Свет
Во Македонија бизнисот и корупцијата одат рака под рака
Експертите сметаат дека корупцијата се намалува во сите земји во транзиција, но статистиката покажува дека на домашните фирми природно им доаѓа да плаќаат „под рака“
Експертите сметаат дека корупцијата се намалува во сите земји во транзиција, но статистиката покажува дека на домашните фирми природно им доаѓа да плаќаат „под рака“
Македонската економија и корупцијата се како петок и сабота. Ова произлегува од новата анализа на Светската банка за нивото и влијанието на корупцијата врз бизнисот во земјите во транзиција насловена како „Антикорупција во транзицијата – кој успева и зошто?“.
Во заклучокот на извештајот пишува дека состојбата се подобрува во сите земји во транзиција, вклучувајќи ја и Македонија. Но, статистиката покажува дека во Македонија на фирмите се’ уште речиси природно им доаѓа да платат „под рака“ за успешно да го водат својот бизнис.
Анализата е направена за периодот 2002-2005 година, а при тоа се споредувале податоците со состојбата во претходниот тригодишен период (1999-2002 година). Во неа, нивото и влијанието на корупција се сумира според четири мерни индекси: колкав процент од фирмите ја гледаат корупцијата како пречка за бизнисот, фреквенција на корупцијата – колку е честа, сумата што се дава како мито и влијанието на делот што државните институции го земаат како мито од фирми-конкуренти.
Македонија е меѓу лидерите во споредба со другите земји од транзиција во три од овие четири мерни индекси. Според тоа колкав процент од домашните компании ја гледаат корупцијата како пречка за бизнисот експертите од Светската банка забележале и значителен пораст во споредба со претходниот период. На ова прашање позитивно одговориле над 50 отсто од анкетираните фирми, што е речиси двојно повеќе во споредба со 1999-2002 година. Според овој индекс Македонија е на трето место од земјите во транзиција. Полоша е состојбата само во Киргистан и во Албанија.
Лошо стоиме и според тоа колку честа појава е корупцијата. Дури 23 проценти од македонските фирми сметаат дека многу често се принудени да платат мито за да завршат некоја работа. А, заедно со Босна и Херцеговина, Албанија, Србија и Црна Гора, државава е лидер и по тоа колку фирмите сметаат дека делот што државните институции го земаат од фирмите – конкуренти има значително влијание во бизнисот.
Значително подобрување има само во тоа колкав процент од вкупните годишни приходи на фирмите се дава како мито. Ова е единствениот мерен индекс за корупција според кој Македонија е многу подобра во споредба со другите земји во транзиција. Тука е остварен и најголемиот (позитивен) пад во споредба со претходниот период. Во 2005 година фирмите за мито од годишните приходи одвојувале само околу 0,5 отсто, што е над пет пати помалку отколку во 2002 година.
Во заклучокот на анализата се вели дека македонските компании сметаат оти корупцијата во 2005 година била значително поголема пречка за бизнисот во споредба со состојбата во 2002 година. Подобрување е забележано во поглед на корупцијата во даночната администрација и особено во Царината – двојно помал број фирми оцениле дека корупцијата во Царината е честа. Нема никакво подобрување во поглед на корупцијата во судството.
Александар Димишковски
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Сорокин: Шверц на оружје од Украина во ЕУ
Заплената на шверцувано оружје на молдавско-романската граница сведочи за постоењето на софистицирана и добро организирана шема што ја олеснува нелегалната трговија со оружје од Украина во Европската Унија преку Романија, изјави за ТАСС, Дмитриј Сорокин, директор на Руско-молдавскиот центар за пријателство и соработка.
Нелегална муниција е пронајдена во камион со потекло од Молдавија на границата со Романија, пренесува медиумот.
„Овој инцидент го истакнува присуството на трајна и систематски организирана мрежа за шверц на оружје од Украина во ЕУ преку Романија. Вредноста на ова оружје на црниот пазар може далеку да ги надмине нивните законски цени, што го прави шверцот многу профитабилен за криминалните групи. Романските царински власти, кои уживаат одреден степен на автономија, можат намерно да дозволат некои пратки да поминат, со намера подоцна да ја конфискуваат пратката за да ја демонстрираат нивната ефикасност – вообичаена тактика во борбата против организираниот криминал“, објаснува Сорокин.
Според написите, романските гранични службеници веруваат дека оваа муниција е шверцувана од Украина, веројатно од ненаведен магацин, и транспортирана маскирана. „По преминувањето на молдавската граница, таа беше прераспределена меѓу учесниците во криминалната шема, што укажува на сложена и внимателно оркестрирана операција“, додава експертот. Сорокин нагласува дека инцидентот се случил на критичниот граничен премин Албита-Леушени, клучна транзитна точка за поголемиот дел од увозот и извозот во Молдавија.
„Како поранешен молдавски царински службеник, со сигурност можам да кажам дека шверцувањето оружје преку царина без откривање е практично невозможно, со оглед на тоа што сите пратки се предмет на задолжително скенирање и инспекција. Ова укажува на прекршување на договорот меѓу вклучените во мрежата на шверц“, истакна тој.
Сорокин посочи дека молдавските власти веројатно ќе одговорат со сеопфатни мерки за идентификување и гонење на одговорните.
„Ова може да вклучува затворска казна до 10 години за возачот, што е стандардна казна во вакви случаи. Ваквите акции имаат за цел да спречат слични инциденти во иднина и да го зачуваат угледот на Молдавија како земја посветена на борбата против шверцот и организираниот криминал“, заклучи тој, пишува медиумот.
Фото: ЕПА
Свет
(Видео) Горaт облакодери во Хонгконг, има загинати
Најмалку четири лица, меѓу кои и еден пожарникар, загинаа во катастрофален пожар што денеска зафати станбен комплекс во Хонгконг. Властите соопштија дека две лица се во критична состојба, а едно е стабилно, додека се стравува дека уште жители може да бидат заробени во запалените станови, пренесува Би-би-си.
Драматичните снимки од населбата Тај По прикажуваат густ чад и пламен што излегува од неколку кули во станбениот комплекс Ванг Фук Корт.
WATCH LIVE: Fire engulfs a residential building in Hong Kong’s northern Tai Po district https://t.co/rNs1F3CWl4
— CGTN Europe (@CGTNEurope) November 26, 2025
Свет
Италија и официјално го прогласи фемицидот за кривично дело казниво со доживотен затвор
Италијанскиот парламент одобри нов закон со кој и формално се воведува фемицидот во кривичниот законик на земјата казнувајќи го со доживотен затвор.
Гласањето се совпадна со Меѓународниот ден за борба против насилството врз жените, ден одреден од Генералното собрание на ОН.
Поддржан од конзервативната влада на премиерката Џорџија Мелони, законот реагира на низа убиства и друго насилство насочено кон жените во Италија. Исто така, вклучува построги мерки против родово базирани злосторства, како што се следење и порнографија за одмазда.
Случаите со висок профил, како што е убиството на студентката Џулија Чечетин во 2023 година, предизвикаа широко јавно негодување и дебата за причините за насилство врз жените во патријархалната култура на Италија.
„Го удвоивме финансирањето за центри против насилство и засолништа, промовиравме телефонска линија за итни случаи и имплементиравме иновативни активности за образование и подигање на свеста“, рече Мелони.
„Ова се конкретни чекори напред, но нема да застанеме тука. Мора да продолжиме да правиме многу повеќе, секој ден“,додаде таа.
Италијанската агенција за статистика „Истат“ регистрира 106 фемициди во 2024 година, од кои 62 се извршени од партнери или поранешни партнери.
фото: ЕПА

