Европа
Се вжештува битката за законот за абортус во католичка Полска
Жестоката расправа околу законот за абортус во Полска каде што е силно влијанието на католичката црква, ќе продолжи во четвртокот кога парламентот ќе расправа за спротиставените иницијативи, првата за либерализација на законот за абортус и втората за уште построг закон, иако сегашниот се смета за еден од најригоризните во Европа.
Владејачката десничарска партија Право и справедливост (PiS), која има мнозинство во парламентот, генерално заговара забрана на абортусот, но нејзините челници се свесни дека голем дел од Полјаците го поддржуваат сегашниот закон.
Усвоен во 1993 година, сегашниот закон дозволува абортус само во случаите на силување или инцест, доколку бременоста претставува ризик за здравјето на мајката или доколку фетусот е тешко деформиран. Испитувањето на јавното мнение објавено оваа седмица во списанието Newsweek Polska, покажува дека 74 отсто од Полјаците сакаат актуелниот закон да остане на сила.
Меѓутоа, активистите од кампањата „За живот“ би дозволиле абортус само доколку животот на мајката е загрозен, и бараат да се зголеми максималната казна затвор за оние кои го извршуваат од две на пет години.
Граѓанската иницијатива која во парламентот ја поднесе здружението „Запрете го абортусот“, сојуз на различни групи против абортусот, предвидува и мајките кои направиле абортус да бидат осудени на затвор, иако судиите би можеле да се откажат од казните во таквите случаи.
Католичката црква, којашто е многу влијателна во Послка, ја одобри таа иницијатива претходно оваа година, иако бискупите се изјаснија против одредбите за затворање на мајките.
Овој предлог, кој Советот на Европа го нарече „сериозно назадување во правата на жените“, поттикна неколку големи поворки на поборниците на правото на избор во случајот на абортусот, како и иницијативата за либерализација на постојниот закон за абортус.
Полска, којашто има 38 милиони жители, има помалку од 2.000 легални абортуси годишно, но групите за женските права проценуваат дека дури 100.000 до 150.000 такви зафати се вршат илегално или во странство.
Предлогот против абортусот собра околу половина милион потписи за поддршка, многу повеќе отколку што е потребно за отворање на парламентарна расправа за тоа. Освен казнувањето на лекарите кои извршуваат абортуси, ќе се бара и државните и локалните власти да понудат поддршка за жените и за семејствата со хендикепирани деца и оние кои се родени како последица на силување или инцест.
„Се надеваме дека таа мерка ќе биде усвоена што е поскоро можно и дека ќе стапи на сила пред крајот на годинава“, изјави за AFP активистката против абортусот, Силвија Зборовска. Таа е оптимист бидејќи PiS поддржа слична иницијатива која на крајот пропадна, бидејќи партијата тогаш беше во опозиција, а на власт дојде ланскиот декември. Меѓутоа, оваа партија сега е претпазлива, затоа што целосната забрана на абортусот нема широка јавна поддршка.
Иако составот на парламентот не оди во прилог на надежите на активистите за правото на избор, тие не се откажуваат. Го основаа здружението „Спасете ги жените“ и поднесоа иницијатива во парламентот која би дозволувала абортус до 12-та седмица од бременоста. За тоа собраа 215.000 потписи.
Парламентот, исто така, ќе расправа и за предлог законот кој го предложија пратениците, а чија цел е да го ограничи вештачки потпомогнатото оплодување. Доколку овој закон мине, замрзнувањето на ембрионите би станало илегално. Предложувачите на законот сметаат дека новото живо суштество настанува во моментот на оплодувањето. Законот би дозволувал вештачко оплодување само на едно јајце по циклус, што значително би ги намалило изгледите за остварување на бременоста. /крај/мф/сн
Извор: AFP
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Русите ја нападнаа Одеса: луѓето ги блокираат патиштата, лути затоа што нема струја
Во руските напади во близина на украинското црноморско пристаниште Одеса беше убиена жена синоќа, а градски округ претрпе прекини во електричната енергија и другите комунални услуги, соопштија официјални лица.
Гувернерот на регионот Одеса, Олех Кипер, пишувајќи на Телеграм, рече дека руски дрон уби жена која преминувала мост во нејзиниот автомобил југозападно од Одеса. Нејзините три деца се повредени во инцидентот.
Russians struck a bridge in Odesa Oblast with a Shahed drone — just near the Moldovan border
A 40-year-old woman was killed, local media report.
The bridge on the Odesa–Reni highway crosses the Dniester River and is critically important for regional traffic.
After the strike,… pic.twitter.com/F17Orobjtr
— NEXTA (@nexta_tv) December 18, 2025
Кипер апелираше до жителите на регионот кои претрпеле продолжени прекини на електричната енергија да покажат трпение и да престанат да блокираат патишта во знак на протест, велејќи дека службите за итни случаи работат деноноќно за да го вратат снабдувањето со електрична енергија.
Во Одеса, шефот на градската воена администрација, Серхиј Лисак, рече дека рускиот напад ја погодил инфраструктурата и предизвикал прекини во електричната енергија, водата и греењето во „густо населен округ“.
Едно лице е повредено, а службите за итни случаи работат на враќање на нормалното снабдување. Украинските гранични власти соопштија дека руските напади го запреле сообраќајот по должината на рутата што ја поврзува Одеса со пристаништето Рени на реката Дунав.
Европа
ЕУ, конечно, постигна договор за Украина: три членки одбија да учествуваат
Лидерите на ЕУ ги откажаа плановите за невиден заем за репарации за Украина и наместо тоа ќе соберат 90 милијарди евра преку заедничко задолжување за финансирање на Киев во следните две години. Унгарија, Чешка и Словачка нема да учествуваат во аранжманот, објави „Еуроњуз“.
Откако разговорите заглавија поради барањето на Белгија за неограничени гаранции пред користење на замрзнатите руски средства, лидерите на ЕУ се свртеа кон издавање заеднички долг. Ова би ја обезбедило финансиската стабилност на Киев следната година и во 2027 година, додека товарот би паднал врз заедничкиот буџет на ЕУ.
Белгиските барања го срушија договорот
Пред самитот во Брисел во четврток, лидерите инсистираа дека нема План Б и ги удвоија напорите за издавање заем за репарација поддржан од замрзнати средства од Руската централна банка. Германскиот канцелар Фридрих Мерц го водеше напорот, но тој не успеа, бидејќи барањата на Белгија за неограничени гаранции го направија планот неодржлив за другите членки.
Неуспехот е удар за Мерц и претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, која го претстави планот како најдобра опција. Дискусијата во четврток се вртеше околу ублажување на загриженоста на белгиската влада. Премиерот Барт де Вевер со недели беше цврст, велејќи дека нема да прифати лош договор што ќе ја изложи неговата земја на руска одмазда. Неговото барање за „неограничени гаранции“ за заштита на Белгија и финансиската институција Евроклеар се покажа како неприфатливо за другите. Еден дипломат изјави за Евроњуз дека многу земји не сакале да понудат такви гаранции, велејќи: „Лидерите навистина не знаеја што ќе гарантираат на крајот“.
Унгарија, Чешка и Словачка се исклучени од шемата
Уште пред самитот, Унгарија јасно стави до знаење дека нема да се согласи со заемот за репарации. Премиерот Виктор Орбан одбива финансиски да ја поддржи Украина и честопати ги критикуваше европските колеги за нивното справување со војната. Но, кога стана јасно дека Белгија и другите земји-членки не можат да се согласат, Орбан, заедно со словачкиот премиер Роберт Фицо и чешкиот премиер Андреј Бабиш, изготвија план за излез од застојот.
Во заклучоците од самитот, лидерите се согласија дека Унгарија, Словачка и Чешка ќе бидат ослободени од каква било одговорност поврзана со заемот преку механизмот за „засилена соработка“. „Секое мобилизирање на буџетските средства на ЕУ како гаранција за овој заем нема да влијае на финансиските обврски на Чешка, Унгарија и Словачка“, се вели во текстот, одобрен од сите 27 земји.
Орбан: Украинците никогаш нема да можат да го вратат заемот.
Потоа Орбан им рече на новинарите: „Изгледа како заем, но Украинците никогаш нема да можат да го вратат“, и додаде: „Всушност, тоа е трошење пари. И оние што стојат зад тој заем ќе ја преземат одговорноста и финансиските последици од него“.
Реакции по тешките преговори
По самитот, кој заврши во раните утрински часови, фон дер Лајен, придружувана од данската премиерка Мете Фредериксен, изјави дека примарната цел е постигната: финансирањето за Украина е обезбедено. „Конечниот заклучок, по денес, е дека нашата поддршка за Украина е загарантирана“, рече Фредериксен.
Сепак, принципот дека Русија мора да плати за штетата предизвикана на Украина не се оствари. Европските земји-членки ќе се задолжуваат на финансиските пазари и ќе плаќаат камата. Иако заемот за Украина ќе биде без камата, а Киев треба да го врати со пари од руските репарации, не е сигурно дали Русија некогаш ќе плати репарации, што значи дека заемот лесно би можел да се претвори во грант.
„Тие беа нервозни поради терминот ‘неограничени гаранции’“
Белгискиот премиер Де Вевер рече дека зборот „неограничени“ гаранции ги направил неговите колеги „нервозни“ и дека исходот ја потврдил позицијата на неговата земја. „Денес докажавме дека гласот на малите и средните земји-членки исто така се брои. Одлуките во Европа не се донесуваат едноставно од најголемите капитали или институции. Тие се колективни“, рече тој, суптилно алудирајќи на Германија.
Од друга страна, германскиот канцелар Мерц им рече на новинарите дека „Европа го покажа својот суверенитет“ со тоа што се согласи на заеднички долг. „Кога станува збор за руски средства, само малку ја променивме временската рамка“, додаде тој, тврдејќи: „Руските средства ќе се користат како колатерал за заемот“.
Европа
(Видео) Украинските дронови уништија „неуништливи“ руски С-400
Украинските оператори на беспилотни летала уништија два руски ракетни системи С-400 Триумф заедно со нивната муниција во рускиот регион Белгород, потврди украинскиот Генералштаб. Нападот, кој се случи на 14 декември, го изврши 15-та одделна артилериска извидничка бригада, а целата операција беше снимена, објави „Евромајдан прес“.
Ваквите напади се дел од пошироката украинска стратегија за ослабување на руската воздушна одбрана, како на руска територија, така и на окупираните територии. Системот С-400 Триумф, модернизиран наследник на советскиот С-300, е клучна компонента на слоевитата мрежа за воздушна одбрана на Русија. Русија повремено го користи и за напад на копнени цели, насочувајќи се кон украински градови. Затоа, уништувањето на овие системи се смета за голем губиток за руските сили.
Според извештајот на порталот Militarnyi, лансирните системи С-400 биле уништени додека биле во движење. Објавените снимки прикажуваат руски возила за противвоздушна одбрана како се движат по земјен пат, веројатно за време на промена на борбената позиција.

