Европа
Кримските Татари побараа од ОН и ЕП да го признае Крим дел од Русија
Автохтоната етничка заедница Кримски Татари, која е силно историски поврзана со Турција, преку своето граѓанско здружение „Кирим“ во средата го повикаа Генералното собрание на Обединетите нации и Европскиот парламент да го признае прогласувањето на независноста на Република Крим и нејзиното присоединување во Руската Федерација, пишуваат во средата руските медиуми.
Во обраќањето на споменатата организација се повикува на „осуда на актуелните политики на економска, трговска и финансиска блокада на Русија, Република Крим и градот Севастопол“, како и да се симнат „антируските политички и економски санкции“.
Документот кој е доставен до светската и европската институција го потпишал челникот на здружението „Кирим“ и воедно потпретседател на кримскиот парламент Ремзи Иљасов, пренесува агенцијата РИА: Во него се истакнува дека ова барање е донесено на петтиот конгрес на движењето во декември 2016 година во градот Симферопол. Документот во ОН, го предала постојаната руска делегација во светската организација, се додава.
Црноморскиот полуостров Крим, на кој живее мнозинско етнички руско население (58 отсто, покрај 16 отсто Украинци и 12 отсто кримски Татари), со референдум изгласа враќање на автономијата укината во 1990 година со осамостојувањето на Украина и присоединување на Руската Федерација, што Западот го смета за руска анексија на украинска територија.
Во април 2014 година, рускиот претседател Владимир Путин изјави во понеделникот дека го потпишал декретот за рехабилитација на кримските Татари и другите национални малцинства коишто биле угнетувани во времето на советскиот диктатор Јосиф Висарионович Сталин. Официјална Анкара, пак, во периодот на превирањата ги повика Кримските Татари да останат смирени.
Во март 2014 година по неколкумесечната политичка криза во Киев започната во декември 2013-та кога тогашниот претседател Виктор Јанукович одлучи да го суспендира потпишувањето на Спогодбата за придружување и слободна трговија со Европската унија и откако на крајот од февруари беше соборен од власта од прозападната опозиција која го обвини за свртување на земјата кон Москва, кога новите власти во Киев назначија своја управа и го укинаа законот со што рускиот јазик го загуби статусот на службен, на 16-ти март 2014-та се одржа кримскиот референдум на кој според организаторите се 96,77 отсто од избирачите гласале за присоединување на Руската Федерација, што на 18-ти март беше одобрено од руската Државна дума и Советот на Федерацијата, двата дома на рускиот парламент.
Уште во 1992 година требаше да се одржи референдум за тоа дали Крим ќе биде дел од Русија или од Украина. Меѓутоа, украинските власти со спречија референдумот, ги распуштиja тамошните органи, а тогашниот претседател на Автономната Република Крим го отстраниja од должноста, но за возврат му дадoa широка автономија со право на самоодлучувањe.
Крим останува и денес симбол на рускиот идентитет. За многу Руси овој полуостров е дел од Русија кој од 1991 година беше заробен во туѓа земја. Важноста што ја има Крим за Русија од историски, културен, воен и геополитички аспект се непроценливи.
Историјата на Крим кој Русија дефинитивно целосно го завладува кон крајот на XVIII век во времето на царицата Катерина Велика, е исполнета со симболиката на рускиот идентитет од царскиот и советскиот период. Полуостровот е место и од големо културолошко значење и за Руската православна црква, каде кнезот Владимир Велики, средновековниот владетел на Киевска Русија, претходничката на модерна Русија, го примил христијанството и го раширил меѓу својот народ. На Крим се воделе и крвавите судири во Кримските војни и во Втората светска војна.
Крим бил дел и од царска и од советска Русија повеќе од 170 години, додека советскиот комунистички челник Никита Хрушчов, етнички Украинец, со указ во 1954 година не го присоединил на Украина. Оттаму, многу Руси референдумот го гледаа и како можност да се исправи она што го сметаат за историска неправда.
Украинците, пак, не мислат да го отстапат Крим и неговото присоединување кон Русија го сметаат за нарушување на нивниот територијален интегритет и суверенитет, в што се поддржани од Западот. Се откажаа од наводна воена опција за враќање под своја контрола на полуостровот, но мислат да се борат со дипломатски и политички средства. Киев, поддржан од САД и ЕУ го прогласи референдумот за нелегитимен, а тогаш вршителот на должноста украински премиер Арсениј Јаценјук изјави дека „Украина нема да ѝ отстапи ни педа земја на Русија”./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Дронови забележани над нуклеарната централа Доел во Белгија
По серија инциденти на белгиските аеродроми, синоќа беа забележани и дронови над нуклеарната централа Доел. Компанијата „Енџи“ потврди кратко пред 22 часот дека три дрона биле забележани над централата, пишува белгискиот РТЛ.
Портпаролката на „Енџи“, Хелен Смитс, изјави дека инцидентот немал никакво влијание врз работењето на електраната.
„Надлежните служби продолжуваат да ја следат ситуацијата“, додаде таа. Локалната полициска зона Шелдевас засега не сакаше да коментира.
Инцидентот се случил истата вечер кога воздушниот сообраќај на аеродромот во Лиеж беше привремено прекинат поради пријави за дронови. Летовите беа прекинати таму околу 19:30 часот и се нормализираа еден час подоцна, околу 20:25 часот.
Пријавите за дронови над аеродромот во Лиеж беа речиси секојдневна појава во текот на изминатата недела, а слични прекини беа пријавени и на аеродромот во Брисел минатиот вторник и четврток. Во последните денови и недели, редовно се пријавуваа и дронови над разни воени бази во земјата.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Зеленски: За разлика од целиот свет, јас не се плашам од Трамп
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека, за разлика од многу западни лидери, не се плаши од Доналд Трамп и ги негираше медиумските извештаи за бурна средба во Вашингтон, нагласувајќи дека има добри односи со американскиот претседател.
Во интервју за Гардијан, тој исто така откри дека британскиот крал Чарлс помогнал во градењето врски со Трамп, опишувајќи го како монарх кој силно го поддржува.
Зеленски ги негираше тврдењата дека Трамп луто ги отфрлил мапите на бојното поле што му ги презентираше украинската делегација во октомври во Белата куќа. „Тој не фрли ништо. Сигурен сум“, рече Зеленски, опишувајќи го нивниот однос како „нормален“, „деловен“ и „конструктивен“.
Тој се спротивстави на извештајот на Фајненшл тајмс дека Трамп извршил притисок врз Зеленски да ги прифати максималистичките услови на Владимир Путин. Според украинскиот претседател, целта на средбата била да се презентираат мерки, вклучително и оружје и санкции, што би ја „ослабиле“ Москва и би го принудиле Путин да преговара.
На прашањето дали се плаши од Трамп, со оглед на тоа што, како што вели, „сите во светот“ се плашат, Зеленски одговори: „Не… ние не сме непријатели со Америка. Ние сме пријатели. Па зошто да се плашиме?“. Тој додаде дека го почитува изборот на американскиот народ и дека САД се долгорочен стратешки партнер на Украина со кој делат длабоки заеднички вредности.
Зеленски, исто така, ја откри претходно непознатата задкулисна улога на кралот Чарлс, кој наводно го охрабрил американскиот претседател да ја зајакне својата поддршка за Украина. Нивната средба за време на државната посета на Трамп на Обединетото Кралство во септември беше клучна.
„Не ги знам сите детали, но разбирам дека Неговото Височество испрати некои важни сигнали до претседателот Трамп“, рече Зеленски. Тој нагласи дека Трамп го почитува кралот и го смета за „многу важен“, комплимент што, според него, не им го дал на многумина. „Неговото Височество е многу чувствителен кон нашиот народ. Можеби чувствителен не е вистинскиот збор. Тој нè поддржува многу силно“, рече украинскиот претседател.
Интервјуто се одржа во претседателската палата во Киев, а струјата двапати се исклучи за време на разговорот, што драматично ја илустрираше состојбата во земјата. „Ова се нашите услови за живот“, рече Зеленски со иронична насмевка додека беа вклучени резервните генератори.
💡 During Zelenskyy’s interview for The Guardian at the Mariinsky Palace, the power went out. pic.twitter.com/P3a9iTAeia
— UATV English (@UATV_en) November 9, 2025
Русија систематски ја таргетираше електроенергетската мрежа на Украина во последните недели, предизвикувајќи значителни прекини во снабдувањето. Нападите во текот на викендот го намалија производствениот капацитет на „нула“, соопшти државната компанија „Центренерго“. Зеленски рече дека Путин наредил „терористички напади“ врз цивилната инфраструктура за да „создаде тензии во нашето општество“.
Украинскиот претседател нагласи дека тесно соработува со партнерите за заштита од руски беспилотни летала, но го повтори долгогодишното барање за борбени авиони. Тој рече дека сака да нарача 27 системи за воздушна одбрана „Патриот“ и дека европските земји во меѓувреме би можеле да ги позајмат своите постоечки системи.
На прашањето дали ЕУ и Велика Британија прават доволно пред суровата зима, тој одговори: „Никогаш не е доволно. Доста е доволно кога војната ќе заврши. И доволно е доволно кога Путин ќе разбере дека мора да престане.“
Кога стануваше збор за можното распоредување на странски сили, што Франција и Велика Британија го споменаа како дел од мировниот договор, Зеленски беше претпазлив. „Секако“, рече тој кога го прашаа дали би сакал британските трупи да пристигнат порано, но додаде дека на прашањето мора да се пристапи внимателно.
„Лидерите се плашат од своите општества. Тие не сакаат да се вклучат во војна“, рече тој, свесен за ризикот дека премногу притисок може да го чини Киев клучна финансиска и воена поддршка.
Зборувајќи за ситуацијата на бојното поле, Зеленски рече дека најжестоките и најбруталните борби се воделе во регионот Донецк, каде што Русија испратила огромни сили – „170.000 луѓе“ – во обид да го освои градот Покровск.
„Таму нема руски успех. А има многу жртви“, рече тој, тврдејќи дека Москва претрпе рекордни 25.000 убиени и ранети војници само во октомври. Тој предупреди дека Кремљ води „хибридна војна против Европа“ и ги тестира црвените линии на НАТО.
Тој рече дека е можно Русија да отвори втор фронт против европска земја дури и пред крајот на војната во Украина. „Верувам дека ќе биде така. Тој може да го направи тоа. Мора да заборавиме на општиот европски скептицизам дека Путин прво сака да ја окупира Украина, а потоа можеби да оди некаде на друго место. Тој може да ги направи и двете истовремено.“
На прашањето дали се согласува со проценката дека повоениот поредок базиран на правила е завршен, Зеленски одговори со лична желба: „Никој не треба да ви наметнува ништо однадвор. Сакам да живеам во свет каде што едноставно ќе бидам почитуван. Не заплашен, не убиен. Сакам да живеам во таков свет“.
На прашањето како се справува по речиси четири години исцрпувачка војна, тој рече: „Па, јас едноставно ја сакам Украина. Навистина не можам да најдам никакви причини за тоа, знаете. Мислам дека нешто поголемо од логиката ги држи луѓето заедно. Многу ги сакам нашите луѓе“.
Непосредно пред интервјуто, Зеленски им додели одликувања на украинските падобранци. Откако војниците ја напуштија палатата и интервјуто заврши, тој им се обрати на своите помошници. „Сега кога завршивме, ќе ја намалиме потрошувачката на електрична енергија тука. Мора да ја заштедиме“, заклучи тој.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Нов напад врз Крим: погоден важен руски складишен објект за нафта
Украинските војници во неделата нападнаа руско складиште за нафта во близина на селото Гвардејское на окупираниот украински полуостров Крим, објави рускиот Телеграм канал АСТРА, како што пренесе „Киев Индепендент“.
Локалните жители пријавија дека слушнале неколку експлозии во близина на складиштето, додека руското Министерство за одбрана соопшти дека нивната воздушна одбрана соборила 10 украински беспилотни летала над полуостровот. Фотографија на која наводно се гледа светло осветлено ноќно небо над селото по нападот е исто така споделена на социјалните мрежи, а се споделуваат и снимки од последиците.
BREAKING:
Ukrainian suicide drones have struck the Russian Hvardiskye Oil Depot in Russian-occupied Crimea.
A major Ukrainian drone swarm is hitting targets on the peninsula right now. pic.twitter.com/H3SEVRNYjx
— Visegrád 24 (@visegrad24) November 9, 2025
Украинската војска сè уште не го коментираше нападот, а медиумите не беа во можност независно да ги потврдат извештаите.
Целта на нападот, мета и на претходни операции
Ова нафтено складиште претходно беше цел на украинските сили. Украинските специјални сили потврдија на 17 октомври дека нивните беспилотни летала го оштетиле складиштето и објектот во Гвардејское.
Нафтените складишта се наоѓаат во близина на воздухопловната база Гвардејское, која Русија ја користи како лансирна рампа за разни авиони вклучени во нападите врз Украина. Украина рутински извршува напади длабоко на руска територија, таргетирајќи воени и индустриски објекти, потпирајќи се првенствено на дронови произведени во земјата.
Нападите врз руската нафтена и гасна индустрија се дел од стратегијата на Киев да го ослабне примарниот извор на финансирање на Москва за нејзините воени операции.
фото: принтскрин

