Свет
Почина поранешниот државен секретар на САД, Ворен Кристофер
Поранешниот американски државен секретар Ворен Кристофер, кој имаше голема улога во постигнувањето на мир во Босна и Херцеговина и при преговарањето за ослободување на американските заложници во Иран, починал во петокот навечер во 85-та година од животот.
Поранешниот американски државен секретар Ворен Кристофер, кој имаше голема улога во постигнувањето на мир во Босна и Херцеговина и при преговарањето за ослободување на американските заложници во Иран, починал во петокот навечер во 85-та година од животот.Како што пренесе CNN во саботата наутро, повикувајќи се на телевизиската станица KABC од Лос Анџелес која информацијата ја јави во петокот во последните вести, Ворен Кристофер починал од компликации предизвикани од канцерот на бубрезите.Кристофер беше државен секретар во администрацијата на демократскиот претседател Вил Клинтон, во периодот од 1993 до 1997 г.Како водечки американски дипломат во тој период, Ворен Кристофер, беше познат во јавноста како „преговарачот од сенка“, а заради неговиот ненаметлив стил честопати го нарекуваа и „невидливиот“ државен секретар.Во 1995 г. во сојузната држава Охајо, во базата близу градот Дејтон, Кристофер во соработка со својот помошник Ричард Холбрук кој почина пред крајот на минатата година, ги водеше мировните преговори меѓу српскиот лидер Слободан Милошевиќ, хрватскиот Фрањо Туѓман и босанскохерцеговскиот Алија Изетбеговиќ, кои во ноември 1995 г. доведоа до потпишување на Дејтонскиот мировен договор со кој беше завршена војната во Босна и Херцеговина.Ворен Кристофер е роден во Скрантон во Северна Дакота на 27. Октомври 1925 г.. во 1945 г. дипломирал на Универзитетот на Јужна Калифорнија. Од 1943 до 1946 г. бил припадник на резервниот состав на американската воена морнарица. Во 1949 г. докторирал на право на Станфорд. Потоа работел во правобранителството и државното обвинителство на САД, а од 1977 до 1981 г. е заменик на државниот секретар кога и ги води преговорите за ослободување на 52-цата американски државјани држени во заложништво во Иран.Исто така, Кристофер го водеше процесот на нормализација на односите меѓу САД и Кина, помагаше при ратификацијата на договорот за користење на Панамскиот канал и ја водеше првата меѓуресорна група за човекови права во САД.Во 1981 г. претседателот Џими Картер го одликуваше Кристофер со Медалот на слободата, највисокото американско цивилно одликување. /крај/хина/ач
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Египетската полиција приведе туристи кои се соблекле за фотографија кај пирамидите
Тројца млади шпански туристи беа приведени во Египет поради снимање „непримерени фотографии“ кај пирамидите во Гиза.
Според „Еџипт индепендент“, тие делумно се соблекле за време на фотографирањето, по што биле приведени од полицијата и испитани.
За време на истрагата, туристите изјавиле дека немале намера да го прекршат јавниот морал. Тие објасниле дека само сакале да направат смешни фотографии за спомен, не сфаќајќи дека ги кршат египетските закони.
По плаќање на парична гаранција од 5000 египетски фунти (околу 90 евра), тие се пуштени на слобода до завршување на истрагата.
Фото: Рипато / Freepik
Свет
Кина ги ублажува трговските тензии со Европа со ново одобрение за извоз на чипови
Кинеското Министерство за трговија одобрило продолжување на испораките на чипови на компанијата „Некспериа“, која е од клучно значење за европската автомобилска индустрија. Одлуката следи по договор меѓу Европската комисија и Пекинг за повторно активирање на трговијата со полупроводници, објави комесарот Марош Шефчович.
Портпаролот на кинеското министерство изјави дека Кина презела практични мерки за извоз во цивилни цели и ја повика холандската страна да ги исправи своите погрешни практики. Потегот дојде по тензиите предизвикани од холандската одлука да воведе вето врз управувањето со „Нексерија“ поради национална безбедност. Поради тоа Кина претходно го замрзна извозот на чипови, што ја загрози европската автомобилска индустрија.
По обновувањето на дел од извозот, автомобилските компании како „Волксваген“ веќе почнале да добиваат нови пратки, а акциите на „Вингтек технолоџи“ на берзата во Шангај пораснаа за повеќе од 3 отсто.
Паралелно, Кина привремено ја укина и забраната за извоз на некои стратешки суровини во САД, меѓу кои галиум и германум, што дополнително ги намали ризиците во глобалните синџири на снабдување.
Свет
Столтенберг: „Војната во Украина можеше да се избегне“
Поранешниот генерален секретар на НАТО, Јенс Столтенберг, откри дека руската инвазија на Украина можеше да се спречи, но дека поддршката на алијансата дојде како „премногу мала, предоцна“.
Зборувајќи во интервју за РСЕ/РЛ на 7 ноември, тој исто така вели дека за време на мандатот се плашел дека НАТО може да се распадне.
Столтенберг се присети на напнатиот телефонски повик што го добил од украинскиот претседател Володимир Зеленски во февруари 2022 година додека руските тенкови се приближуваа кон Киев.
„Зеленски ми се јави од бункерот. Побара НАТО да го затвори небото и да ги запре руските авиони, беспилотните летала и хеликоптерите. Ми рече: ‘Знам дека НАТО може да го направи тоа, вие веќе го направивте тоа’“, рече Столтенберг.
Како што истакна, ако го стореа тоа, ќе почнаа целосна војна меѓу НАТО и Русија.
„Ќе моравме да ги уништиме руските системи за воздушна одбрана во Белорусија и Русија и да собориме руски авиони. Како што рече тогаш претседателот Бајден – „нема да ризикуваме трета светска војна поради Украина“, додаде Столтенберг.
Столтенберг, кој го водеше НАТО од 2014 до 2024 година, ги опиша раните реакции на алијансата на инвазијата како длабоко конфликтни.
„На 24 февруари 2022 година донесовме две одлуки: да ја зголемиме поддршката за Украина и да спречиме ширење на војната надвор од нејзините граници. Овие цели беа фундаментално контрадикторни. Ако нашата единствена цел беше победата на Украина, ќе испраќавме војници и авиони. Не го направивме ова за да избегнеме директна војна меѓу НАТО и Русија“, рече Столтенберг.
Столтенберг верува дека посилната воена поддршка за Украина по руската анексија на Крим во 2014 година би можела да го одврати Путин од почнување инвазија од големи размери.
„Нашата поддршка дојде предоцна и беше премногу слаба. Се плашевме да ја провоцираме Русија, но Русија сепак изврши инвазија“, додаде тој.
Сега, како норвешки министер за финансии, Столтенберг истакнува дека Русија може да се согласи на преговори само со зајакнување на Украина на фронтот.
„Не можеме да го предомислиме Путин, тој сака контрола врз Украина. Но, можеме да ја промениме неговата пресметка. Ако цената стане превисока, тој би можел да седне на преговарачка маса. Зеленски понуди разговори за прекин на огнот, но Путин ги отфрли. Мораме да ја направиме Украина посилна на бојното поле“, додаде Столтенберг.

