Свет
Дваесет загинати во Судан во престрелка
Најмалку 20 лица, вклучувајќи и деца, беа убиени за време на престрелките меѓу суданските вооружени сили во градот Малакал во централниот дел на Судан, соопшти во саботата Reuters повикувајќи се на воени извори
Конфликтот се случил како рефлексија од поделбата на воените единици на јужни и северни, по референдумот за независност на јуќните провинции на Судан. Ситуацијата со војската во градот Малакал беше комплицирана поради тоа што во нејзините редови има многу припадници кои потекнуваат од јужниот дел на Судан, кои биле регрутирани во народната милиција кој вршеше воени операции во северниот дел од земјата за време на Граѓанската војна. Воените извори соопштиле дека некои војници одбиле да бидат распоредени во северниот дел. Во престрелката меѓу двете групи војници биле употребени и минофрлачи и тешки митралези. „Утрово бројката загинати во Малакал се зголеми на 20 застрелан од двете страни инволвирани во судирот“, го цитира агенцијата портпаролот на војската на Јужен Судан, Филип Агуер. Според претставник на хуманитарната мисија на Високиот комесаријат за бегалци (УНХЦР) при Обединетите нации, во престрелка загинале и две деца и еден возач на камион. Од 9-ти до 15-ти јануари во Судан се одржа референдум за самоопределување на јужните провинции, и безмалку сите избирачи во десетте јужни држави, според прелиминарните официјални резултати, гласаа за отцепување на јужниот дел. Систем на државното уредување на Судан нема да се промени до крајот на периодот на транзиција во јули 2011 г., без оглед на исходот на референдумот, изјави претходно оваа недела заменик-претседателот на Судан, Али Осман Мохамед Таха.Откако набрзо ќе бидат соопштени конечните официјални резултати од референдумот, Јужен судан ќе стане новата 193-та држава во светот, која би требала да биде втемелена во јули, кога со предвидениот мировен договор, ќе истече шестгодишниот привремен период и ќе заврши граѓанската војна во Судан.Аналитичарите очекуваат мнозинскиот христијански, со нафта богат јужен Судан да се одвои од претежно муслиманскиот север, а власта на север вети дека доколку референдумот успее, ќе дозволи мирно да се одвои јужниот дел.Во граѓанската војна, која траеше подолго од две децении загинаа два милиона луѓе, а четири милиони побегнале од своите домови. Војната е водена меѓу Арапите, муслиманите на северот на земјата кои ја држат централната власт, и Африканците на југот кои повеќето се христијани и анимисти.Јужен Судан има површина од 620.000 квадратни километри и помеѓу 7,5 и 9,5 милиони граѓани.Се’ уште останува да се прецизира како ќе биде разделена економијата, изворите со нафта и како ќе се одбележи новата граница. Спорниот централен регион Абјеи и натаму останува главна точка за можни недоразбирања, бидејќи и двете страни тврдат дека областа е нивна. Во текот на одржувањето на референдумот, во оваа област дојде до повеќе смртоносни судири меѓу локалните племиња.Аналитичарите сметаат дека ниту Југот, ниту Северот не се подготвени за повторно да влезат во тотална војна. Речиси 98 проценти на буџетот на Југот се полни од приходите од нафта, која се рафинира и транспортира преку Северот.Конфликтите во Судан без прекин траат веќе неколку децении. Граѓанската војна меѓу северот и југот на Судан којашто траеше од 1955 до 1972 г. заврши во обезбедувањето на одреден степен на автономија и внатрешно управување за јужните држави. Примирјето траеше околу десет години, по што вооружениот конфликт ги обнови Народната армија за солободување на Судан.Мировните преговори меѓу бунтовниците од југот и владата во 2003 и 2004 г., дојдоа до посакуваните резултати за мир. Во 2005 г., двете страни потпишаа сеопфатен мировен договор, според кој на 9 јануари 2011 г. ќе се одржи референдум. На плебисцитот населението од јужниот дел на Судан ќе одлучи дали да остане во составот на унитарниот Судан или да ќе формираат независна држава.Покрај Народната армија за ослободување на Судан, во јужниот дел на земјата дејствуваат уште неколку бунтовнички групи, кои истакнуваат свои барања. И покрај мировниот договор од 2005 г., се’ уште има спорадични судири меѓу нив.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Див дабар виден во Велика Британија за првпат по 400 години
Во природниот резерват Пенсторп, Норфолк, за првпат по повеќе од 400 години е забележан див дабар. Животното е снимено на камера додека собира дрвја за своето живеалиште покрај речен брег, оставајќи ги експертите збунети за неговото потекло.
Менаџерот на резерватот, Ричард Споуџ, рече дека дабарот престојува во изолиран дел од резерватот околу еден месец и можеби патува кон соседните мочуришта во потрага по храна. Првите знаци за присуство биле карактеристични траги на дрвја, по што биле поставени камери.
Реинтродукцијата на дабарите во Англија започна во 2015 година, а диви популации се забележани и во Дорсет, Кент, Хемпшир, Сомерсет и Шкотска.
Потеклото на дабарот од Пенсторп останува мистерија.
„Од наша гледна точка, тоа е диво животно и има право да биде тука“, заклучи Споуџ.
Свет
Келог: Мировниот договор за Украина е „многу близу“, клучни остануваат Донбас и Запорожје
Специјалниот претставник на САД за Украина, Кит Келог, изјави дека договорот за прекин на војната во Украина е „навистина блиску“ и дека сега зависи од решавањето на две големи отворени прашања – иднината на украинскиот регион Донбас и нуклеарната централа Запорожје.
Келог, кој треба да се повлече од функцијата во јануари, кажа дека напорите за решавање на конфликтот влегле во „последните 10 метри“, што, како што забележа тој, е секогаш најтешкиот дел.
Двете главни нерешени прашања, рече Келог, се однесуваат на територијата – првенствено на иднината на Донбас – и иднината на украинската нуклеарна централа Запорожје, најголемата во Европа, која е под руска контрола.
„Ако ги решиме овие две прашања, мислам дека и останатите работи ќе бидат решени доста добро“, рече Келог.
Според првичните американски предлози, нуклеарната централа Запорожје би била рестартирана под надзор на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ), а произведената електрична енергија би била подеднакво поделена меѓу Русија и Украина.
Свет
(Видео) Обид за државен удар во Бенин: војска упадна во националната телевизиска станица
Група војници во западноафриканската држава Бенин, која себе се нарекува Воен комитет за обнова, под команда на потполковникот Паскал Тигри, денеска соопшти дека ја презеле националната телевизиска станица, дека претседателот Патрис Талон е отстранет од функцијата, а сите државни институции се распуштени.
NEW: Soldiers tried and failed to overthrow President Patrice Talon in Benin.
Coup plotters briefly seized state TV in Cotonou and announced a junta, but loyalist forces reportedly retook control within hours.
Talon was evacuated safely. pic.twitter.com/AVCAdphsyH
— Clash Report (@clashreport) December 7, 2025
Сепак, министерот за надворешни работи, Олушегун Аџади Бакари, соопшти дека лојалистички војници и националната гарда ја презеле контролата, и дека претседателот е безбеден.
Обидот за пуч се случи додека се подготвуваат претседателските избори, кои треба да го означат крајот на мандатот на Талон, на власт од 2016 година. Владината коалиција го номинираше министерот за финансии Ромуалд Ваданџи за свој кандидат, кој, доколку победи, ќе ја продолжи актуелната економска политика на државата.

