Европа
Италија: Премиерот Ренци поднесува оставка

Италијанскиот премиер Матео Ренци објави ноќта кон понеделник на прес-конференција во владината палата Киџи дека има намера да поднесе оставка по поразот на референдумот за уставните измени коишто ги бараше.
„ Загубив. Во италијанската политика никој не победува. Но никој и не губи. Не можев да ви донесам победа, и ја преземам целата одговорност за поразот и ќе поднесам оставка. Моето владеење ноќва заврши“, изјави премиерот на Италија Матео Ренци, кој додаде дека подоцна во понеделникот попладне ќе ја предаде својата оставка на претседателот на Републиката, Серџо Матарела.
„Одѕивот на гласачите е изненадувачки висок. Тоа е празник за демократијата, Ја поздравувам победата на сите оние кои не ја поддржаа оваа реформа, ви посакувам натамошна плодотворна работа“, додаде Ренци..
Ренци во јавноста се обрати откако беа објавени прецизираните прелиминарни и неофицијални резултати од референдумот, на кој против уставните реформи кои ги заговараше се изјасниле 60 отсто од оние кои гласале, најмногу 40 отсто ги поддржале реформите.
Официјалните резултати од италијанскиот референдум треба да бидат познати во понеделникот рано утрото.
Претседателот Матарела сега има овластувања да именува нова мандатар или да закаже предвремени парламентарни избори.
Повеќето коментатори сметаат дека Ренци на премиерското место може да го замени вршителот на должноста премиер од неговата Демократска партија до изборите во пролетта 018 година, а медиумите шпекулираат дека тоа би можело да биде министерот за финансии Пјер Карло Падоан.
Италијанците во неделата се изјаснуваа за уставната реформа којашто предвидува драстично намалување на овластувањата на Сенатот, а гласањето дефакто претставуваше и плебисцит за премиерот Матео Ренци, од левиот центар, кој вети дека ќе поднесе оставка доколку предложената реформа не мине.
Оваа уставна реформа предвидуваше најдлабоко институционално преустројување откако пред 70 години Италија стана република според уредувањето. Реформата на владата би ѝ го олеснило носењето закони, особено со новиот изборен законик, усвоен минатата 2015 годна, кој на победникот на идните избори, кои се очекуваат во 2018 година, му обезбедува сигурно парламентарно мнозинство.
Клучниот момент од реформата е тоа што ја укинува обврската сите закони да мора да минат во двата дома на италијанскиот парламент. Во иднина Претставничкиот дом би одлучувал за повеќето прашања, вклучително и за гласањето за доверба на владата и за националниот буџет.
Сенатот се намалува од 315 на 100 мандати, а неговите членовите повеќе не би ги избирале граѓаните непосредно. Петмина би именувал претседателот на Републиката, а 95 би се избирале меѓу регионалните советници и градоначалници. Сенаторите би го задржале правото на вето за уставните прашања, прашањата коишто се однесуваат на локалните власти и на клучните одлуки на ЕУ.
Некои аналитичари се прашуваа дали е мудро на Горниот дом на парламентот, кој го сочинуваат локални политичари, кои во Италија се често корумпирани, да им се дадата овластувања за да можат да ги блокираат европските одлуки.
Реформата, исто така, ги намалуваше овластувањата на регионалните власти, префрлајќи ги одлуките за важните транспортни, енергетски и инфраструктурни проекти во рацете на државата. Се укинуваше и Националниот совет за економија и труд, форумот на синдикатите и работодавачите.
Ренци појаснуваше дека реформата ќе го подобри процесот на носење одлуки, ќе ги намали преклопувањата меѓу локалните и централните тела на власта што се смета за голема причина за бирократскиот застој, и ќе стави крај на политичката нестабилност. Истакнува и дека ќе ја намали цената на јавните институции./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Сојузникот на Фицо ја спореди Украина со Хамас: „Ова е ист вид провоциран конфликт“

Тибор Гаспар, заменик-претседател на словачкиот парламент и пратеник од владејачката партија Смер, ја спореди Украина со милитантната група Хамас.
„Роберт Фицо постојано зборуваше за тоа како ги перцепира дејствијата на Русија. Тој верува дека почетокот на војната е кршење на меѓународното право, но… ова е провоцирана агресија“, рече Гаспар.
Пратеникот отиде подалеку, изедначувајќи ја Украина со Хамас и неговиот напад врз Израел на 7 октомври 2023 година. „Ова е ист вид провоциран конфликт како кога терористите од Палестина го нападнаа Израел. Војната се разви на потполно ист начин“, тврдеше тој.
„Киев Индепендент“ пишува дека оваа споредба „ја искривува реалноста со тоа што ја изедначува Украина, суверена држава која се брани од руска инвазија, со Хамас, милитантна група прогласена за терористичка од неколку земји, која масакрирала цивили и земала заложници“.
Откако се врати на власт во 2023 година, Фицо и неговата партија Смер ја прекинаа воената помош за Украина и ги оспорија европските санкции кон Русија. Дополнително, Фицо објави дека ќе го блокира пристапот на Украина во НАТО.
За време на состанокот со Фицо во Пекинг минатата недела, рускиот претседател Владимир Путин го пофали ставот на Братислава како „независна надворешна политика“ која дава „позитивни резултати“. Словачка, заедно со Унгарија под премиерот Виктор Орбан, се соочува со растечки критики од европските сојузници за продлабочување на врските со Москва.
фото: принтскрин
Европа
Сè е подготвено за воената вежба „Запад 2025“; Европа ја очекуваат неколку нервозни денови

Соседите на Русија се подготвуваат за неколку нервозни денови, бидејќи Русија и Белорусија ја одржуваат воената вежба „Запад 2025“, прва по руската инвазија на Украина во февруари 2022 година. Вежбите, што ќе се одржат од 12 до 16 септември, ќе вклучуваат неколку маневри во близина на Полска и Литванија, бидејќи Кремљ вежба за можен судир со силите на НАТО.
„Мораме сериозно да ги сфатиме вежбите во близина на границите на НАТО и ЕУ. И соседните земји и самото НАТО се однесуваат кон нив со најголема сериозност. Литванија и нашите сојузници се подготвени, обединети и внимателно ќе го следат развојот на настаните, подготвени да одговорат доколку е потребно“, рече заменик-министерот за одбрана на Литванија, Томас Годљаускас.
Членките на НАТО организираат свои вежби
Како одговор на воената вежба „Запад 2025“, земјите од НАТО што се граничат со Русија одржуваат свои воени вежби. Во вежбата „Tarassis 25“ учествуваат 10 северноевропски земји од НАТО, додека Литванија ќе одржи своја национална одбранбена вежба „Thunder Strike“.
Полска оваа недела ја одржува својата вежба „Iron Defender-25“, во која учествуваат 30.000 војници. „Полска соодветно ќе одговори на вежбите „Запад 2025“, изјави заменик-министерот за одбрана Чезари Томчик за полската телевизија RMF.
Русија ги одржува вежбите „Запад“ на секои четири години од 1999 година, а загриженоста за нив стана традиција. Иако формално дефанзивна, вежбата од 2009 година симулираше нуклеарен напад врз Варшава, а вежбата од 2021 година доведе до масовно зголемување на силите во Белорусија кои беа искористени месеци подоцна за напад врз Украина, објавува Политико.
„Поради растечката загриженост дека Русија би можела да нападне членка на НАТО, веројатно во Балтикот, НАТО многу внимателно следи дали воената вежба му дава на Западот некаква индикација за идна руска офанзива“, забележа Томас Јанелиунас, професор на Институтот за меѓународни односи и политички науки на Универзитетот во Вилнус.
Белорусија покани набљудувачи од НАТО и ОБСЕ
Западните набљудувачи ќе ги користат вежбите за да ја проценат подготвеноста на руската војска три години откако таа ја нападна Украина. „НАТО многу внимателно ги следи руските воени активности. Не гледаме никаква непосредна воена закана против кој било сојузник на НАТО. Сепак, остануваме будни“, соопшти воениот сојуз.
Организаторите на „Запад“, тврдат дека нивните вежби нема да надминат 13.000 луѓе, а Белорусија соопшти дека поканила набљудувачи од земјите на НАТО, како и од Организацијата за безбедност и соработка во Европа (ОБСЕ).
„Русија, исто така, спроведува три одделни вежби со земјите од Организацијата на договорот за колективна безбедност, прикривајќи ја вистинската големина на вежбите. Се очекува сценаријата на овие вежби да укажуваат на видот на војување за кое Русија се подготвува против Западот“, објави Германскиот совет за надворешни односи.
Помалку војници отколку пред четири години
Вежбата „Запад“ ќе ги опфати руските воени области Москва и Ленинград, енклавата Калининград, арктичкиот регион, Балтичкото и Баренцовото Море и Белорусија.
Некои вежби, во близина на белоруското село Гожа и во Доброволск во Калининград, ќе се одржат само неколку десетици километри од Полска и Литванија. Војници ќе бидат распоредени и од двете страни на превојот Сували, коридор од 70 километри помеѓу Белорусија и Калининград, кој се смета за еден од најранливите одбранбени тесни грла во Европа.
Литванското воено разузнавање очекува до 30.000 војници да учествуваат во вежбата „Запад“, многу помалку отколку во 2021 година, кога учествуваа околу 200.000 војници. „Ова е далеку од она што би му било потребно на Русија за да нападне членка на НАТО, особено затоа што војната во Украина сè уште трае“, тврди Јанелиунас.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Украинци: Ослободивме уште едно село во регионот Донецк

Украинските сили го ослободија селото Зарично во Донецката област и таму го кренаа националното знаме, соопшти Генералштабот на вооружените сили на Украина.
Силами 425 окремого штурмового полку "Скеля" повністю взято під контроль село Зарічне на Донеччині.
Слава Україні! pic.twitter.com/j1c1OIr24L
— Генеральний штаб ЗСУ (@GeneralStaffUA) September 8, 2025
Зарично се наоѓа во источна Украина, во близина на административната граница со Луганската област. Стратешката важност на селото произлегува од неговата локација во близина на клучните транспортни патишта што ги поврзуваат Славјанск и Лиман. Според украинската група за следење на бојното поле, ДипСтејт, поголемиот дел од селото е под украинска контрола, а руските сили се потиснати назад.
Генералштабот објави дека операцијата ја извршиле војници од 425-от ударен полк Скала. Претходно овој месец, истата единица објави дека ги исчистила Новоекономична и Удачна, две села западно од Покровск.
фото: принтскрин