Свет
Дваесет загинати во Судан во престрелка
Најмалку 20 лица, вклучувајќи и деца, беа убиени за време на престрелките меѓу суданските вооружени сили во градот Малакал во централниот дел на Судан, соопшти во саботата Reuters повикувајќи се на воени извори
Конфликтот се случил како рефлексија од поделбата на воените единици на јужни и северни, по референдумот за независност на јуќните провинции на Судан. Ситуацијата со војската во градот Малакал беше комплицирана поради тоа што во нејзините редови има многу припадници кои потекнуваат од јужниот дел на Судан, кои биле регрутирани во народната милиција кој вршеше воени операции во северниот дел од земјата за време на Граѓанската војна. Воените извори соопштиле дека некои војници одбиле да бидат распоредени во северниот дел. Во престрелката меѓу двете групи војници биле употребени и минофрлачи и тешки митралези. „Утрово бројката загинати во Малакал се зголеми на 20 застрелан од двете страни инволвирани во судирот“, го цитира агенцијата портпаролот на војската на Јужен Судан, Филип Агуер. Според претставник на хуманитарната мисија на Високиот комесаријат за бегалци (УНХЦР) при Обединетите нации, во престрелка загинале и две деца и еден возач на камион. Од 9-ти до 15-ти јануари во Судан се одржа референдум за самоопределување на јужните провинции, и безмалку сите избирачи во десетте јужни држави, според прелиминарните официјални резултати, гласаа за отцепување на јужниот дел. Систем на државното уредување на Судан нема да се промени до крајот на периодот на транзиција во јули 2011 г., без оглед на исходот на референдумот, изјави претходно оваа недела заменик-претседателот на Судан, Али Осман Мохамед Таха.Откако набрзо ќе бидат соопштени конечните официјални резултати од референдумот, Јужен судан ќе стане новата 193-та држава во светот, која би требала да биде втемелена во јули, кога со предвидениот мировен договор, ќе истече шестгодишниот привремен период и ќе заврши граѓанската војна во Судан.Аналитичарите очекуваат мнозинскиот христијански, со нафта богат јужен Судан да се одвои од претежно муслиманскиот север, а власта на север вети дека доколку референдумот успее, ќе дозволи мирно да се одвои јужниот дел.Во граѓанската војна, која траеше подолго од две децении загинаа два милиона луѓе, а четири милиони побегнале од своите домови. Војната е водена меѓу Арапите, муслиманите на северот на земјата кои ја држат централната власт, и Африканците на југот кои повеќето се христијани и анимисти.Јужен Судан има површина од 620.000 квадратни километри и помеѓу 7,5 и 9,5 милиони граѓани.Се’ уште останува да се прецизира како ќе биде разделена економијата, изворите со нафта и како ќе се одбележи новата граница. Спорниот централен регион Абјеи и натаму останува главна точка за можни недоразбирања, бидејќи и двете страни тврдат дека областа е нивна. Во текот на одржувањето на референдумот, во оваа област дојде до повеќе смртоносни судири меѓу локалните племиња.Аналитичарите сметаат дека ниту Југот, ниту Северот не се подготвени за повторно да влезат во тотална војна. Речиси 98 проценти на буџетот на Југот се полни од приходите од нафта, која се рафинира и транспортира преку Северот.Конфликтите во Судан без прекин траат веќе неколку децении. Граѓанската војна меѓу северот и југот на Судан којашто траеше од 1955 до 1972 г. заврши во обезбедувањето на одреден степен на автономија и внатрешно управување за јужните држави. Примирјето траеше околу десет години, по што вооружениот конфликт ги обнови Народната армија за солободување на Судан.Мировните преговори меѓу бунтовниците од југот и владата во 2003 и 2004 г., дојдоа до посакуваните резултати за мир. Во 2005 г., двете страни потпишаа сеопфатен мировен договор, според кој на 9 јануари 2011 г. ќе се одржи референдум. На плебисцитот населението од јужниот дел на Судан ќе одлучи дали да остане во составот на унитарниот Судан или да ќе формираат независна држава.Покрај Народната армија за ослободување на Судан, во јужниот дел на земјата дејствуваат уште неколку бунтовнички групи, кои истакнуваат свои барања. И покрај мировниот договор од 2005 г., се’ уште има спорадични судири меѓу нив.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
ЕУ ја потврди одлуката за замрзнување на руските средства на неопределено време
Денес, Европската унија ја потврди одлуката за замрзнување на средствата на руските централни банки лоцирани во Европа на неопределено време.
Советот на Европската унија денес одлучи да забрани, на привремена основа, каков било трансфер на средства на Руската централна банка, имобилизирани во ЕУ, од Русија, според соопштението објавено на веб-страницата на Советот на ЕУ.
Оваа одлука, се додава, дека е донесена по итна постапка со цел да се ограничи штетата врз економијата на Унијата.
The EU just decided to indefinitely immobilise Russian assets.
This ensures that up to €210 billion in Russian funds stay on EU soil, unless Russia fully pays reparations to Ukraine for the damage it has caused.
We keep increasing the pressure on Russia until it takes…
— Kaja Kallas (@kajakallas) December 12, 2025
ЕУ сака Украина да остане финансирана и да се бори, бидејќи ја гледа руската инвазија како закана за сопствената безбедност, а за да го постигнат ова, земјите од ЕУ имаат за цел да активираат дел од рускиот суверен имот што го имобилизираа по инвазијата на Москва на Украина во 2022 година, објавува Ројтерс.
Владите на земјите-членки на ЕУ се согласија да замрзнат руски суверен имот во вредност од 210 милијарди евра (246 милијарди долари) колку што е потребно, наместо да гласаат на секои шест месеци за продолжување на замрзнувањето на средствата.
Ова го отстранува ризикот Унгарија и Словачка, кои имаат подобри односи со Москва од другите земји-членки на ЕУ, во одреден момент да одбијат да го продолжат замрзнувањето, принудувајќи ја ЕУ да ги врати парите на Русија, според написите.
Лидерите на ЕУ ќе се состанат на 18 декември за да ги финализираат деталите за заемот за репарации и да ги решат преостанатите прашања, кои вклучуваат гаранции од сите влади на ЕУ до Белгија дека нема да биде оставена сама да ја плати сметката ако потенцијалната тужба на Москва се покаже како успешна.
Пред тоа, украинскиот претседател Володимир Зеленски ќе го посети Берлин во понеделник, каде што ќе разговара со германскиот канцелар Фридрих Мерц, а подоцна ќе им се придружат и други европски лидери на ЕУ и НАТО, објави германската влада.
Германија не гледа алтернатива на заемот за репарации и ќе обезбеди гаранција од 50 милијарди евра, соопштија европски дипломатски извори.
Данската министерка за финансии Стефани Лозе, чија земја претседава со ЕУ, им изјави на новинарите дека „некои загрижености“ сè уште треба да се решат, но дека „се надеваме дека ќе можеме да го отвориме патот за одлука на Европскиот совет следната недела“.
Европскиот економски комесар Валдис Домбровскис изјави дека се подготвуваат цврсти гаранции за Белгија.
Унгарскиот премиер Виктор Орбан изјави дека верува оти потегот на ЕУ да ги замрзне руските средства на неодредено време преку гласање со квалификувано мнозинство – за што е потребна поддршка од 15 од 27-те земји-членки што претставуваат 65 проценти од населението на ЕУ – ќе предизвика непоправлива штета на блокот.
„Унгарија ќе направи сè што може за да ја врати правната состојба на работите“, рече тој на Фејсбук.
Руската централна банка изјави дека плановите на ЕУ да ги користи нејзините средства се нелегални и го задржува правото да ги користи сите расположливи средства за да ги заштити своите интереси.
Банката, исто така, објави дека ќе го тужи централниот депозитар за хартии од вредност „Евроклир“ со седиште во Брисел – кој поседува 185 милијарди евра вкупни средства замрзнати во Европа – пред московскиот суд за, како што наведе, штетни дејствија што влијаат врз неговата способност да располага со своите средства и хартии од вредност.
„Фајненшл тајмс“ објави дека Украина би можела да се приклучи на ЕУ до 1 јануари 2027 година, според предлозите што се разгледуваат во разговорите со посредство на САД за завршување на војната.
Ројтерс објави дека разговорите за пристапување во ЕУ, долгогодишна цел на Киев додека се обидува дополнително да се дистанцира од орбитата на Москва, обично траат со години.
Европски дипломат запознаен со планот изјави дека пристапувањето на Украина ќе биде „исклучително тешко“ да се постигне до 2027 година и дека не е јасно дали раководството на ЕУ го поддржува.
Неколку други европски претставници и дипломати рекоа дека овој датум е „апсолутно невозможен“, пишуваат медиумите.
Фото: депозитфотос
Свет
Трамп: Лидерите на Тајланд и Камбоџа се согласија на прекин на огнот, почнувајќи од вечерва
Претседателот на САД, Доналд Трамп, објави дека лидерите на Тајланд и Камбоџа за време на денешниот разговор со него се согласиле на прекин на огнот, почнувајќи од вечерва.
„Имав многу добар разговор утрово со премиерот на Тајланд, Анутин Чарнвиракул, и премиерот на Камбоџа, Хун Манет, во врска со многу несреќното обновување на нивниот долгогодишен воен конфликт.
Тие се согласија да ги прекинат сите непријателства, почнувајќи од вечерва, и да се вратат на оригиналниот мировен договор што го постигнаа со мене, со помош на прекрасниот премиер на Малезија, Анвар Ибрахим“, напиша Трамп на мрежата Truth Social.
Тој рече дека бомбата покрај патот, која првично уби и рани голем број тајландски војници, била „несреќа“, но дека Тајланд возвратил „многу силно“.
„Двете земји се подготвени за мир и понатамошна трговија со САД. Ми е чест да соработувам со Анутин и Хун во решавањето на нешто што можеше да се претвори во голема војна меѓу две инаку прекрасни и интелигентни земји“, заклучи Трамп.
На 26 октомври, премиерите на Камбоџа и Тајланд потпишаа мировен договор во присуство на Трамп на самитот на Асоцијацијата на земјите од Југоисточна Азија (АСЕАН) во Куала Лумпур.
Нешто повеќе од еден месец подоцна, на 7 декември, воените судири продолжија на тајландско-камбоџанската граница.
Фото: депозитфотос
Свет
Штрајк во Италија: сообраќајот и работата на училиштата нарушени
Национален штрајк на најголемиот синдикат во Италија, организиран во знак на протест против буџетот на премиерката Џорџа Мелони за 2026 година, денес собра десетици илјади луѓе на улиците, со што се наруши сообраќајот на возовите, училиштата и другите јавни услуги низ целата земја.
Синдикатот CGIL проценува дека околу 61 процент од сите вработени во јавниот и приватниот сектор се приклучиле на штрајкот, додека повеќе од 500.000 луѓе учествувале на протестни собири во поголемите италијански градови.
CGIL има околу пет милиони членови, од кои половина се пензионери. „Поголемиот дел од работниците што ја водат оваа земја не се согласуваат и не го прифаќаат буџетот на оваа влада. Денес е појасно од кога било дека ни требаат промени“, изјави шефот на CGIL, Маурицио Ландини, на митинг во Фиренца.
CGIL, заедно со другите синдикати, го критикуваше планираното зголемување на трошоците за одбрана и повика на повеќе инвестиции во здравството и образованието, како и мерки за зголемување на платите и пензиите.
Владата вели дека буџетот, кој е добро прифатен од финансиските пазари и агенциите за рејтинг, ги зајакнува јавните финансии на Италија, а воедно ги намалува даноците за лицата со средни приходи. Италија во последните месеци доживеа низа штрајкови и протести низ целата земја против економските политики на владата и поддршката за Израел.
Фото: депозитфотос

