Свет
Дваесет загинати во Судан во престрелка
Најмалку 20 лица, вклучувајќи и деца, беа убиени за време на престрелките меѓу суданските вооружени сили во градот Малакал во централниот дел на Судан, соопшти во саботата Reuters повикувајќи се на воени извори
Конфликтот се случил како рефлексија од поделбата на воените единици на јужни и северни, по референдумот за независност на јуќните провинции на Судан. Ситуацијата со војската во градот Малакал беше комплицирана поради тоа што во нејзините редови има многу припадници кои потекнуваат од јужниот дел на Судан, кои биле регрутирани во народната милиција кој вршеше воени операции во северниот дел од земјата за време на Граѓанската војна. Воените извори соопштиле дека некои војници одбиле да бидат распоредени во северниот дел. Во престрелката меѓу двете групи војници биле употребени и минофрлачи и тешки митралези. „Утрово бројката загинати во Малакал се зголеми на 20 застрелан од двете страни инволвирани во судирот“, го цитира агенцијата портпаролот на војската на Јужен Судан, Филип Агуер. Според претставник на хуманитарната мисија на Високиот комесаријат за бегалци (УНХЦР) при Обединетите нации, во престрелка загинале и две деца и еден возач на камион. Од 9-ти до 15-ти јануари во Судан се одржа референдум за самоопределување на јужните провинции, и безмалку сите избирачи во десетте јужни држави, според прелиминарните официјални резултати, гласаа за отцепување на јужниот дел. Систем на државното уредување на Судан нема да се промени до крајот на периодот на транзиција во јули 2011 г., без оглед на исходот на референдумот, изјави претходно оваа недела заменик-претседателот на Судан, Али Осман Мохамед Таха.Откако набрзо ќе бидат соопштени конечните официјални резултати од референдумот, Јужен судан ќе стане новата 193-та држава во светот, која би требала да биде втемелена во јули, кога со предвидениот мировен договор, ќе истече шестгодишниот привремен период и ќе заврши граѓанската војна во Судан.Аналитичарите очекуваат мнозинскиот христијански, со нафта богат јужен Судан да се одвои од претежно муслиманскиот север, а власта на север вети дека доколку референдумот успее, ќе дозволи мирно да се одвои јужниот дел.Во граѓанската војна, која траеше подолго од две децении загинаа два милиона луѓе, а четири милиони побегнале од своите домови. Војната е водена меѓу Арапите, муслиманите на северот на земјата кои ја држат централната власт, и Африканците на југот кои повеќето се христијани и анимисти.Јужен Судан има површина од 620.000 квадратни километри и помеѓу 7,5 и 9,5 милиони граѓани.Се’ уште останува да се прецизира како ќе биде разделена економијата, изворите со нафта и како ќе се одбележи новата граница. Спорниот централен регион Абјеи и натаму останува главна точка за можни недоразбирања, бидејќи и двете страни тврдат дека областа е нивна. Во текот на одржувањето на референдумот, во оваа област дојде до повеќе смртоносни судири меѓу локалните племиња.Аналитичарите сметаат дека ниту Југот, ниту Северот не се подготвени за повторно да влезат во тотална војна. Речиси 98 проценти на буџетот на Југот се полни од приходите од нафта, која се рафинира и транспортира преку Северот.Конфликтите во Судан без прекин траат веќе неколку децении. Граѓанската војна меѓу северот и југот на Судан којашто траеше од 1955 до 1972 г. заврши во обезбедувањето на одреден степен на автономија и внатрешно управување за јужните држави. Примирјето траеше околу десет години, по што вооружениот конфликт ги обнови Народната армија за солободување на Судан.Мировните преговори меѓу бунтовниците од југот и владата во 2003 и 2004 г., дојдоа до посакуваните резултати за мир. Во 2005 г., двете страни потпишаа сеопфатен мировен договор, според кој на 9 јануари 2011 г. ќе се одржи референдум. На плебисцитот населението од јужниот дел на Судан ќе одлучи дали да остане во составот на унитарниот Судан или да ќе формираат независна држава.Покрај Народната армија за ослободување на Судан, во јужниот дел на земјата дејствуваат уште неколку бунтовнички групи, кои истакнуваат свои барања. И покрај мировниот договор од 2005 г., се’ уште има спорадични судири меѓу нив.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Белата куќа: Ревидираниот план треба повторно да им се претстави на Русите
Каролин Левит, портпаролка на Доналд Трамп, разговараше со новинарите пред Белата куќа.
Таа порача дека разговорите за завршување на војната во Украина биле продуктивни, но дека и понатаму постојат неколку точки на несогласување.
„Ревидираниот план треба повторно да им се претстави на Русите“, напомена таа.
„Постои чувство на итност. Претседателот сака овој договор да се постигне и оваа војна да заврши. Трамп врши голем притисок врз двајцата лидери“, додаде.
На прашањето дали Трамп се држи до својот рок за постигнување договор со Украина до четврток, таа одговори дека Трамп сака договорот „да се постигне што е можно побрзо“.
Потврди и дека војната во Украина била спомната за време на денешниот телефонски разговор меѓу Трамп и кинескиот претседател Шји Џинпинг, но нагласи дека фокусот сепак бил на американско-кинеските односи.
Свет
Шпанија: Трета страна нема да одлучува кој смее, а кој не смее во НАТО
Само Украина има право да разговара за прашањата поврзани со територијалниот интегритет на земјата, порача шпанскиот министер за надворешни работи, Хосе Мануел Албарес.
Првичниот нацрт-предлог што го предложија САД вршел притисок врз Киев да отстапи територија и да се обврзе дека нема да се приклучи кон НАТО во замена за прекин на војната. Албарес смета дека за тие прашања треба да одлучуваат Украина, односно НАТО.
„Украина е суверена земја која има демократски избрана влада. Владата на претседателот Зеленски. Тие се единствените кои имаат право да разговараат за работите што се основни и темелни принципи на меѓународното право и светскиот поредок, како што е територијалниот интегритет“, напомена тој.
Контрапредлогот што го изработија Велика Британија, Франција и Германија донесе низа клучни промени, вклучувајќи бришење на текстот што се однесува на ограничување на понатамошното ширење на НАТО и отстранување на референциите за територијални отстапки.
Албарес повтори дека одлуката за тоа кој може да се приклучи кон НАТО не ја носи „трета страна“, туку самиот воен сојуз.
„За мене е многу јасно дека сè што е поврзано со тоа кој ќе се приклучи кон НАТО или Европската унија е на нас, земјите членки, да одлучиме. Не би било прифатливо трета страна надвор од НАТО или Европската унија да ни зборува или да одлучува кој може да влезе, а кој не“, заклучи тој.
Свет
Родители со три деца живееле во колиба во шума, италијанскиот суд им ги одзеде
Италијанскиот суд одзеде три деца од британско-австралски родители кои живееле во изолирана колиба во шумата, без струја и вода, што предизвика жестока дебата во земјата околу алтернативните стилови на живот и правата на децата. Случајот стана јавен откако семејството заврши во болница по труење со печурки, пишува „Гардијан“.
Нејтан Тревалион, поранешен готвач од Бристол, и неговата сопруга Кетрин Бирмингем, поранешна инструкторка за јавање од Мелбурн, во 2021 година купиле запуштен имот во шумскиот предел Палмоли во регионот Абруцо. Нивната цел била да ги одгледуваат своите три ќерки — осумгодишната Утопија Роуз и шестгодишните близначки Галоријан и Блу — што е можно поблиску до природата.
Семејството одгледувало своја храна, користело соларна енергија и црпело вода од бунар. Децата се школувале дома, опкружени со коњи, магариња и кокошки. Еднаш неделно оделе во Сан Салво, град на Јадранот, што бил нивниот главен контакт со надворешниот свет.
Животот на семејството привлекол внимание во септември минатата година, кога сите биле хоспитализирани по консумација на отровни печурки што самите ги собрале. Властите потоа спровеле истрага и утврдиле дека домот бил „запуштен, во ужасни хигиенски услови и без неопходни комунални услуги“, стои во судскиот документ.
Минатата недела, судија за малолетници во Л’Аквила го потврдил наводите на обвинителството дека децата претрпеле „сериозни и штетни повреди“ на нивните права и наредил да бидат одземени. Полицијата ги однела во четврток и ги сместила во установа под црковна управа. Мајката е таму со нив, но двата родителa имаат ограничен пристап, потврди нивниот адвокат Џовани Анџелучи.
Во пресудата се наведува дека „семејството живее во станбена оскудица“, дека „нема социјална интеракција, нема стабилни приходи“, дека домот „нема санитарии“ и дека „децата не посетуваат училиште“.
Таткото Нејтан Тревалион го опиша одземањето како „голема болка во срцето“ и „шок“. „Тоа беше најлошата ноќ во мојот живот“, рече за локалниот портал „Ил Центро“ ден по одземањето и додаде дека девојчињата во установата морале да спијат во одвоена соба од мајката. „Ова е најтешкиот дел. Тоа е ужасна ситуација.“
За „Ла Република“ изјави: „Живееме надвор од системот… за тоа нè обвинуваат. Им го уништуваат животот на среќно семејство.“ Адвокатот на парот најави жалба, тврдејќи дека извештајот на судијата содржи „неточности“, особено во врска со школувањето на децата.
Случајот предизвика политичка контроверзија. Премиерката Џорџа Мелони изрази „загриженост“ и нареди министерот за правда да го испита случајот, додека вицепремиерот Матео Салвини го спореди постапувањето со „киднапирање“.
Синдикатот на италијанските судии (ANM) предупреди на „политичко искористување“ на случајот, истакнувајќи дека одлуката е донесена врз основа на фактори како безбедноста на децата, хигиенските услови и образованието.
Познатата италијанска социологинка Кијара Сарачено оцени дека ситуацијата е тешко да се процени.
„Нема ништо лошо во желбата да се понуди алтернативно образование. Проблем е колку децата биле изолирани и какви биле нивните хигиенски услови“, рече таа, поставувајќи и прашање зошто службите не се подеднакво ревносни во други случаи. „Толку многу сиромашни деца живеат во неадекватни домови. Тогаш мора да се запрашаме: каде се социјалните работници?“
Градоначалникот на блискиот Палмоли, Џузепе Масчиули, исто така ја осуди мерката. „И јас сум родител, па ме потресе оваа ситуација“, изјави за CNN, додавајќи дека верува оти случајот може да се реши ако семејството прифати одредени услови, вклучувајќи повторно воведување проточна вода и неделни средби со локалното училиште за следење на напредокот на децата.

