Европа
Полска сака да ги смени челниците на институциите на ЕУ
Полскиот претседател Анджеј Дуда изјавил дека европските институции мора да служат како инструмент на реализацијата на суверените полски економски национални интереси, а доколку како досега ова не се оствари, тогаш Полска ќе се обиде да ги смени нивните челници или пак ќе побара коалиција за промена на Лисабонскиот договор, пренесуваат полските медиуми.
„Ние сме членка на Европската унија, но таа е инструмент на нашата политика која мора да биде суверена“, рекол Дуда. „Европските институции не можат да се откажат од економските интереси на Полска и милионите полски семејства, а доколку не биде така тогаш нема да молчиме и ќе работиме на тоа да се променат луѓето кои раководат со овие институции или па ќе градиме коалиција за тоа Унијата институционално да се промени така што нејзините институции нема да бидат во состојба да ја игнорираат демократската волја на националните влади“, изјавил Дуда во интервју за Полскиот дипломатски преглед.
Како аргумент за ова Дуда ги посочил барањата на Унгарија и Полска за ЕУ да се реформира според нивните евроскептични желби како „слаба заедница на силни национални држави околу заедничкиот пазар и одбраната“, наведувајќи ги ризиците дека на следните избори за Европскиот парламент би можеле да победат и преземат контрола антисистематските и радикални партии.
„Кога радикалните противници на интеграцијата би освоила мнозинство, а изборниот закон за тоа им дава шанса, процесот на одлучување во ЕУ би бил парализиран. Усвојувањето на новиот основен договор би можел да постане единствениот начин за ЕУ да се извлече од кризата. Сметам дека е подобро ова да се направи порано и да се избегне такво сценарио“, изјавил полскиот претседател.
Дуда исто така ги критикувал и европските претставници кои се против промена на основниот Лисабонски договор на ЕУ и реформите на Унијата онака како што предлагаат Будимпешта и Варшава, кои сепак се осамени во овие напори и во својот регион, во рамките на Вишеградската група, бидејќи против вакви промени Словачка и Чешка се категорично против.
Последниот челник кој ја оспори потребата за промена на Лисабонскиот договор и евентуалното усвојување на некој нов договор, предупредувајќи на опасноста која доаѓа со тоа, беше словачкиот премиер Роберт Фицо, чија земја до крајот на годината претседава со ЕУ.
„Они кои ја оспоруваат потребата од измените на основиот договор, своите размислувања ги засноваат на досега типичното „ќе се направи некако“. Дали во Франција ќе победи здравиот европски разум, а во Германија ќе бидат поразени антиевропските радикали. Дали расположението против естаблишментот во Европа ќе исчезне како што и самиот се појави“, порачал Дуда. Полскиот претседател изјавил дека на ЕУ му е потребен некој институционален земјотрес за сите да ја видат потребата од еден нов и поинаков основен договор./крај/мф/бс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Русите ја нападнаа Одеса: луѓето ги блокираат патиштата, лути затоа што нема струја
Во руските напади во близина на украинското црноморско пристаниште Одеса беше убиена жена синоќа, а градски округ претрпе прекини во електричната енергија и другите комунални услуги, соопштија официјални лица.
Гувернерот на регионот Одеса, Олех Кипер, пишувајќи на Телеграм, рече дека руски дрон уби жена која преминувала мост во нејзиниот автомобил југозападно од Одеса. Нејзините три деца се повредени во инцидентот.
Russians struck a bridge in Odesa Oblast with a Shahed drone — just near the Moldovan border
A 40-year-old woman was killed, local media report.
The bridge on the Odesa–Reni highway crosses the Dniester River and is critically important for regional traffic.
After the strike,… pic.twitter.com/F17Orobjtr
— NEXTA (@nexta_tv) December 18, 2025
Кипер апелираше до жителите на регионот кои претрпеле продолжени прекини на електричната енергија да покажат трпение и да престанат да блокираат патишта во знак на протест, велејќи дека службите за итни случаи работат деноноќно за да го вратат снабдувањето со електрична енергија.
Во Одеса, шефот на градската воена администрација, Серхиј Лисак, рече дека рускиот напад ја погодил инфраструктурата и предизвикал прекини во електричната енергија, водата и греењето во „густо населен округ“.
Едно лице е повредено, а службите за итни случаи работат на враќање на нормалното снабдување. Украинските гранични власти соопштија дека руските напади го запреле сообраќајот по должината на рутата што ја поврзува Одеса со пристаништето Рени на реката Дунав.
Европа
ЕУ, конечно, постигна договор за Украина: три членки одбија да учествуваат
Лидерите на ЕУ ги откажаа плановите за невиден заем за репарации за Украина и наместо тоа ќе соберат 90 милијарди евра преку заедничко задолжување за финансирање на Киев во следните две години. Унгарија, Чешка и Словачка нема да учествуваат во аранжманот, објави „Еуроњуз“.
Откако разговорите заглавија поради барањето на Белгија за неограничени гаранции пред користење на замрзнатите руски средства, лидерите на ЕУ се свртеа кон издавање заеднички долг. Ова би ја обезбедило финансиската стабилност на Киев следната година и во 2027 година, додека товарот би паднал врз заедничкиот буџет на ЕУ.
Белгиските барања го срушија договорот
Пред самитот во Брисел во четврток, лидерите инсистираа дека нема План Б и ги удвоија напорите за издавање заем за репарација поддржан од замрзнати средства од Руската централна банка. Германскиот канцелар Фридрих Мерц го водеше напорот, но тој не успеа, бидејќи барањата на Белгија за неограничени гаранции го направија планот неодржлив за другите членки.
Неуспехот е удар за Мерц и претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, која го претстави планот како најдобра опција. Дискусијата во четврток се вртеше околу ублажување на загриженоста на белгиската влада. Премиерот Барт де Вевер со недели беше цврст, велејќи дека нема да прифати лош договор што ќе ја изложи неговата земја на руска одмазда. Неговото барање за „неограничени гаранции“ за заштита на Белгија и финансиската институција Евроклеар се покажа како неприфатливо за другите. Еден дипломат изјави за Евроњуз дека многу земји не сакале да понудат такви гаранции, велејќи: „Лидерите навистина не знаеја што ќе гарантираат на крајот“.
Унгарија, Чешка и Словачка се исклучени од шемата
Уште пред самитот, Унгарија јасно стави до знаење дека нема да се согласи со заемот за репарации. Премиерот Виктор Орбан одбива финансиски да ја поддржи Украина и честопати ги критикуваше европските колеги за нивното справување со војната. Но, кога стана јасно дека Белгија и другите земји-членки не можат да се согласат, Орбан, заедно со словачкиот премиер Роберт Фицо и чешкиот премиер Андреј Бабиш, изготвија план за излез од застојот.
Во заклучоците од самитот, лидерите се согласија дека Унгарија, Словачка и Чешка ќе бидат ослободени од каква било одговорност поврзана со заемот преку механизмот за „засилена соработка“. „Секое мобилизирање на буџетските средства на ЕУ како гаранција за овој заем нема да влијае на финансиските обврски на Чешка, Унгарија и Словачка“, се вели во текстот, одобрен од сите 27 земји.
Орбан: Украинците никогаш нема да можат да го вратат заемот.
Потоа Орбан им рече на новинарите: „Изгледа како заем, но Украинците никогаш нема да можат да го вратат“, и додаде: „Всушност, тоа е трошење пари. И оние што стојат зад тој заем ќе ја преземат одговорноста и финансиските последици од него“.
Реакции по тешките преговори
По самитот, кој заврши во раните утрински часови, фон дер Лајен, придружувана од данската премиерка Мете Фредериксен, изјави дека примарната цел е постигната: финансирањето за Украина е обезбедено. „Конечниот заклучок, по денес, е дека нашата поддршка за Украина е загарантирана“, рече Фредериксен.
Сепак, принципот дека Русија мора да плати за штетата предизвикана на Украина не се оствари. Европските земји-членки ќе се задолжуваат на финансиските пазари и ќе плаќаат камата. Иако заемот за Украина ќе биде без камата, а Киев треба да го врати со пари од руските репарации, не е сигурно дали Русија некогаш ќе плати репарации, што значи дека заемот лесно би можел да се претвори во грант.
„Тие беа нервозни поради терминот ‘неограничени гаранции’“
Белгискиот премиер Де Вевер рече дека зборот „неограничени“ гаранции ги направил неговите колеги „нервозни“ и дека исходот ја потврдил позицијата на неговата земја. „Денес докажавме дека гласот на малите и средните земји-членки исто така се брои. Одлуките во Европа не се донесуваат едноставно од најголемите капитали или институции. Тие се колективни“, рече тој, суптилно алудирајќи на Германија.
Од друга страна, германскиот канцелар Мерц им рече на новинарите дека „Европа го покажа својот суверенитет“ со тоа што се согласи на заеднички долг. „Кога станува збор за руски средства, само малку ја променивме временската рамка“, додаде тој, тврдејќи: „Руските средства ќе се користат како колатерал за заемот“.
Европа
(Видео) Украинските дронови уништија „неуништливи“ руски С-400
Украинските оператори на беспилотни летала уништија два руски ракетни системи С-400 Триумф заедно со нивната муниција во рускиот регион Белгород, потврди украинскиот Генералштаб. Нападот, кој се случи на 14 декември, го изврши 15-та одделна артилериска извидничка бригада, а целата операција беше снимена, објави „Евромајдан прес“.
Ваквите напади се дел од пошироката украинска стратегија за ослабување на руската воздушна одбрана, како на руска територија, така и на окупираните територии. Системот С-400 Триумф, модернизиран наследник на советскиот С-300, е клучна компонента на слоевитата мрежа за воздушна одбрана на Русија. Русија повремено го користи и за напад на копнени цели, насочувајќи се кон украински градови. Затоа, уништувањето на овие системи се смета за голем губиток за руските сили.
Според извештајот на порталот Militarnyi, лансирните системи С-400 биле уништени додека биле во движење. Објавените снимки прикажуваат руски возила за противвоздушна одбрана како се движат по земјен пат, веројатно за време на промена на борбената позиција.

