Европа
Почина грузискиот симбол на перестројката – Едуард Шеварнадзе
Поранешниот претседател на Грузија, и советски министер за надворешни работи Едуард Шеварнадзе, кој почина во понеделникот по долга и тешка болест во 87-та година од животот, ја имаше една од клучните улоги во ставањето крај на Студената војна и во периодот од падот на комунизмот.
Шеварнадзе како шеф на дипломатијата во владата на последниот советски челник Михаил Горбачев во голема мера придонесе за подобрување и затоплување на доносите со западот, пред падот на Берлинскиот ѕид и распадот на Советскиот сојуз. Го сметаат, исто така, за едена од идејните зачетници на „перестројката“, програмата за реформи на советската економија и политика, за којашто Горбачев своевремено рече дека е осмислена за време на прошетка на брегот до Црното Море со неговиот грузиски другар, со кој подоцна, сепак, се разиде. По распадот на Советскиот сојуз, Шеварнадзе се врати во родната Грузија и стана нејзин прв претседател донесувајќи одредена политичка стабилност по периодот на анархија по осамостојувањето. Од власта беше соборен во ткн Револуција на розите во 2003 година којашто имаше поткрепа од Западот, а последните години од животот ги мина својата резиденција, малку патуваше и се појавуваше во јавноста. Шеварнадзе е роден на 25-ти јануари 1928 година во тогашната Транскавкаска Социјалистичка Федеративна Советска Република, којашто ги опфаќаше териториите на денешните Ерменија, Азербејџан и Грузија. Неговиот татко бил учител и убеден комунист, со што не се согласувала мајка му и постојано се обидувала двајцата да ги наговори да престанат да се занимаваат со политика. Во подмладокот на Комунистичката партија Шеварндзе влегол во 1946 година и брзо напредувал.Во текот на 1970-те години се борел против советската бирократија и вовел пазарни реформи. Со особена жестокост се борел против корупцијата во Комунистичката партија, одземајќи им ги на стотиците функционери луксузните автомобили и вили, а многу од нив и сменувајќи ги од должностите. Неговите реформи биле толкави, што некои историчари дури сметаат дека политиката на гласност и отворање, не ја вовел Горбачев во 1980-те, туку Шеварнадзе една деценија претходно. Како советски министер за надворешни работи во периодот меѓу 185 и 1990 година, кога започна смирувањето на ткн Студена војна, беше на чело на трансформацијата на советската надворешна политика. Иако немаше речиси никакво искуството во надворешната политика, ги предводеше новите советски политики на гласност и перестројка, отворање и реструктуирање. Учествуваше, така, во преговорите за цела низа важни договори за контролата на вооружувањето, вклучително и за Спогодбата за нуклеарните сили со среден дострел со кој беше елиминирана цела класа атомско вооружување. Ги повлече и советските трупи од крвавата инвазија во Авганистан и отвори пат кон независноста на државите од источна и од средна Европа од поранешниот Варшавски договор, повлекувајќи ги трупите во границите на Советскиот сојуз. „Знаете, навистина тогаш го променивме светот (…) и главната заслуга за тоа му припаѓа на Горбачев“, изјави Шеварнадзе во едно интервју до 2000 година. Меѓутоа, со своите либерални ставови си создаде и многу непријатели во конзервативните советски кругови. Со својата драматична оставка во декември 1990 година го изненади и самиот Горбачев. Стравувајќи дека советскиот лидер можеби попушта пред конзервативните елементи, Шеварнадзе драматично предупреди дека СССР го очекува диктатура. Осум месеци подоцна, во август 1991 година, кога на улиците на Москва се појавија тенкови што беше толкувано како обид за државен удар, изгледаше дека прогнозата на Шеварнадзе се остварува. Тој на барикадите му се придружи на Борис Елцин. Наводниот државен удар беше оневозможен во следните неколку дена и Шеварнадзе повторно стана министер за надворешни работи, но само еден месец. Советскиот сојуз се распадна, како и неговата родна Грузија, во којашто започна граѓанска војна. Во март 1992 година се врати во грузиската престолнина Тбилиси, откако по бегството на тогашниот челник, земјата остана без водство. Без вистински противник лесно ја презема власта, но тешко воведуваше ред, дури и во парламентот. Успеа да ја сопре граѓанската војна, но Грузија и натаму остана нестабилна. Во 1995 година, кусо време откако преживеа атентат, избран е за грузиски претседател.Покрај историскиот проблем на сепаратистичките тенденции на Абхазија и Осетија, Шеварнадзе се соочуваше и со политичкиот спор со соседните држави од блиските нафтоносни полиња во Баку. Корупцијата и натаму се развиваше, па од него почнаа од него да бараат поголеми реформи. Кризата кулминираше во ноември 2003 година, која, по оспоруваната негова победа на претседателските избори, беше соборен со масовни протести на опозицијата. Неговите критичари, коишто го заземаа грузискиот парламент, го обвинија дека е исто толку корумпиран и недемократ, колку и неговите претходници. Шеварнадзе беше притиснат и единствен избор беше да поднесе оставка. „Мислам дека мојата оставка беше единствениот начин да се избегне крвопролевањето“, ќе рече подоцна за тие денови. Човекот којшто, по сопствени зборови, придонесе за крајот на Студената војна, ослободувањето на централна Европа, обединувањето на Германија и демократизирањето на Советскиот сојуз, така од власт беше соборен, по игра на судбината, од луѓето чиешто поимање на демократијата беше сосема спротивно од неговото/крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Анкета: Германците сакаат да го укинат пиењето под надзор кај тинејџерите
Мнозинството Германци сакаат построги закони за заштита на младите од алкохол, вклучително и елиминација на контролирано пиење, што им овозможува на 14-годишниците да нарачаат пиво во бар ако се во придружба на законски старател, покажува анкета објавена денес.
Резултатите од анкетата на „Форса“, нарачана од компанијата за здравствено осигурување Kaufmännische Krankenkasse (KKH), покажуваат дека 65 проценти од Германците ја поддржуваат забраната за контролирано пиење алкохол од страна на малолетници. Според сегашниот закон, на тинејџерите им е дозволено да купуваат и да пијат пиво, вино и пијалаци на база на вино на јавно место ако се во придружба на старател.
Тесно мнозинство од 52 процента од испитаниците исто така сакаат да се зголеми законската возраст за купување и пиење алкохол од 16 на 18 години. Анкетата, спроведена во јуни, опфати 1.004 испитаници од цела Германија на возраст меѓу 18 и 70 години.
Забраната за контролирано пиење ја застапуваат и покраинските министри за здравство, а ја поддржува и федералната министерка за здравство, Нина Варкен. Алкохолот е значаен проблем за децата и за тинејџерите, изјави Катарина Шенк, министерка за здравство во источногерманската покраина Тирингија и претседателка на Конференцијата на министрите за здравство.
Медицинските здруженија долго време апелираат до креаторите на здравствените политики да вложат поголеми напори за намалување на потрошувачката на алкохол во Германија. Германското здружение за исхрана препорачува целосна апстиненција од алкохолни пијалаци наведувајќи дека „не постои безбедно ниво на потрошувачка“.
„Колку порано младите луѓе почнуваат да пијат, толку се поголеми здравствените ризици“, вели психологот на KKH, Франциска Клем.
Покрај краткорочните последици, како што се несреќи, повреди и насилство, алкохолот го зголемува и ризикот од рак, кардиоваскуларни заболувања и заболувања на црниот дроб. Алкохолот е особено штетен за адолесцентите бидејќи нивните тела сè уште се во развој и затоа се почувствителни на неговите токсични ефекти, објавува агенцијата ДПА.
Европа
Украински функционер: Европа прави сè што може, но ќе биде тешко без американско оружје
Украина ги повика САД да продолжат со „континуираната“ воена помош, по изненадувачката најава дека некои испораки на оружје за Киев ќе бидат запрени, додека Вашингтон се обиде да го намали значењето на паузата.
Тоа е сериозен удар за Украина во време кога Русија ги засилува нападите во отсуство на дипломатски напредок за решавање на конфликтот. Американскиот претседател Доналд Трамп му се обраќа на рускиот претседател Владимир Путин од јануари, обидувајќи се да изврши притисок врз него да ги запре борбите, но без да постигне конкретен напредок.
Вчера, сосема неочекувано, неговата администрација објави дека престанала да испорачува одредени видови оружје во Киев, официјално поради загриженост за намалувањето на залихите на муниција во САД, од каде што доаѓа најголемиот дел од воената помош за Украина од почетокот на руската инвазија во февруари 2022 година.
Американските претставници вчера се обидоа да го минимизираат влијанието на потегот, без да дадат детали. „Министерството за одбрана продолжува да му презентира опции на претседателот во врска со воената помош за Украина, во согласност со целта за завршување на оваа трагична војна“, изјави портпаролот на Пентагон, Шон Парнел, за новинарите.
Портпаролката на Стејт департментот, Тами Брус, на брифингот изјави дека „ова не е суспензија на американската помош за Украина или испораката на оружје“, туку „изолиран инцидент“.
Оружјето, муницијата и опремата од Соединетите Американски Држави, како и разузнавачките информации, им овозможија на украинските сили да ги сопрат руските трупи, кои окупираа речиси 20 проценти од украинската територија. Украина останува зависна од американските испораки на оружје, изјави за АФП висок украински воен функционер.
„Европа прави сѐ што може, но ќе ни биде тешко без американска муниција“, додаде тој. Синоќа, украинскиот претседател Володимир Зеленски рече дека Вашингтон и Киев се обидуваат да ги „разјаснат сите детали“ во врска со воената помош што Соединетите Американски Држави сè уште ја обезбедуваат. „Продолжената американска помош за нашата одбрана и нашиот народ е во наш заеднички интерес“, рече тој.
Европа
(Видео) Украинците уништија руско складиште за муниција, се шири снимка од огромна експлозија
Украина очигледно извршила напад врз руско складиште за муниција во градот Карцизк во окупираниот дел од Донецката област на 2 јули, објавија и руски и украински Телеграм канал.
На социјалните мрежи се појавија снимки на кои наводно се гледаат моќни експлозии во близина на магацинот за кој се тврди дека се наоѓа источно од рускиот окупиран град Донецк.
Украинската војска не го коментираше нападот, а во моментов нема информации за обемот на штетата.
💥Just now: strike reported on the Russian ammunition depot on Khartsyz'k. pic.twitter.com/o33onaTPWF
— Special Kherson Cat 🐈🇺🇦 (@bayraktar_1love) July 2, 2025
Украинската војска редовно напаѓа воени цели на територијата окупирана од Русија, како и длабоко во Русија, во обид да ја ослабне способноста на Москва да води војна против Украина.
Вечерта на 30 јуни, Украина слично започна напад врз командниот пункт на 8-та комбинирана армија на руските вооружени сили во рускиот окупиран дел од Донецката област. Според неофицијални информации, нападот бил извршен од британски крстосувачки ракети со долг дострел од типот Storm Shadow.
Russian ammunition depot in Khartsyzk https://t.co/VkenrZaEV1 pic.twitter.com/ktxSlOzcCd
— Special Kherson Cat 🐈🇺🇦 (@bayraktar_1love) July 2, 2025
Со месеци, Русија ја фокусираше својата офанзива врз градот Покровск во Донецката област, кој е под постојан напад, а во последно време сè повеќе се обидува да ги пробие украинските линии кон соседната Дњепропетровска област – регион кој досега не беше погоден од борбите.
Бришењето на македонскиот јазик и на идентитетот од извештајот е еднакво лошо за нас како да стоеше модерен, вели Мицкоски
По објавите на бугарските медиуми дека трите најголеми политички сили во Европскиот парламент (ЕП) се согласиле од извештајот за напредокот...
(Видео) Тренчевска: Срамно, со ребалансот власта крати 30 милиони евра од социјални трансфери за да се луксузира
Додека граѓаните се соочуваат со поскапувања, зголемена сиромаштија и се полош животен стандард, владата одлучува во најголемиот буџет во историјата...
Вршеле обљуба врз малолетнички и снимале со мобилен: уапсени 18-годишник и малолетник од Тетово
Вчера во 15.30 и во 22.55 часот полициски службеници од СВР Тетово и ПО Камењане во с.Горно Седларце и во...
Посакувам среќа да се победи во барем една општина: Костадинов до СДСМ по најавата за ново дејствување
Aктуелниот градоначалник на Струмица, Костадин Костадинов, објави на социјалните мрежи дека поради тешката состојба на неговата партија ќе започне со...
Затаила над 50 милиони денари, ниту пријавувала ниту плаќала данок: кривична за сопственичка од Кавадарци
Управата за финансиска полиција до Основното јавно обвинителство Кавадарци поднесе кривична пријава против С.Т во својство на сопственик, управител и...
(Фото) Масовна евакуација на туристи поради пожар на Крит
Голем пожар во Грција продолжува да беснее во источниот дел од островот Крит, откако избувна вчера попладне во тешко пристапна...
Украински функционер: Европа прави сè што може, но ќе биде тешко без американско оружје
Украина ги повика САД да продолжат со „континуираната“ воена помош, по изненадувачката најава дека некои испораки на оружје за Киев...
(Видео) Украинците уништија руско складиште за муниција, се шири снимка од огромна експлозија
Украина очигледно извршила напад врз руско складиште за муниција во градот Карцизк во окупираниот дел од Донецката област на 2...
(Видео) Траект потона во близина на Бали: четворица мртви, десетици исчезнати
Четири лица загинаа, 38 се водат како исчезнати, а 23 се спасени откако ферибот со 65 лица потона во близина...
Пентагон: Нуклеарната програма на Иран е забавена за две години
Пентагон објави дека американските напади ја уназадија нуклеарната програма на Иран за до две години, откако уништија три целни локации....
Во Лос Анџелес луѓето мора да живеат во токсични куќи по пожарот: „Осигурителните компании нè измамија“
Луис Казарес беше меѓу ретките чиј дом остана недопрен по разорните пожари што ја опустошија населбата Алтадена, североисточно од центарот...
ЦИА не оспорува дека Путин се обидел да му помогне на Трамп на изборите во 2016 година
Ревизијата на ЦИА откри недостатоци во подготовката на проценката на американското разузнавање дека рускиот претседател Владимир Путин се обидел да...
Костадинов го замрзнува членството во СДСМ, најави ново политичко делување
Градоначалникот на Струмица, Костадин Костадинов, соопшти дека го замрзнува членството во СДСМ, незадоволен од сегашното раководство и од насоката во...
СДСМ објави 11 нови кандидати за градоначалници
Претседателот на Социјалдемократскот сојуз на Македонија, Венко Филипче, на денешната прес-конференција, ја соопшти одлуката на Извршниот одбор на партијата која...
„Пулс“ ќе се суди во Основниот кривичен суд Скопје, предметот е доставен
Основниот суд во Кочани денеска го достави предметот за пожарот во „Пулс“ во Основниот кривичен суд Скопје, согласно одлуката на...
Арсовска до Тошковски: До сега полицијата не постапуваше по заканите, сега се заканува, што е следно
Градоначалничката на Скопје, Данела Арсовска, вели дека полицискиот службеник Синан Алили ѝ упатил закани на социјалните мрежи. Во објава на...
„Вреди“ бара истрага за намерна манипулација со бројот на Aлбанците на пописот
Од „Вреди“, известуваат дека ќе поднесат кривична пријава до Основното јавно обвинителство – Скопје против поранешното раководство на Државниот завод...
Мотоцилистот удрил во пешакот и избегал, МВР со детали за трагичната несреќа на кејот
Мотоцикл „кавасаки“ го прегазил пешакот кој загина вчера на кејот на Вардар, во близина на Паркот на франкофонијата. Според информациите...
50-60 магационирани БТР, „хермелини“ и „пинцгауери“ ќе гаснат пожари летово, им се вградуваат резервоари за вода, рече Мицкоски
Застарените и магационирани возила на министерствата за внатрешни работи и за одбрана се приспособуваат за гаснење пожари на непристапен терен....
СДСМ поднесе 160 амандмани за ребалансот на буџетот
Овој ребаланс е фискално нереален, социјално штетен и без развојна компонента, изјави пратеничката на СДСМ, Сања Лукаревска, на денешната собраниска...
