Свет
Се дига рампа за босанското млеко?

До јуни годинава во земјава влегле три милиони литри млеко од Босна, а надлежните служби го испитуваат нивното потекло поради сомневањата дека тоа е словенечко
До јуни годинава во земјава влегле три милиони литри млеко од Босна, а надлежните служби го испитуваат нивното потекло поради сомневањата дека тоа е словенечко
Слободниот увоз на млеко од Босна и Херцеговина во земјава е доведен во прашање. Поради големиот наплив на босанско млеко на македонскиот пазар, Владата денеска ќе дискутира за состојбите и ќе одлучи дали ќе воведе царина од 30 отсто и покрај Договорот за слободна трговија што го имаме со оваа земја.
Премиерот Владо Бучковски изјави дека Македонија ќе ја спушти рампата за босанското млеко ако се потврдат сомневањата дека во земјава се увезува алпско млеко, кое е само препакувано во Босна.
– Тоа ќе биде можност да се стабилизира состојбата со млечната криза во земјава – рече премиерот.
Според официјалните податоци, до јуни годинава во земјава влегле три милиони литри млеко од Босна. Според домашните млекари, ова се огромни количества и тие се сомневаат дека станува збор за словенечко млеко. Надлежните државни служби го испитуваат потеклото на млекото и ако се потврдат сомневањата, ќе се воведе царина.
– Ако се докаже дека млекото не ги исполнува правилата за потекло, за него треба да се плаќа полна царина. Во тој случај прашање е колку ќе го загрози домашното производство и колку ќе биде конкурентно на нашиот пазар – велат во надлежните институции.
Домашните млекари одамна реагираат дека во земјава секој ден влегуваат по 30-40 тони млеко од Босна, кое е двојно субвенционирано (при производство и при извоз) и им прави нелојална конкуренција. Тие укажуваат дека кај нас всушност влегува словенечко млеко, кое се пријавува како босанско за да се искористат царинските привилегии. По влезот на Словенија во Европската Унија, таа го изгуби повластениот третман за извоз во Македонија. Поради тоа за словенечките млекарници е исплатливо да го преселат во Босна делот за полнење на млекото и да го извезуваат во Македонија во босанска амбалажа. Експертите сметаат дека на тој начин Словенија се ослободува од вишокот млеко без да плаќа царина. Според извори од Владата, со ова се доведува во прашање точноста на ЕУР-сертификатот за потекло на увезената стока. Правилото за потекло предвидува алпското млеко увезено од Босна да потекнува од крави на Алпите, кои во Босна ги нема.
Трговска војна на Балканот
На повидок е трговска војна со млекото и месото на Балканот, која прва ја поттикна Босна и Херцеговина. Таа веќе не го почитува Договорот за слободна трговија со Србија и со Хрватска. Под изговор дека сака да ги заштити домашните производители, Босна воведе царина од 40 отсто за хрватското и за за српското млеко и месо.
Босна ги заостри мерките за увоз на млеко и млечни производи од Хрватска по одлуката на хрватските власти да го стават босанското млеко во карантин додека не завршат лабораториските проверки на квалитетот. Босна се закани дека ќе ја тужи Хрватска во ЕУ поради непочитување на Договорот за слободна трговија.
Србија очекува од Светската трговска организација да воведе арбитража и да овозможи спроведување на Договорот за слободна трговија со БиХ.
Српските медиуми коментираат дека договорите за слободна трговија помеѓу земјите од Западен Балкан одвреме-навреме се само мртва буква на хартија.
Александра Филиповска
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
LG подготвува решенија за ладење на центри за податоци за вештачка интелигенција во Саудиска Арабија

Јужнокорејската компанија LG Electronics објави дека потпишала договор со инженерската фирма DATAVOLT за развој на решение за ладење за нов центар за податоци за вештачка интелигенција во Саудиска Арабија.
Центарот за податоци ќе биде изграден во Оксагон, индустрискиот центар на амбициозниот проект Saudi NEOM City.
Според меморандумот за разбирање, LG ќе испорачува технологии за термичко управување, вклучувајќи големи „ладилници“ и системи за дистрибуција на течноста за ладење.
Јужнокорејската компанија забележува дека партнерството е усогласено со пошироката стратегија „One LG Solution“, која ја користи експертизата од сите подружници на LG Group и отвора врата за соработка со LG Energy Solution за системи за батерии и LG CNS за дизајн, изградба и работење на центри за податоци.
DATAVOLT е со седиште во Саудиска Арабија и се фокусира на изградба на масивни центри за податоци напојувани од обновлива енергија и алтернативни горива. Се очекува центарот за податоци со вештачка интелигенција во Оксагон да биде меѓу најголемите и најсофистицираните во Саудиска Арабија.
Коментирајќи го договорот со DATAVOLT, извршниот директор на LG Electronics, Вилијам Чо, го истакна „огромниот потенцијал на Блискиот Исток и Африка“.
Блискиот Исток нуди богатство од деловни можности за владите и компаниите благодарение на реструктуирањето на индустријата и големите проекти за развој, додаде Чо.
фото: принтскрин
Свет
(Видео) Воз удри во автобус во Мексико Сити, најмалку осум мртви: објавена е снимка

Воз се судри со двокатен автобус северозападно од Мексико Сити рано наутро во понеделник по локално време, при што загинаа најмалку осум лица, а 45 се повредени, соопштија властите.
Агенцијата за цивилна заштита на државата Мексико на Икс соопшти дека службите за итни случаи сè уште се на местото на несреќата во индустриска зона.
Не се објавени детали за тоа како се случила несреќата.
MEXICO CITY (AP) — A train slammed into a double-deck bus northwest of Mexico City early Monday, killing at least eight people and injuring 45, authorities said. pic.twitter.com/uJ0sJRLqRq
— AZ Intel (@AZ_Intel_) September 8, 2025
Снимката од безбедносните камери од железничката несреќа се појави на социјалните мрежи.
фото: принтскрин
Европа
Ќе се обидеме сами да произведеме патнички авион со широк труп, велат Русите

Русија планира да развие сопствен патнички авион со широк труп, бидејќи плановите за заедничко производство со Кина сè уште не се спроведени, изјави шефот на Ростек, Сергеј Чемезов.
„Кинезите одлучија дека засега ќе го произведуваат сами. Ќе се обидеме и ние да произведуваме наш сопствен авион. Откако ќе го произведеме моторот PD-35, ќе изградиме наш сопствен авион со широк труп“, им рече Чемезов на новинарите во Самара.
Русија и Кина разговараа за заедничкиот развој на руско-кинескиот широкотрупен патнички авион CR929 и во 2014 година потпишаа договор за соработка. Основана е Кинеско-руската меѓународна корпорација за комерцијални авиони (CRAIC), која стана главен оператор на проектот.
Комерцијалните испораки требаше да започнат по 2025 година, но пандемијата на Ковид ги принуди партнерите да го одложат рокот за 2028 или 2029 година. Нова пречка беа западните санкции врз Русија, кои го променија форматот на соработка. Кина го презеде проектот, а Русија стана договорен производител само на одредени делови од авионот.
„Го променивме форматот на учество во проектот, па затоа се потребни соодветни промени и во меѓувладините документи. Со други зборови, приближно како во проектот за хеликоптери, односот ги вклучува клиентот и подизведувачот“, објасни првиот вицепремиер на Русија Денис Мантуров пред новинарите во мај 2024 година.
фото: принтскрин