Свет
Државните информации зад девет катанци
Тајна е колку држави не’
признале под уставно име, колку се потрошени за „Инвестирајте во Македонија“,
колку загадува „Окта“… ова е само дел од неславниот почеток на примената на
Законот за слободниот пристап до информации од јавен карактер
ИСТРАЖУВАЊЕ НА ИНСТИТУТОТ „ОТВОРЕНО ОПШТЕСТВО“
Тајна е колку држави не’
признале под уставно име, колку се потрошени за „Инвестирајте во Македонија“,
колку загадува „Окта“… ова е само дел од неславниот почеток на примената на
Законот за слободниот пристап до информации од јавен карактер
Министерството за надворешни работи не одговара колку држави ја признале
Македонија под уставното име, Владата не кажува колку потрошила за кампањата
„Инвестирај во Македонија“, МВР не го дава извештајот за примената на Законот
за пристапот до тајните досиеја… Ова е неславниот почеток на примената на
Законот за слободниот пристап до информации од јавен карактер, кој е во сила од
септември 2005 година. Образот на државните и локалните институции го обелуваат
некои општини и министерства. Ова се резултатите од истражувањето на институтот
„Отворено општество“, кое се’ уште трае.
– Во светот граѓаните добиваат 60 до 70 отсто од бараните информации, а кај нас
30 отсто. Нашите институции најчесто не одговараат на барањата. Можеби причина
е недоволната информираност за обврските од законот – вели Неда Коруновска,
координатор на правната програма во Институтот.
Владата не одговорила на ниедно барање за информација. Законскиот рок за
одговор е 30 дена, па против Владата се поднесени жалби затоа што не одговорила
на прашањата колку чини кампањата „Инвестирај во Македонија“, а не ги дала ни
купопродажниот договор за „Окта“ и одлуката за поделба на ЕСМ. Институциите
може да одбијат да дадат информации ако тие се класифицирани, лични или
доверливи, но мора да им одговори на граѓаните. Иако информацијата не е никаква
тајна, МНР не одговара колку држави ја признале Македонија под уставното име.
МВР, пак, одговара на барањата, но најчесто одбива да ги даде, оти се
класифицирани. Така, тоа не го дава извештајот за примена на Законот за пристапот
до тајните досиеја оти информацијата била строго доверлива, иако таа требаше да
биде заштитена 5 години, а е побарана по истекот на тој рок. Истата информација
не ја дава ни Државниот архив зашто не била негова. Според законот,
информацијата ја дава и оној што ја има.
Министерството за екологија и пред овој закон имаше обврска од Архутската
конвенција да дава информации, но сега не одговара на ниту едно барање. На
пример, молчи дали има и колкаво е загадувањето на животната околина од „Окта“.
Министерството за локална самоуправа го пренасочило барањето за информацијата
колкав е долгот на општините за 2006 година. Одговор стасал од Министерството
за финансии, но по поднесена жалба поради истек на рокот. Министерството за
образование, пак, барателот го упатил во Градот и општините за списокот на
училишта во Скопје. Министерството за финансии одговорило колкав е бројот на
вработени преку агенцијата за привремени вработувања, а ги дало и стратегискиот
план и листата на информации од јавен карактер. На овие прашања, пак, не
одговорило Министерството за здравство. Министерството за образование
одговорило на дел, а Министерството за транспорт ги одговорило сите, па и
прашањето колку дена министерот бил отсутен од работа и колку пари биле
потрошени за неговите службени патувања.
Истражувањето покажало дека најзатворени се јавните претпријатија. Општините се
поотворени. Градот Скопје, Карпош, Кисела Вода, Пехчево, Штип, Велес и Карбинци
одговориле на сите барања. Во Аеродром не одговараат со образложение дека биле
нова општина, а Бутел барал 9.000 денари за да ја состави информацијата за
составот на училишните одбори.
Од политичките партии бил побаран регистарот на донации за изборите, но тие
одбиле да ги дадат со образложение дека не потпаѓаат под законот. Тие
фигурираат во централниот регистар, па некои од жалбите биле решени во полза на
барателите на информации. И нотарите сметаат дека не се опфатени со Законот за
слободниот пристап до информации.
Законот предвидува прекршочни казни од 20.000 до 50.000 денари за службените
или одговорните лица во институциите што нема да дадат или ќе дадат неточни
информации.
Шуто Оризари не сака прашања
Општината Шуто Оризари не сака ни да ги прими барањата на граѓаните за
информација. Институтот „Отворено општество“ преку граѓани го побарал Статутот
на Општината за да види дали функционира законската обврска информациите да се
даваат и на јазикот на заедниците каде што тие се над 20 отсто. На граѓаните не
им било дозволено ни писмено ни усно да ја побараат информацијата.
Натали Н.Сотировска
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Украина бара воена помош од партнерите, поважно е од регрутирање нови луѓе
Украина денеска ги повика своите партнери да ја забрзаат воената помош, велејќи дека побрзата испорака на критична опрема на бојното поле е поважна од регрутирањето повеќе луѓе.
Висок функционер на американската администрација вчера изјави дека Украина не мобилизира доволно нови војници за да ги замени изгубените на бојното поле и го повика Киев да ја намали старосната граница за мобилизација од 25 на 18 години.
„Сега сме во ситуација кога ни треба повеќе опрема за вооружување на сите луѓе кои се веќе мобилизирани и мислиме дека прв приоритет е побрзо испраќање воена помош“, изјави Хеорхиј Тихи, портпарол на украинското Министерство за надворешни работи.
Неговата изјава ги поддржа коментарите на советникот на украинскиот претседател Дмитро Литвин, кој ја критикуваше бавната воена помош.
„Не може да се очекува Украина да компензира за доцнење во логистиката или двоумење во поддршката со намалување на старосната граница за луѓето на првите борбени линии“, напиша Литвин на платформата „Икс“.
Силите на Киев се борат со наглото руско напредување долж раширената линија на фронтот, каде што московските трупи освојуваат село по село во обид на крајот да го заземат целиот индустријализиран регион Донбас.
Портпаролот на Министерството за надворешни работи додаде дека стратегијата за мобилизација на Украина редовно се разговара со партнерите заедно со други теми, како што се одбранбената стратегија и санкциите против Русија, но негираше дека има некакви несогласувања околу тоа.
„Можам да потврдам дека на преговорите се разговара за оваа тема, но можам и да негирам дека тоа е точка на тензија или дека се разговара на критичен или негативен начин“, рече тој.
Свет
Франција не сака да каже дали ќе го уапси Путин според налогот на Меѓународниот суд
Франција, која се најде под притисок поради својата позиција за прашањето за меѓународната потерница за израелскиот премиер, денеска одби да каже дали би била подготвена да го уапси рускиот претседател Владимир Путин врз основа на слична потерница.
Меѓународниот кривичен суд минатата недела издаде потерници за израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху, неговиот поранешен шеф на одбраната и воениот началник на Хамас за воени злосторства и злосторства против човештвото извршени во Газа.
Членките на Европската унија, вклучително и Франција, се потписници на основачкиот статут на МКС, но Франција вчера изјави дека Нетанјаху има имунитет од МКС, со оглед на тоа што Израел не ги потпишал статутите на судот.
МКС, исто така, издаде налог за апсење на Путин, обвинувајќи го за воени злосторства и илегална депортација на стотици деца од Украина, иако Русија не е потписник на основачкиот статут на МКС.
„Портпаролот на француското Министерство за надворешни работи Кристоф Лемуан денеска изјави дека правната позиција на Франција е во суштина иста во однос на налозите за апсење на Путин и Нетанјаху.
„Веројатно бевме помалку прецизни кога го коментиравме случајот на Путин во споредба со сегашниот, но во секој случај нашиот став е ист“, изјави Лемоан на новинарите.
На прашањето дали тоа значи дека Франција нема да го уапси Путин доколку пристигне на француска територија, тој рече: „Кога станува збор за Владимир Путин, сите оние кои извршиле злосторства немаат имунитет. Тие мора да одговараат за своите постапки, и секогаш велевме дека ќе го применуваме меѓународното право во сите негови аспекти“.
Но, тој рече дека прашањето за имунитетот, кое е вградено во статутите на МКС, е „комплексно“ и дека државите понекогаш имаат различни ставови за тоа.
Свет
Путин: Ако Украина добие нуклеарно оружје, ќе ги искористиме сите средства кои ги имаме на располагање
Рускиот претседател Владимир Путин денеска изјави дека Русија ќе го употреби целото свое оружје против Украина доколку Киев стане нуклеарна сила.
„Нема да дозволиме Киев да се здобие со нуклеарно оружје“, изјави Путин, пренесува РИА.
Тој посочи дека Украина не може да прави нуклеарно оружје, туку само „валкани бомби„, но додаде дека и Русија на тоа ќе реагира на соодветен начин.
„Оние кои го спомнуваат враќањето на нуклеарното оружје во Украина не чувствуваат одговорност за судбините на луѓето и светот“, рече Путин.
„Њујорк тајмс“ минатата недела објави дека некои неименувани западни функционери предложиле американскиот претседател Џо Бајден да и даде нуклеарно оружје на Украина пред да ја напушти функцијата.
„Ако земјата со која во суштина војуваме стане нуклеарна сила, што ќе правиме? Во тој случај ќе ги искористиме сите, сакам да нагласам, сите средства за уништување со кои располага Русија. Сè, нема да дозволиме. Ќе го следиме секој нивни чекор“, рече Путин на прес-конференција во Астана, Казахстан.
Запрашан кога би можеле да се случат можни напади на Русија врз центрите за одлучување во Украина, кои ги спомна денеска на самитот во Астана, тој рече: „Можеби денеска во текот на денот, се е можно“.
Путин посочи дека Русија е подготвена да ги обнови врските со Европа, а за актуелната криза во односите изјави не е вина на Москва, туку, како што рече, внатрешно-политичката ситуација во Европа.
Рускиот претседател посочи дека односот на Русија кон решавањето на украинската криза не е променет по употребата на новиот вид оружје.
„Нема предуслови Русија да ги започне преговорите за Украина, но има услови за мир“, рече Путин.
Зборувајќи за односите со САД, тој рече изјави Москва е подготвена да започне дијалог со Вашингтон.
„Администрацијата на претседателот Бајден се обидува да му создаде тешкотии на Доналд Трамп со Русија. Трамп е искусен и интелигентен политичар“, рече Путин.
Претходно денеска Путин изјави дека ракетата „Орешник“ има моќ што може да се спореди со нуклеарно оружје.
Путин нагласи дека „Орешник“ не е оружје за масовно уништување, туку прецизно оружје без нуклеарно полнење и потврди дека започнало сериското производство на ракети „Орешник“, но дека ќе се изберат конкретни цели за напади врз Украина, во зависност од природата на целите и заканите за Русија.