Свет
Државните информации зад девет катанци
Тајна е колку држави не’
признале под уставно име, колку се потрошени за „Инвестирајте во Македонија“,
колку загадува „Окта“… ова е само дел од неславниот почеток на примената на
Законот за слободниот пристап до информации од јавен карактер
ИСТРАЖУВАЊЕ НА ИНСТИТУТОТ „ОТВОРЕНО ОПШТЕСТВО“
Тајна е колку држави не’
признале под уставно име, колку се потрошени за „Инвестирајте во Македонија“,
колку загадува „Окта“… ова е само дел од неславниот почеток на примената на
Законот за слободниот пристап до информации од јавен карактер
Министерството за надворешни работи не одговара колку држави ја признале
Македонија под уставното име, Владата не кажува колку потрошила за кампањата
„Инвестирај во Македонија“, МВР не го дава извештајот за примената на Законот
за пристапот до тајните досиеја… Ова е неславниот почеток на примената на
Законот за слободниот пристап до информации од јавен карактер, кој е во сила од
септември 2005 година. Образот на државните и локалните институции го обелуваат
некои општини и министерства. Ова се резултатите од истражувањето на институтот
„Отворено општество“, кое се’ уште трае.
– Во светот граѓаните добиваат 60 до 70 отсто од бараните информации, а кај нас
30 отсто. Нашите институции најчесто не одговараат на барањата. Можеби причина
е недоволната информираност за обврските од законот – вели Неда Коруновска,
координатор на правната програма во Институтот.
Владата не одговорила на ниедно барање за информација. Законскиот рок за
одговор е 30 дена, па против Владата се поднесени жалби затоа што не одговорила
на прашањата колку чини кампањата „Инвестирај во Македонија“, а не ги дала ни
купопродажниот договор за „Окта“ и одлуката за поделба на ЕСМ. Институциите
може да одбијат да дадат информации ако тие се класифицирани, лични или
доверливи, но мора да им одговори на граѓаните. Иако информацијата не е никаква
тајна, МНР не одговара колку држави ја признале Македонија под уставното име.
МВР, пак, одговара на барањата, но најчесто одбива да ги даде, оти се
класифицирани. Така, тоа не го дава извештајот за примена на Законот за пристапот
до тајните досиеја оти информацијата била строго доверлива, иако таа требаше да
биде заштитена 5 години, а е побарана по истекот на тој рок. Истата информација
не ја дава ни Државниот архив зашто не била негова. Според законот,
информацијата ја дава и оној што ја има.
Министерството за екологија и пред овој закон имаше обврска од Архутската
конвенција да дава информации, но сега не одговара на ниту едно барање. На
пример, молчи дали има и колкаво е загадувањето на животната околина од „Окта“.
Министерството за локална самоуправа го пренасочило барањето за информацијата
колкав е долгот на општините за 2006 година. Одговор стасал од Министерството
за финансии, но по поднесена жалба поради истек на рокот. Министерството за
образование, пак, барателот го упатил во Градот и општините за списокот на
училишта во Скопје. Министерството за финансии одговорило колкав е бројот на
вработени преку агенцијата за привремени вработувања, а ги дало и стратегискиот
план и листата на информации од јавен карактер. На овие прашања, пак, не
одговорило Министерството за здравство. Министерството за образование
одговорило на дел, а Министерството за транспорт ги одговорило сите, па и
прашањето колку дена министерот бил отсутен од работа и колку пари биле
потрошени за неговите службени патувања.
Истражувањето покажало дека најзатворени се јавните претпријатија. Општините се
поотворени. Градот Скопје, Карпош, Кисела Вода, Пехчево, Штип, Велес и Карбинци
одговориле на сите барања. Во Аеродром не одговараат со образложение дека биле
нова општина, а Бутел барал 9.000 денари за да ја состави информацијата за
составот на училишните одбори.
Од политичките партии бил побаран регистарот на донации за изборите, но тие
одбиле да ги дадат со образложение дека не потпаѓаат под законот. Тие
фигурираат во централниот регистар, па некои од жалбите биле решени во полза на
барателите на информации. И нотарите сметаат дека не се опфатени со Законот за
слободниот пристап до информации.
Законот предвидува прекршочни казни од 20.000 до 50.000 денари за службените
или одговорните лица во институциите што нема да дадат или ќе дадат неточни
информации.
Шуто Оризари не сака прашања
Општината Шуто Оризари не сака ни да ги прими барањата на граѓаните за
информација. Институтот „Отворено општество“ преку граѓани го побарал Статутот
на Општината за да види дали функционира законската обврска информациите да се
даваат и на јазикот на заедниците каде што тие се над 20 отсто. На граѓаните не
им било дозволено ни писмено ни усно да ја побараат информацијата.
Натали Н.Сотировска
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
(Фото+видео) Пречекани студентите кои пешачеа до Белград, денеска ќе се одржи голем протест – објавена е мапа на движење
Денеска во Белград се одржува голем студентски протест под слоганот „15 за 15“, а собирот е закажан да започне во 16 часот. Пред тоа ќе се сретнат на неколку точки во главниот град, од каде пеш ќе се упатат до Собранието на Србија. Во меѓувреме, студентите кои, како што велат, сакаат да учат, со денови кампуваат во пионерскиот парк. Протестот во Белград ги вклучи сите безбедносни аларми, студентите кои блокираат повикуваат на мирен протест, а владините претставници зборуваат за можни немири. Претседателот Вучиќ синоќа побара од учесниците да не носат деца на протестот во Белград.
Студентите од повеќе места во Србија кои со денови пешачеа за да дојдат на протестот во Белград синоќа стигнаа на својата дестинација. Тие беа пречекани од граѓаните на плоштадот Теразије.
Večeras su svi značajni svetski mediji obavestili svoju javnost da se u Beogradu održao najlepši skup u istoriji planete. Ceo svet zna za srpske studente i ceo svet u njih gleda kao u moderne Prometeje. Napokon Srbija sija na mapi sveta. pic.twitter.com/YL5vaWHTLz
— Goran Vukajlović (@sofi2022_2023) March 15, 2025
14.03.2025. Terazije, Beograd(poveći niz fotografija) pic.twitter.com/uBb8NO7O9T
— Igor Vujanović (@Infoverzum) March 15, 2025
— Igor Vujanović (@Infoverzum) March 15, 2025
„Во екот на собирот на сите локации во градот, вкупниот број на собрани од сите други делови на Србија и оние од Белград кои ги пречекаа, според проценките на полицијата, беше околу 31.000. Немаше поголеми инциденти или нарушувања на јавниот ред и мир“, се вели меѓудругото во соопштението на српското министерство за внатрешни работи.
Студентите кои протестираат се огласија на својот Инстаграм профил и објавија распоред на важни настани за денеска:
16.00 часот – Почеток на митингот пред Народното собрание
17.00 часот – Читање на барања и студентски говори
18.00 часот – хор за блокада
19:00 – 15 минути молк за 15-те жртви од уривањето на настрешницата
20.00 часот – Најголемата врева во Србија
20.20 – Писма за поддршка на работниците
21.00 часот – Крај на средбата
21.20 часот – Чистење
Студентите синоќа објавија и мапа на точките каде што ќе се сретнат со граѓани, од каде пеш ќе стигнат до Собранието на Србија, каде во 16 часот се одржува централниот протест.
Првиот собир започнува во 10 часот во Нов Белград, поточно во близина на Градската општина. Во 11:30 часот ќе има собир кај кружниот тек кај Автокоманда.
Следните две локации се Плоштадот на Републиката и Споменикот на Вук, а собирите на овие локации ќе започнат во 13 часот и ќе траат до 16 часот.
Српскиот претседател Александар Вучиќ синоќа ги повика државните органи да направат се што е можно за денешниот протест во Белград да помине мирно.
– Од една страна имаме квазинелегален собир, од друга страна ги повикувам сите државни органи на Србија, вклучително и полицијата и безбедносните агенции, да помогнат собирот да биде целосно обезбеден и мирен. Организаторите на нелегалниот собир ќе ја сносат целата одговорност, но ние ќе се потрудиме да ги заштитиме учесниците на тој собир, како и сите други луѓе, вклучително и оние во Паркот на Пионерите, и сите други луѓе, но и сите други државни институции, од учесниците на тој собир – рече Вучиќ.
Вчера беа уапсени 6 лица кои беа снимени на состанок во новосадскиот одбор на Движењето Слободни граѓани додека планирале насилни акции на денешниот протест.
Свет
Подољак за Путин: „Од една страна вели секако, но од друга страна, јасно е кој сака војната да продолжи“
Вонредната состојба во Украина нема да биде укината во случај на 30-дневно примирје со Русија, ниту за тоа време ќе се одржат избори, изјави денеска советникот на шефот на кабинетот на украинскиот претседател, Михаил Подољак.
„Примирјето од 30 дена не е крај на војната. Ситуацијата ќе биде непредвидлива. Невозможно е да се укинат вонредната состојба и процедурите за заштита на земјата за толку краток временски период. Ќе биде неопходно да се преговара, проверени набљудувачи кои ќе можат да го забележат прекршувањето на примирјето и да обезбедат одвојување на страните. Мораме да ја задржиме способноста за борба“, рече тој.
Подољак истакна и дека изборите во Украина нема да се одржат доколку се прогласи 30-дневен прекин на огнот, бидејќи се уште не е можно да се гарантира безбедноста на избирачките места и изборната кампања.
Тој нагласи дека тоа ќе биде можно доколку започнат преговорите за стабилен прекин на огнот гарантиран од неутрални набљудувачи.
Подољак посочи дека Украина нема да се откаже од одредени барања, како што се безбедносни гаранции, почитување на територијалниот интегритет на Украина и зачувување на нејзината култура, историја и јазик.
Тој го обвини рускиот претседател Владимир Путин дека всушност не планира да прифати привремено примирје според американскиот предлог, иако рускиот лидер рече дека начелно се согласува со предлогот, но дека „има нијанси“.
„Неговиот одговор е двосмислен. Од една страна, тој вели – се разбира, ова е јасно, ова е неопходно, но од друга страна, тој продолжува да вели дека има нијанси. И тие ја бришат самата идеја за прекин на огнот“, рече Подољак.
Тој тврди дека Путин во суштина сака Украина да престане да се брани и да произведува оружје, како и да се откаже од контролата над линијата на фронтот.
„Стана јасно кој сака да ја продолжи војната. Нашето искуство од 2014 година ни кажува дека Москва ги прекршува сите договори. Самитот во Џеда ја стави во позиција каде што ќе треба да ја разјасни ситуацијата. Ќе видиме“, рече тој.
Зборувајќи за украинско-американските преговори во Џеда, Подољак истакна дека САД директно не соопштувале какви отстапки ќе мора да направи Украина.
„Тие сакаат да имаат транспарентни економски односи со Украина, во кои инвестираа значителни воени и финансиски ресурси. А Украина е многу заинтересирана за обновување на ефективни билатерални односи: САД имаат клучен арсенал, како што се противракетна одбрана, специјална муниција и разузнавање“, рече тој.
Тој посочи дека и покрај конфликтот меѓу претседателите на Украина и на САД, Володимир Зеленски и Доналд Трамп, на средбата во Овалната соба, Киев „му верува“ на американскиот лидер, кој, како што тврди Подољак, е сојузник на Украина.
Подољак истакна дека „војната продолжува“, и дека украинските војници продолжуваат да дејствуваат во руската област Курск.
Свет
Деветмесечно бебе починало во автомобил, мајка и заборавила да ја однесе во градинка во Никозија
Деветмесечно бебе било пронајдено починато во автомобил пред градинка во Никозија.
Била повикана брза помош и бебето било пренесено во болница. Лекарите неуспешно се обиделе да го оживеат, пренесуваат медиумите во регионот.
Според написите, мајката го заборавила бебето во автомобилот. Жената го ставила бебето во автомобил и тргнала на работа, заборавајќи да го остави во градинката, која е веднаш до нејзиното работно место. Автомобилот останал на истото место до попладневните часови.
Кога завршила со работа, по работното време, отишла да го земе детето, но кога видела дека не е во дневен центар, сфатила што се случило.
Известена е полиција и се очекува мајката да биде уапсена.
(Фото+видео) Пречекани студентите кои пешачеа до Белград, денеска ќе се одржи голем протест – објавена е мапа на движење
Денеска во Белград се одржува голем студентски протест под слоганот „15 за 15“, а собирот е закажан да започне во...
Времето денеска ќе биде сончево и топло, во понеделник пороен дожд и грмежи
Времето денеска ќе биде сончево и топло со мала до умерена облачност, информира Управата за хидрометеоролошки работи. Ќе дува умерен,...
Јахоски оди во притвор, Кривичен ја преиначи првичната одлука
Кривичниот совет при Основниот кривичен суд Скопје, постапувајќи по жалба на Основно јавно обвинителство за гонење организиран криминал и корупција,...
Работниците копале дупка за шахта и нашле коски во дворот на амбулантата во Илинден
Коски биле најдени за време на ископ на дупка за шахта, во дворот од амбулантата во населбата Илинден. „Амбулантата во...
Подготвителната седница за Законот за јазиците ќе се емитува во живо: „Секој граѓанин ќе гледа и слуша како ја водиме постапката“
Претседателот на Уставниот суд, Дарко Костадиновски, на брифинг со новинарите информираше за одржување на претстојната Подготвителна седница за Законот за...
Мицкоски: Предупредив дека народот може да се самоорганизира и да протестира, желен е за правда, не правам упад во судската власт
Најавите за протести премиерот Христијан Мицкоски вели дека се предупредување за незадоволството кај народот доколку сами не се повлечат од...
Бугарија испрати јасна политичка порака дека не се посветени на изградбата на Коридорот 8, вели Николоски, кој алармирал во банките за пренамената на средствата
Министерот за транспорт и врски Аленсандар Николоски утрово алармирал во двете банки со кои земјава има потпишано договори за кредит...
Ќе биде потпишан договор со многу моќна европска земја и ќе се мери во милијарди, рече Мицкоски
Премиерот Христијан Мицкоски, одговарајќи на новинарско прашање, информира дека очекува многу добри вести за македонските граѓани во текот на април...
Tрамп: Покварениот Џо Бајден нѐ доведе во вистински хаос со Русија
Американскиот претседател Доналд Трамп го повика својот претходник, Џо Бајден, во објава на социјалните мрежи. „Покварениот Џо Бајден нè внесе...
СДСМ: Министерката Јаневска скучила договор со „Пуцко петрол“ од 40 илјади евра
Продолжуваат партиските преписки за тоа кој, каков договор склучил со „Пуцко Петрол“, чијшто сопственик, Асмир Јахоски, е осомничен во случајот...
(Фото) Украинците оставија многу моќно оружје во Курск, Русите објавија фотографии
Кон крајот на минатиот месец, на 25 февруари, елитната руска група за беспилотни летала – Центарот за напредни беспилотни системи...
(Видео) Стојаноски: Благодарение на СДС и ДУИ, „Пуцко петрол“ успевал за една година да го зголеми приходот 40 проценти
„Откако пред некој ден син на пратеник од ДУИ, сопственик на Пуцко петрол како мерка доби домашен притвор за случај...
Левицата предложи 18 месеци платено породилно отсуство: Овој закон ќе ја подобри положбата на мајките и семејството и ќе создаде темели за решавање на најголемите демографски проблеми
„Во време кога Македонија се соочува со сериозна демографска криза, Левица предложи нов закон за 18 месеци платено породилно отсуство,...
ДУИ: Секој обид за оспорување на Законот за употреба на јазиците е обид за оспорување на Охридскиот договор и уставниот поредок на Северна Македонија
„Денес ја одбележуваме четвртата годишнина од потпишувањето на Законот за употреба на јазиците – моментот кога беше заокружен легислативниот дел...
„Судскиот совет не е приватен дуќан на кадрите на Заев и Груби – разрешените членови мора да заминат“, велат од ВМРО-ДПМНЕ
„ВМРО-ДПМНЕ најостро реагира на обидите на разрешените членови на Судскиот совет да ја узурпираат институцијата, спротивно на волјата на Собранието...
„Имаме најскапи патарини во регионот, а ужасни патишта: пратениците да гласаат за нашиот предлог за 50 отсто поевтини патарини“, бара партијата Левица
„На 19 март, во Собранието ќе се гласа за предлог-законот на пратеничката група на Левица, кој предвидува намалување на патарините...
СДСМ: Милиони во омилени фирми на власта, до кога ќе молчи Јавното обвинителство за тендерските шеми на ДПМНЕ?
СДСМ јавно прашува: До кога Јавното обвинителство ќе молчи за тендерските шеми и скандали на ДПМНЕ? „Случаите со милионските зделки...
Венс: Би бил шокиран доколку Трамп сака да го премести нуклеарното оружје подалеку на исток во Европа
Потпретседателот на САД, Џеј Ди Венс рече дека би бил шокиран доколку претседателот Доналд Трамп сака нуклеарното оружје да го...
„Огромен интерес и внимание за македонската делегација на глобалниот самит во Баку“: Сиљановска и Божиновска во центарот на глобалните дискусии
Огромен интерес за македонската делегација на XII Global Baku Forum – присуството на македонската делегација, официјалните и неформалните средби на...
(Видео) Погодена рафинерија во Русија, гори огромен резервоар за гас
Украинците во текот на ноќта со беспилотни летала ја нападнаа руската рафинерија Туапсе во Краснодарската територија. Според руските канали на...
