Свет
Нобеловата награда за мир доделена на три жени

Либериската претседателка Елен Џонсон Серлиф, либериската мировна активистка Лејмах Гбови и јеменската новинарка и активистка Тавакол Карман се добитнички на годинешнава Нобелов награда за мир „за нивната борба за правата на жените и нивната безбедност“
Либериската претседателка Елен Џонсон Серлиф, либериската мировна активистка Лејмах Гбови и јеменската новинарка и активистка Тавакол Карман се добитнички на годинешнава Нобелов награда за мир „за нивната борба за правата на жените и нивната безбедност“, соопшти во петокот Комитетот за доделување на Нобеловата награда за мир во Осло. „Не можеме да оствариме демократија и траен мир во светот сé додека жените не добија исти можности како мажите, за да влијаат врз развојот на сите нивоа на општеството“, изјави за новинарите, претседателот на комитетот, Тхорбјорн Јагланд. „Нобеловата награда за мир за 2011 година, ќе биде доделена на три еднакви дела меѓу Елен Џонсон Серлиф, Лејмах Гбови и Тавакол Карман, за нивната ненасилна борба за безбедност и за правата на жените на целосно учество за изградба на мир“, истакна Јагланд. Комитетот за доделување на Нобеловата за мир во Осло соопшти дека се надева оти наградата за трите жени „ќе помогне да се заврши гушењето на правата на жените, што сé уште се случува во многу земји, и дека ќе се реализира големиот потенцијал на жените во изградбата на демократијата и мирот“. Норвешкиот премиер Јенс Столтенберг изјави дека Нобеловата награда за мир доделена на трите заштитнички на човековите права е признание на борбата на сите жени во светот за нивните права. „Ја гледам оваа награда како признание за активностите на сите жени во светот кои се борат за правата на жените и кои се борат за демократија и човекови права“, рече Столтенберг, како што пренесува интернет страницата на весникот VG. Седумдесет и двегодишната Џонсон Серлиф е првата претседателка на некоја африканска држава којашто е избрана на слободни избори. Гбови ги мобилизираше и организираше жените бе оглед на етничката и верската поделеност, за да се стави крај на војната во Либерија и за да се обезбеди учество на жените на изборите. Карман, пак, ја одигра водечката улога во борбата за правата на жените и демократијата и мирот во Јемен.Со стапувањето на должноста претседателка на Либерија на 23-ти ноември 2005 година, Елен Џонсон Серлиф, стана првата жена која е избрана за шеф на држава во историјата на африканскиот континент. Таа е втората црна претседателка на држава во светот. Ја нарекуваат „Челичната леди“, разведена е, има четири деца и шест внуци. Лејмах Гбови е родена во централна Либерија, На 17-годишна возраст се преселила во Монровија во времето кога изби првата либериска граѓанска војна. Ја минала обуката за психолошка советничка во текот на граѓанската војна и работела со децата на поранешните војници од силите на Чарлс Тејлор. Окружена со сликите на војната, како што вели, сфатила дека „мајките мораат да ги спроведат промените во општеството“. Има шест деца Гбови е главниот лик во документарецот снимен 2008 година со наслов „ Pray the Devil Back to Hell“.Тавакол Карман ја основаше групата за човекови права Жени новинари без пранги (WJWC) во 2005 година, за унапредување на човековите права „особено за слободат ана мислењето и изразувањето и демократските права“. Таа добивала „закани понуди“ од властите поради тоа што не сакала да го прифати одбивањето на министерството за информирање да му дозволи на WJWC да основа весник и радио станица. Од 2007 до 2010 година редовно ги предводеше протестите пред влада во Сана“а. Ги предводеше и протестите во текот на бунтот во Јемен од оваа година, а нејзините напори се документирани во една емисија на програмата на англиски јазик на катарската сателитска телевизија Al Jazeera со наслов „People and Power“.Карман изјави во петокот дека добивањето на Нобеловата награда за мир претставува победа за јеменските демократски активисти коишто нема да отстапат додека не добијат целосни права во „демократскиот модерен Јемен“.„Тоа е, пред сé, победа на младите. Ние сме овде да ја извојуваме нашата слобода и достоинство. Нашата млада револуција ги сака нашите целосни права“, изјави Карман за Al Jazeera. Таа наградата ја посвети на сите „арапски пролети“ Добитничките рамноправно ќе поделат награда од милион евра. Церемонијата на врачувањето на признанијата ќе се одржи на 10-ти декември во Осло на денот на смртта на основачот на Алфред Нобел, шведскиот мислите, научник, иноватор и претприемач. Истиот ден, во Стокхолм ќе бидат врачени другите четири награди завештани од Нобел, чии лауреати беа објавени претходната седмица, како и наградата за економија./крај/ро/рн/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп ќе одлучи дали да го нападне Иран во рок од две недели, објави Белата куќа

Белата куќа објави дека американскиот претседател Доналд Трамп ќе донесе одлука за евентуален напад врз Иран во следните две недели.
Во разговор со новинарите денес, портпаролката на Белата куќа, Каролин Ливит, се осврна на пораката од самиот Трамп во која се вели:
„Врз основа на фактот дека постои значителна веројатност преговорите да се случат или да не се случат со Иран во блиска иднина, ќе донесам одлука дали да одам или не во следните две недели.“
Ливит додаде дека „кореспонденцијата со Иран продолжува“.
Свет
Шефот на СЗО го осуди нападот врз болницата: Ужасно

Генералниот директор на Светската здравствена организација (СЗО) ги осуди нападите врз здравствените установи во услови на зголемени тензии меѓу Иран и Израел.
„Извештаите за напади врз здравствената заштита досега се ужасни“, рече Тедрос Аданом Гебрејесус во објава на социјалните медиуми.
The escalation of hostilities between #Israel and #Iran is putting health facilities and access to health care at risk. The reports on the attacks on health so far are appalling.
This morning's attack on Soroka Medical Center in Israel — the only major hospital in the south –… pic.twitter.com/nNJsVQ2Jxf
— Tedros Adhanom Ghebreyesus (@DrTedros) June 19, 2025
Тој предупреди за утринскиот напад врз Медицинскиот центар Сорока во Израел, како и за извештаите за смртта на работник на иранската Црвена полумесечина во Техеран.
„Ги повикуваме сите страни да ги заштитат здравствените установи, здравствените работници и пациентите во секое време. Најдобриот лек е мирот“, напиша тој.
Свет
Дали Иран се подготвува да го блокира Ормускиот теснец?

Израел денес ги бомбардираше иранските нуклеарни постројки, а иранските ракети погодија израелска болница ноќеска, а нема знаци дека конфликтот што трае една недела веројатно ќе се смири.
По нападот врз болницата Сороку во Бершеба во јужен Израел, премиерот Бенјамин Нетанјаху изјави дека „тираните во Техеран ќе ја платат целата цена“.
Израел објави дека ги погодил нуклеарните постројки во Натанц и Исфахан.
Првично се тврдеше дека го погодил и Бушер, дом на единствената оперативна нуклеарна централа во Иран, но портпаролот подоцна рече дека тоа е грешка.
Ирански дипломат за Ројтерс изјави дека Бушер не бил погоден и дека Израел води „психолошка војна“ со тоа што го споменува.
Напад врз централата, која се наоѓа во близина на нејзините арапски соседи и вработува руски техничари, би можел да предизвика нуклеарна катастрофа.
Иран се соочува со најголемиот безбедносен предизвик од Исламската револуција во 1979 година и размислува како да одговори.
Бехнам Саиди, член на претседателството на Комитетот за национална безбедност на иранскиот парламент, изјави за полуофицијалната иранска новинска агенција Мехр дека Иран би можел да размисли за затворање на Ормутскиот теснец, низ кој минуваат 20 проценти од дневната потрошувачка на нафта во светот.
Техеран претходно се закани дека ќе го стори тоа.
Комерцијалните бродови ги избегнуваат иранските води во близина, соопштија извори од бродоградбената индустрија.