Европа
Се вжештува битката за законот за абортус во католичка Полска

Жестоката расправа околу законот за абортус во Полска каде што е силно влијанието на католичката црква, ќе продолжи во четвртокот кога парламентот ќе расправа за спротиставените иницијативи, првата за либерализација на законот за абортус и втората за уште построг закон, иако сегашниот се смета за еден од најригоризните во Европа.
Владејачката десничарска партија Право и справедливост (PiS), која има мнозинство во парламентот, генерално заговара забрана на абортусот, но нејзините челници се свесни дека голем дел од Полјаците го поддржуваат сегашниот закон.
Усвоен во 1993 година, сегашниот закон дозволува абортус само во случаите на силување или инцест, доколку бременоста претставува ризик за здравјето на мајката или доколку фетусот е тешко деформиран. Испитувањето на јавното мнение објавено оваа седмица во списанието Newsweek Polska, покажува дека 74 отсто од Полјаците сакаат актуелниот закон да остане на сила.
Меѓутоа, активистите од кампањата „За живот“ би дозволиле абортус само доколку животот на мајката е загрозен, и бараат да се зголеми максималната казна затвор за оние кои го извршуваат од две на пет години.
Граѓанската иницијатива која во парламентот ја поднесе здружението „Запрете го абортусот“, сојуз на различни групи против абортусот, предвидува и мајките кои направиле абортус да бидат осудени на затвор, иако судиите би можеле да се откажат од казните во таквите случаи.
Католичката црква, којашто е многу влијателна во Послка, ја одобри таа иницијатива претходно оваа година, иако бискупите се изјаснија против одредбите за затворање на мајките.
Овој предлог, кој Советот на Европа го нарече „сериозно назадување во правата на жените“, поттикна неколку големи поворки на поборниците на правото на избор во случајот на абортусот, како и иницијативата за либерализација на постојниот закон за абортус.
Полска, којашто има 38 милиони жители, има помалку од 2.000 легални абортуси годишно, но групите за женските права проценуваат дека дури 100.000 до 150.000 такви зафати се вршат илегално или во странство.
Предлогот против абортусот собра околу половина милион потписи за поддршка, многу повеќе отколку што е потребно за отворање на парламентарна расправа за тоа. Освен казнувањето на лекарите кои извршуваат абортуси, ќе се бара и државните и локалните власти да понудат поддршка за жените и за семејствата со хендикепирани деца и оние кои се родени како последица на силување или инцест.
„Се надеваме дека таа мерка ќе биде усвоена што е поскоро можно и дека ќе стапи на сила пред крајот на годинава“, изјави за AFP активистката против абортусот, Силвија Зборовска. Таа е оптимист бидејќи PiS поддржа слична иницијатива која на крајот пропадна, бидејќи партијата тогаш беше во опозиција, а на власт дојде ланскиот декември. Меѓутоа, оваа партија сега е претпазлива, затоа што целосната забрана на абортусот нема широка јавна поддршка.
Иако составот на парламентот не оди во прилог на надежите на активистите за правото на избор, тие не се откажуваат. Го основаа здружението „Спасете ги жените“ и поднесоа иницијатива во парламентот која би дозволувала абортус до 12-та седмица од бременоста. За тоа собраа 215.000 потписи.
Парламентот, исто така, ќе расправа и за предлог законот кој го предложија пратениците, а чија цел е да го ограничи вештачки потпомогнатото оплодување. Доколку овој закон мине, замрзнувањето на ембрионите би станало илегално. Предложувачите на законот сметаат дека новото живо суштество настанува во моментот на оплодувањето. Законот би дозволувал вештачко оплодување само на едно јајце по циклус, што значително би ги намалило изгледите за остварување на бременоста. /крај/мф/сн
Извор: AFP
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Прв поранешен претседател на земја од ЕУ зад решетки: Саркози ќе оди во затвор за два дена

Поранешниот француски претседател Никола Саркози треба да оди во затвор во вторник поради неговиот заговор за обезбедување либиско финансирање за неговата претседателска кампања во 2007 година, што го прави првиот поранешен шеф на земја од ЕУ што отслужува казна затвор.
Саркози, десничарски претседател на Франција од 2007 до 2012 година, беше осуден кон крајот на септември за заговор за финансирање на неговата изборна кампања со покојниот либиски диктатор Моамер Гадафи.
Поранешниот државник, кој се жалеше на пресудата и ја осуди „неправдата“, ќе биде задржан во парискиот затвор Ла Санте.
„Ако сакаат да спијам во затвор, ќе спијам во затвор – но со крената глава“, им рече тој на новинарите по изрекувањето на пресудата на 25 септември.
Саркози ќе биде првиот француски лидер затворен по Филип Петен, нацистичкиот колаборационистички шеф на државата, кој беше затворен по Втората светска војна.
Веројатно ќе биде сместен во една од ќелиите од девет квадратни метри во крилото за самица, изјавија за АФП вработените во затворот.
Ова би го спречило Саркози да комуницира со други затвореници или некој да го фотографира славниот затвореник со еден од многуте мобилни телефони што се шверцуваат внатре, рекоа тие, барајќи анонимност бидејќи не им е дозволено да разговараат со новинарите.
Во самица, на затворениците им е дозволено да ги напуштат своите ќелии на една прошетка дневно во двор со површина од неколку квадратни метри.
Не е јасно колку долго Саркози ќе остане во затвор.
Претседателката на судот, Натали Гаварино, за време на изрекувањето на пресудата на Саркози изјави дека злосторствата се „од исклучителна тежина“ и затоа наредила тој да биде затворен дури и ако се жали.
Сепак, се очекува адвокатите на Саркози да побараат негово ослободување штом ќе стапне во затвор, процес што би траел околу два месеци.
Судот може да одлучи против ослободувањето на поранешниот претседател од затвор ако, на пример, смета дека тоа е единствениот начин да се спречи фалсификување докази или заплашување сведоци.
Ако не, може да нареди негово ослободување под судски надзор или домашен притвор со електронска нараквица.
Додека судот не ја донесе својата одлука, се очекува Саркози да поминува време претежно сам.
фото: принтскрин
Европа
Почина „Мама Еразмус“, жената што ги промени животите на 16 милиони студенти

Италијанката Софија Коради, креаторката на образовната програма Еразмус што им овозможи на милиони млади луѓе да студираат во други европски земји, почина во Рим на 91-годишна возраст, објавија вчера италијанските медиуми.
Софија Коради, која подоцна ќе стане професорка на Универзитетот во Рим, како студентка доби престижна американска стипендија Фулбрајт, која ја однесе на Универзитетот Колумбија во Њујорк, каде што дипломирала право.
Таа предложи и започна програма за размена
Кога италијанскиот образовен систем не ја призна нејзината американска диплома по нејзиното враќање, таа предложи програма за размена, која на крајот ја започна на ниво на Европската унија во 1987 година.
Оттогаш, околу 16 милиони студенти учествувале во програмата, според веб-страницата на Еразмус.
Програмата, управувана од ЕУ, поттикнува поблиска соработка меѓу универзитетите и високообразовните институции низ цела Европа.
„Мама Еразмус“
Софија Коради, или „Мама Еразмус“ како што беше позната, рече дека идејата за програмата, родена за време на Студената војна, била нејзина „лична пацифистичка мисија“.
За италијанскиот министер за надворешни работи Антонио Тајани, кој ѝ го припишува „раѓањето на Генерацијата Европа“, таа „ги инспирирала животите на милиони млади луѓе кои патувале, студирале и прифаќале различни култури“.
Sofia Corradi ci ha lasciati.
Aveva sognato una gioventù europea che si incontrasse e si arricchisse delle proprie differenze. Milioni di studenti le devono un pezzo di vita e un orizzonte.
Omaggio alla Mamma Erasmus, il cui sogno continua a costruire la nostra Europa.
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) October 18, 2025
„Таа сонуваше за европска младина збогатена со нејзината разновидност. Милиони студенти ѝ ги должат своите хоризонти“, рече францускиот претседател Емануел Макрон на социјалната мрежа Икс.
Европа
(Видео) Русија: Украина го нападна нашиот брег на Црното Море

Русија во петокот објави дека Украина го нападнала нивниот брег на Црното Море во близина на Сочи со ракети и беспилотни летала.
Градоначалникот на Сочи, туристичка дестинација на источниот брег на Црното Море, објави дека украинскиот напад е запрен.
Tourists in Sochi spent the night sheltering in basements and car parks as waves of unknown drones hit the area, reportedly targeting a nearby oil refinery near Adler, the southern district of Sochi close to the Abkhazian border.
The mayor claims a missile attack was repelled,… pic.twitter.com/yxdGxmAGLI
— Shaun Pinner (@olddog100ua) October 17, 2025
Жителите на градот, кој беше домаќин на Олимписките игри во 2014 година, објавуваа на социјалните мрежи за тревогите и експлозиите. Градоначалникот ги повика луѓето да ги избегнуваат плажите и крајбрежните области и да побараат засолниште.
Локалните медиуми објавија дека сообраќајот на меѓународниот аеродром во Сочи е привремено запрен. Нема непосредни извештаи за штети.
Руското Министерство за одбрана соопшти дека 32 украински дронови биле пресретнати над Кримскиот полуостров.
Burning oil depot in #Hvardiyske – view from the highway near #Simferopol 🔥🔥🔥 pic.twitter.com/X4z4t82WLK
— Aurora Borealis 🤫 (@aborealis940) October 17, 2025
Службениците изјавија дека немало штета на електраните или прекини во снабдувањето со електрична енергија.
Германската новинска агенција ДПА цитира непотврдени извештаи и видеа на социјалните мрежи дека голем објект за складирање нафта во Симферопол, Крим, бил погоден.
фото: принтскрин