Неколку илјади демонстранти вчера излегоа на улиците на словачкиот главен град Братислава и други градови за да протестираат против посетата на премиерот Роберт Фицо на Москва.

Фицо присуствуваше на годишната руска воена парада по повод победата на Советскиот Сојуз над нацистичка Германија. Додека поголемиот дел од Европа ја одбележа годишнината завчера, Русија секогаш ја одржува својата парада на победата на 9 мај. Фицо беше единствениот лидер на земја-членка на Европската Унија што присуствуваше на настанот и беше критикуван за неговиот проруски став.

Најголемиот протест се одржа во Братислава. „9 мај е Ден на Европа, но не за секого. Роберт Фицо ќе го помине со воен злосторник“, објави организаторот на протестот на Фејсбук, алудирајќи на рускиот претседател Владимир Путин.

Шефицата на ЕУ, Каја Калас, исто така, остро го критикуваше патувањето на Фицо во Москва. „Секој што ја поддржува слободата, независноста и европските вредности треба да биде денес во Украина, а не во Москва. Фицо е на погрешната страна“, рече таа.

Словачкиот премиер го бранеше своето патување во пораки на Фејсбук до своите поддржувачи. Тој рече дека неговото патување е за да им оддаде почит на оние што загинаа за ослободувањето на Словачка од нацистичката власт.

Лидерите на Франција, Велика Британија, Германија и Полска денес се во Украина, во првата таква заедничка посета, за да разговараат со претседателот Володимир Зеленски и да ветат дека ќе го зголемат притисокот врз Русија додека не се постигне договор за прекин на огнот.

Патувањето на францускиот претседател Емануел Макрон, германскиот канцелар Фридрих Мерц, полскиот премиер Доналд Туск и британскиот премиер Кир Стармер е првпат лидерите на четири европски нации заедно да ја посетат Украина.

‼️Unprecedented: German Chancellor Friedrich Merz, UK Prime Minister Keir Starmer, French President Emmanuel Macron, and Polish Prime Minister Donald Tusk have arrived in Kyiv.

The European leaders plan to meet with Volodymyr Zelensky and call on Moscow for an unconditional… pic.twitter.com/Dy56s2bekx

— NEXTA (@nexta_tv) May 10, 2025

Тројцата западноевропски лидери утрово заедно излегоа од возот од Полска, а подоцна треба да им се придружат на полскиот премиер, кој пристигна одделно во Киев, и на украинскиот претседател.

Овој високо симболичен израз на европското единство дојде повеќе од три години по руската инвазија и еден ден откако рускиот претседател Владимир Путин упати пркосен тон на парадата во Москва по повод 80-годишнината од победата во Втората светска војна.

Американскиот претседател Доналд Трамп предложи 30-дневен безусловно примирје како чекор кон завршување на конфликтот. Но, Путин се спротивставува на предлогот. „Заедно со САД, ја повикуваме Русија да се согласи на целосно и безусловно 30-дневно примирје за да се создаде простор за разговори за праведен и траен мир“, изјавија лидерите во соопштението пред посетата.

„Подготвени сме што е можно поскоро да ги поддржиме мировните преговори, да разговараме за техничката имплементација на прекинот на огнот и да се подготвиме за сеопфатен мировен договор“, додадоа тие.

„Јасно ни е дека крвопролевањето мора да престане, дека Русија мора да ја запре својата нелегална инвазија и дека Украина мора да може да напредува како безбедна, сигурна и суверена нација во рамките на своите меѓународно признати граници со генерациите што доаѓаат“, рекоа тие.

Тие предупредија дека ќе продолжат да ја зголемуваат својата поддршка за Украина. „Додека Русија не се согласи на трајно примирје, ние ќе го зголемиме притисокот врз руската воена машинерија“, рекоа тие.

Во денешно интервју за Еј-би-си Њуз, портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека испораките на оружје од сојузниците на Украина мора да престанат пред Русија да се согласи на прекин на огнот.

Во спротивно, примирјето би било предност за Украина во време кога руските трупи напредуваат на прилично самоуверен начин на фронтот, рече Песков, додавајќи дека Украина не е подготвена за непосредни преговори.

Украинските војници направија понатамошни обиди да ја пробијат руската граница во регионите Курск и Белгород, соопшти руското Министерство за одбрана во петокот, додека претседателот Владимир Путин беше домаќин на воена парада на светските лидери во Москва, додека Украина соопшти дека Русија постојано го кршела прекинот на огнот.

Руското Министерство за одбрана соопшти дека нападите се случиле за време на тридневниот прекин на огнот од 8 до 10 мај, што Русија еднострано го прогласи по повод 80-годишнината од победата над нацистичка Германија во Втората светска војна.

Украина го нарече прекинот на огнот „фарса“ и документираше бројни вооружени судири во петокот.

Таа го издвои североисточниот регион Суми, местото на некои од најтешките руски напади во последните недели, велејќи дека немало попуштање за време на прекинот на огнот поттикнат од Кремљ.

„Немаше ‘прекин на огнот’ во регион Суми на 8 или 9 мај. Во текот на тие два дена, Русија уби тројца цивили“, соопшти воената администрација на регионот на Телеграм.

Украинската војска во својот извештај за операциите на бојното поле доцна во петокот соопшти дека во последните 24 часа се регистрирани 162 вооружени судири, со прекин на огнот наметнат од Кремљ, заедно со 22 воздушни напади и 956 напади со беспилотни летала.

Тешки борби се водат во близина на Покровск, логистички центар во источна Украина, кој со месеци е цел на руските трупи. Руските сили се обидоа да ги пробијат украинските линии 51 пат.

Во извештајот на руското Министерство за одбрана се наведува дека во изминатата недела евидентирало четири обиди на украинските сили да ја пробијат границата во Курскиот и Белгородскиот регион.

Во источна Украина, трупите на Киев ги нападнаа руските сили 15 пати за време на прекинот на огнот, соопшти министерството.

Украина соопшти дека Русија повеќе пати го прекршила сопствениот договор за прекин на огнот оваа недела.

Во рускиот пограничен регион Белгород, локалниот гувернер изјави дека украински дрон нападна владина зграда во петокот.

Во Курск, украинските трупи започнаа голем упад минатиот август и со месеци држеа дел од руската територија, додека московските сили се бореа да ги протераат со помош на севернокорејските војници. Некои борби продолжија, дури и откако Путин прогласи „победа“ во Курск минатиот месец.

Украина соопшти дека нејзините трупи одбиле 19 напади во регионот.

Rybar, проруски воен блогер, рече дека имало „борби со висок интензитет“ меѓу руските и украинските трупи во село во регионот. Rybar и други блогери рекоа дека украинските напади врз неколку села во соседниот регион Белгород продолжиле и во петокот.

Ројтерс не можеше независно да ги потврди изјавите на воените блогери или извештаите од бојното поле од која било страна.

Украина и Русија се обвинуваа меѓусебно за постојано кршење и на претходното 30-часовно велигденско примирје прогласено од Путин.