на помалку од пет метри од сцената. „Беше ужасно. Се што слушнав беше врескање. Видов луѓе како трчаат и си помислив: „Не е безбедно да се трча. Не е безбедно да се станува“… И се што велев беше: „Те молам Боже, те молам Боже, те молам Боже, затоа што не сакам да умрам“, изјави за Ројтерс.
Поранешниот американски конгресмен Џејсон Чафец, кој беше на настанот со својата ќерка, ги потврди сцените на хаос. „Куршумот отиде директно во него. Сите беа на подот и трчаа“, изјави тој за „Фокс њуз“.
Адам Бартоломеј, кој интервјуираше контра-протестанти на настанот, исто така го опиша општиот хаос. „Имаше хаос и луѓето трчаа кон излезите. Неколку луѓе беа во солзи“, изјави тој за „Би-Би-Си“.
Фил Лајман, поранешен конгресмен од Јута, ја делеше сцената со Кирк непосредно пред неговиот говор. „3.000 деца кои во основа гледаат како некој е застрелан пред нив, тоа е навистина трауматично. Навистина е тешко“, рече тој.
Ема Питс од „Дезерет њуз“, која известуваше од настанот, рече: „Никогаш нема да ја извадам таа слика од главата“. Питс додаде дека била изненадена од недостатокот на безбедност. „Никој не ја скенирал нашата опрема, никој не ги скенирал нашите торби, немало обезбедување“, рече таа. Бартоломеј се согласи, велејќи дека е и „изненаден“ што никој не му ја проверил торбата.
Универзитетот Јута Вали соопшти дека имало шест обезбедувачи за предавањето, покрај приватното обезбедување на Кирк.
Фото: принтскрин
Свет
НАСА им забрани на кинеските граѓани да работат на вселенски програми

Американската вселенска агенција НАСА почна да спроведува забрана за кинеските граѓани да работат на нејзините програми, дури и за оние со важечки визи, што дополнително го нагласува интензивирањето на вселенската трка меѓу САД и Кина, пишува Гардијан.
Оваа промена на политиката, која првпат ја објави Блумберг њуз, ја потврди самата НАСА.
„НАСА презеде внатрешни мерки поврзани со кинеските државјани, вклучително и ограничување на физичкиот и сајбер пристапот до нашите објекти, материјали и мрежа, за да се обезбеди безбедноста на нашата работа“, изјави портпаролката на агенцијата Бетани Стивенс.
Според Блумберг, на кинеските државјани претходно им било дозволено да работат како надворешни соработници или студенти кои придонесуваат за истражување, иако не можеле да бидат вработени. Сепак, ситуацијата драстично се промени на 5 септември, кога неколку лица, зборувајќи анонимно, потврдија дека одеднаш им е одбиен пристап до ИТ системи и им е забрането да присуствуваат на состаноци.
Оваа одлука доаѓа во услови на зголемена антикинеска реторика од администрацијата на претседателот Доналд Трамп, во време кога САД и Кина се натпреваруваат кој ќе биде прв што повторно ќе испрати човечки екипаж на Месечината.
Американската програма „Артемис“, наследник на легендарната програма „Аполо“, има за цел слетување во 2027 година, но се соочува со пречекорување на трошоците и значителни одложувања.
Од друга страна, Кина планира да ги спушти своите таиконаути на Месечината до 2030 година.
„Во моментов сме во уште една вселенска трка“, изјави минатата недела вршителот на должноста администратор на НАСА, Шон Дафи.
„Кинезите сакаат да се вратат на Месечината пред нас. Тоа нема да се случи. Америка водела во вселената во минатото и ќе продолжиме да водиме во вселената во иднина.“
Покрај Месечината, Кина има амбиции да стане првата земја што ќе донесе примероци од површината на Марс. Планира таа роботска мисија да се лансира во 2028 година, додека враќањето на Земјата треба да биде веќе во 2031 година.
Во исто време, со својот предлог за буџет, администрацијата на Трамп сигнализираше дека има намера да ја откаже планираната мисија за донесување примероци од Марс (MSR), што е заеднички проект со Европската вселенска агенција. Оваа задача би можела да ја изврши мисија со екипаж, но конкретните детали сè уште не се познати.
Фото: принтскрин