Европа
ЕК покрена прелиминарна процена на усогласеноста на полскиот закон за уставниот суд со правото во ЕУ
Европската комисија ќе покрене прелиминарна процена за новиот полски закон за уставниот суд за да утврди дали се прекршени правилата на Европската унија, а полска е збунета од изјавите на првиот потпретседател на ЕК.
„Денеска одлучивме дека Комисијата ќе спроведе прелиминарна процена на тоа прашање во рамките на заштита на правната држава“, изјави на прес-конференцијата првиот потпретседател на Европската комисија, Франс Тимерманс.
„Рамката за правна држава“ е механизам кој ЕК го усвои во март 2014 година по критиките дека не реагирала на соодветен начин на наводните закани за демократските стандарди во Унгарија. Тој механизам се сведува на дијалог со земјата членка за да се утврди дали таа е подготвена да ги промени законите кои се сметаат за спорни и постапките за да се избегне активирањето на членот 7 од договорот за ЕУ, кој предвидува суспендирање на правото на глас на држава членка која не ги почитува темелните принципи и вредности на Унијата, што досега никогаш не е користено.
Во случајот на Полска првпат се покренува таквата постапка коа се состои од три чекора, и тоа процена на ЕК, потоа препорака од ЕК за земјата членка да го исправи она што не е во согласност со законодавството во ЕУ и на крајот одговорот од таа земја. Доколку се утврдат недостатоци и земјата членка се согласи тоа да го исправи, механизмот се запира, а во спротивно ЕК може да го предложи активирањето на членот 7.
„Целта на процесот кој го покренавме е да се разјаснат фактите на објективен начин, подлабоко да се проанализира ситуацијата и да се покрене дијалогот со полските власти, не прејудицирајќи што подоцна ќе се преземат“, рече Тимерманс.
Полска е збунета од изјавите на Тимерманс, за покренувањето на постапката о очекува да ја одбие одлуката во пишана форма, изјави за Reuters полскиот министер за надворешни работи Витолд Вашчиковски.
„Би сакале да ја водиме одлуката на Комисијата во пишана форма. Изјавите на Тимерманс се контрадикторни“, изјави шефот на полската дипломатија додавајќи дека веројатно ќе трае со месеци.
Зборувајќи за изјавите на Тимерманс, Вашчиковски изјави дека „од една страна зборуваше за потребите за дијалог за Полска, а од друга страна ја спомена процедурата (рамката за правна држава – з.р.)“.
„Доколку зборуваме за договорите за ЕУ, измените закони за медиумите во Полска не може да биде процена на ЕК. Кога станува збор за Уставниот суд, Тимерманс не ја зема предвид не ги зема предвид последните одлуки на судот за прифаќањето на двајца судија“, рече Вашчиковски во кусата телефонска изјава за Reuters.
Уставниот суд на Полска донесе дека ќе прими двајца судии кои ги предложи владејачката партија Правда и право (PiS).
„Тоа беше многу неумесна изјава на Тимерманс. Таа создаде збрка наместо да ја разјасни работата. Ќе ја причекаме таа одлука во пишана форма, а доколку не ја биде, ќе се обидеме да ги разјасниме работите на друг начин. Дијалогот ќе потрае со месеци“, рече Вашчиковски.
ЕК за ситуацијата во Полска расправаше откако тамошната нова влада донесе два закона, за уставниот суд и за именувањето на челниците во јавните медиуми. Главно се дискутираше за законот за уставниот суд, додека законот за јавните медиуми се споменуваше само спорадично и за него ќе се зборува дополнително.
Конзервативниот претседател Анджеј Дуда на 28-ми декември конечно го потврди законот кој полската опозиција го смета за инструмент кој го парализира Уставниот суд како чувар на Уставот. Конзервативното мнозинство, пак, во него гледа напротив, начин на демократизација за да се отстрани секоја пречка за спроведување на реформите.
Законот е оценет како голема промена во правилата на работата на Уставниот суд.. Судот од петнаесет членови сега мора да ги носи одлуките со двотретинско мнозинство од гласовите и со најмалку тринаесет судии присутни на седницата, наместо досегашните девет. Опозицијата критикува дека сега партијата Прво и правда (PiS) може лесно да ја блокира секога одлука на судот која е спротивна на партискиот став. Во ова партија, пак, тврдат дека законот воведува ред во Уставниот суд и ги отстранува пречките за спроведување на изборните ветувања./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Трамп: Искрено, Украина веќе изгуби територија
Американскиот претседател Доналд Трамп синоќа изјави дека договорот за завршување на војната во Украина е „поблиску од кога било“ откако Вашингтон му понуди на Киев безбедносни гаранции по моделот на НАТО. Трамп, исто така, изрази увереност дека Москва ќе прифати таков договор, објави „Ле Монд“.
Трамп откри дека имал „многу долги и многу добри“ разговори со својот украински колега Володимир Зеленски, како и со лидерите на НАТО и европските земји како што се Велика Британија, Франција и Германија.
„Се обидуваме да го разработиме тоа и мислам дека сега сме поблиску“, им рече Трамп на новинарите во Овалната соба. „Имавме бројни разговори со претседателот Путин на Русија и мислам дека сега сме поблиску од кога било досега, па ќе видиме што можеме да направиме“.
REPORTER: An Article 5-like deal seems to be emerging without NATO membership for Ukraine. If such a security guarantee is offered, what incentive is there for Ukraine to give up any sort of territory?
US PRESIDENT TRUMP: Well, they've already lost the territory, you know, to be… pic.twitter.com/99sx8a6f03
— Status-6 (Military & Conflict News) (@Archer83Able) December 15, 2025
На прашањето дали неодамна разговарал директно со Владимир Путин, Трамп одговори остро: „да, разговарав“, без да навлегува во детали.
Сепак, Трамп се чини дека сугерираше дека во замена за безбедносни гаранции, Украина ќе мора да се согласи да отстапи делови од источниот регион Донбас што сè уште се контролирани од Киев – можност што Зеленски претходно силно ја отфрли.
На прашањето каков поттик ќе има Украина за да се откаже од територија, Трамп одговори: „Па, искрено, тие веќе изгубија територија“.
Тој додаде дека Европа, која и покрај противењето на Русија повторно предложи испраќање мултинационални мировни сили, ќе биде „голем дел“ од секоја безбедносна гаранција.
Европа
Крај на краткорочните изнајмувања станови за туристи во Шпанија, Airbnb казнет
Шпанија го казни Airbnb со огромни 65 милиони евра за рекламирање недвижности за краткорочно изнајмување, без соодветни дозволи. Одлуката доаѓа во време кога расте притисокот врз владата да го ограничи туристичкото сместување во услови на продлабочување на кризата со домувањето, објавува „Евроњуз“.
Шпанското Министерство за заштита на потрошувачите соопшти дека казната е конечна и дека на платформата со седиште во САД ѝ е наредено веднаш да ги отстрани сите нелегални огласи. Официјалните лица изјавија дека повеќе од 65.000 огласи на Airbnb ги прекршуваат шпанските закони за заштита на потрошувачите, вклучително и огласување недвижности, без дозволи или со неважечки броеви за лиценца.
Казната е шестпати поголема од профитот што Airbnb го оствари од спорните огласи помеѓу времето кога властите ја предупредија компанијата и времето кога огласите конечно беа отстранети.
Зошто беше казнет Airbnb?
Според шпанските власти, 65.122 огласи на Airbnb ги прекршиле прописите дизајнирани да ги заштитат закупците и потрошувачите. Многу од овие имоти се наоѓале во региони во кои краткорочните изнајмувања се ограничени или бараат експлицитно одобрение.
Министерството нагласи дека од платформите како Airbnb се очекува да проверат дали имотите рекламирани во Шпанија се во согласност со локалните и регионалните прописи за домување. Кога не го прават тоа, велат, тие изнајмувања остануваат на пазарот подолго отколку што треба намалувајќи го бројот на домови достапни за жителите што бараат долгорочен смештај.
Министерот за права на потрошувачите, Пабло Бустиндуј, рече дека има илјадници семејства што живеат на работ поради кризата со домувањето во земјата, а некои компании профитираат од бизнис-модели што ги принудуваат луѓето да ги напуштат своите домови.
Борбата против нелегалните изнајмувања не е ограничена само на Airbnb. Во јуни Шпанија исто така му наложи на Booking.com да отстрани повеќе од 4.000 нелегални огласи.
Барселона ја предводи борбата против масовниот туризам
Барселона стана епицентар на борбата на Шпанија против краткорочните изнајмувања. Градот оваа година објави планови за постепено укинување на сите туристички станови до 2028 година, со што ефикасно ќе им се забрани на платформи како Airbnb да продаваат приватно сместување во станбени згради.
Градските лидери велат дека краткорочните изнајмувања ги испразнија локалните населби, ги истиснаа жителите од пазарот за изнајмување и ги трансформираа цели населби исклучиво за туризам. Локалните заедници се согласуваат, а протестите – од мирни маршеви до напади со водни топови – се сè почести против масовниот туризам и растечките трошоци за живот.
Другите регионални и национални власти во Шпанија следат сличен пат. Повеќе од 53.000 нелегални туристички станови неодамна беа отстранети од официјалните регистри во целата земја, главно во Андалузија, Канарските Острови, Каталонија и Валенсија.
Шпанија пречека рекордни 94 милиони странски туристи во 2024 година и е на добар пат да го надмине овој рекорд оваа година. Иако туризмот останува клучен економски столб, официјалните лица велат дека построгата регулација на краткорочните изнајмувања е клучна за балансирање на растот на бројот на посетители со квалитетот на животот на локалното население.
Европа
Турски борбени авиони соборија дрон надвор од контрола во близина на брегот на Црното Море
Турција собори беспилотно летало „надвор од контрола“ кое се приближувало до нејзиниот воздушен простор над Црното Море, соопшти Министерството за одбрана. Инцидентот се случува по украинските напади врз руските танкери од „флотата во сенка“ покрај турскиот брег и предупредувањата од турските политичари за опасностите од ширење на војната во Украина, објави АП њуз.
Министерството во соопштението наведува дека борбените авиони Ф-16 биле испратени по откривањето на објектот. „За да се избегне каква било потенцијална штета, тој бил соборен во безбедна зона надвор од населените области“, се додава во соопштението. Во соопштението не се дадени дополнителни детали за локацијата или времето на инцидентот.
Украина соопшти дека нејзините поморски беспилотни летала погодиле два танкери на 28 ноември, додека трет брод бил погоден на 2 декември додека се движел кон турското пристаниште Синоп. Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган ги осуди претходните напади како закана за „безбедноста на навигацијата, животите и животната средина, особено во нашата ексклузивна зона“.

