Членот на делегацијата на француските парламентарци кои седмицава го посетија црноморскиот полуостров Крим кој пред повеќе од година се присоедини на Руската Федерација, Клод Гоазген, изјави во саботата дека тамошните жители имале право на референдумот со кој го изгласаа присоединувањето.

Делегацијата составена од десет француски пратеници седмицава ги посети, Крим, Јалта, Симпферопол и Севастопол и се сретнаа со тамошните локални власти и претставници на различните етнички заедници, во местата со доминантно руско население кои по соборувањето на украинскиот претседател Виктор Јанукович во февруари 2014 година преку референдум истапија од составот на Украина и се приклучија кон Русија.

Министерството за надворешни работи на Украина оваа посета на француските политичари ка оцени како „непочитување на суверенитетот на Украина и намерно кршење на законодавството на Украина. Министерството за надворешни работи на Франција, пак, патувањето на Крим на своите пратеници ги квалификуваше како нарушување на меѓународното право, имајќи предвид дека Париз како и остатокот од Западот референдумот на населението на Крим го смета за нелегален и за илегална руска анексија на украинска територија.

Уште повеќе француската дипломатија беше разгневена поради тоа што делегацијата во чиј состав имаше и претставници на француски региони, а Гоазген е градоначалник на XVI арондисман на Париз, се изразија пофално за животните услови на Крим и за состојбата со човековите права, а дадоа и изјави според коишто тие констатирале дека референдумот на кримското население се одржал „без никаква принуда или странска поддршка“. Оттаму, ним им беше ускратено правото да истапуваат од името на францускиот парламент, а и трошоците за патувањето паднаа на нивен товар.

„Тие (Западот) велат дека кримјаните немале законско право да одржат референдум. Се разбира дека имале. Зошто да немаат? Точно тоа го спаси регионот од војна“, како во источните рускојазични региони Донецк и Луганскј, изјави Гоазген на прес-конференцијата во саботата во Москва.

Во март 2014 година по неколкумесечната политичка криза во Киев започната во декември 2013-та кога тогашниот претседател Виктор Јанукович одлучи да го суспендира потпишувањето на Спогодбата за придружување и слободна трговија со Европската унија и откако на крајот од февруари беше соборен од власта од прозападната опозиција која го обвини за свртување на земјата кон Москва, кога новите власти во Киев назначија своја управа и го укинаа законот со што рускиот јазик го загуби статусот на службен, на 16-ти март се одржа кримскиот референдум на кој според организаторите се 96,77 отсто од избирачите гласале за присоединување на Руската Федерација, што на 18-ти март беше одобрено од руската Државна дума и Советот на Федерацијата, двата дома на рускиот парламент.

Уште во 1992 година требаше да се одржи референдум за тоа дали Крим ќе биде дел од Русија или од Украина. Меѓутоа, украинските власти со спречија референдумот, ги распуштиja тамошните органи, а тогашниот претседател на Автономната Република Крим го отстраниja од должноста, но за возврат му дадoa широка автономија со право на самоодлучувањe.

Крим останува и денес симбол на рускиот идентитет. За многу Руси овој полуостров е дел од Русија кој од 1991 година беше заробен во туѓа земја. Важноста што ја има Крим за Русија од историски, културен, воен и геополитички аспект се непроценливи.

Историјата на Крим кој Русија дефинитивно целосно го завладува кон крајот на XVIII век во времето на царицата Катерина Велика, е исполнета со симболиката на рускиот идентитет од царскиот и советскиот период. Полуостровот е место и од големо културолошко значење и за Руската православна црква, каде кнезот Владимир Велики, средновековниот владетел на Киевска Русија, претходничката на модерна Русија, го примил христијанството и го раширил меѓу својот народ. На Крим се воделе и крвавите судири во Кримските војни и во Втората светска војна.

Крим бил дел и од царска и од советска Русија повеќе од 170 години, додека советскиот комунистички челник Никита Хрушчов, етнички Украинец, со указ во 1954 година не го присоединил на Украина. Оттаму, многу Руси референдумот го гледаа и како можност да се исправи она што го сметаат за историска неправда.

Украинците, пак, не мислат да го отстапат Крим и неговото присоединување кон Русија го сметаат за нарушување на нивниот територијален интегритет и суверенитет, в што се поддржани од Западот. Се откажаа од наводна воена опција за враќање под своја контрола на полуостровот, но мислат да се борат со дипломатски и политички средства. Киев, поддржан од САД и ЕУ го прогласи референдумот за нелегитимен, а тогаш вршителот на должноста украински премиер Арсениј Јаценјук изјави дека „Украина нема да ѝ отстапи ни педа земја на Русија”./крај/мф/сн

Извор: Макфакс