Свет
Хаг го обвинува CIA и Пентагон за воени злосторства во Авганистан

Обвинителката на Меѓународниот кривичен суд (ICC), Фату Бенсуда, соопшти дека во моментов поседува докази кои ѝ овозможуваат да претпостави дека американската Централна разузнавачка агенција (CIA) и американски војници во Авганистан, вршеле мачења и други воени злосторства во текот на сослушувањата.
„Во моментов достапните информации дават разумна основа да се верува дека за време на распитите на приведените…, припадници на вооружените сили на САД и на американската Централна разузнавачка агенција применувале методи коишто, според мислењето на комисијата, претставуваат воено злосторство, вклучувајќи тортура, сурово третирање и злоупотреба на човековото достоинство и насилство“, се вели во годишниот извештај, кој се однесува на прелиминарните истраги.
Во извештајот, исто така, се наведуваат и наводни воени злосторства извршени од страна американски војници во периодот од 1-ви мај 2003 до 31-ви декември 2014 година, врз најмалку 61 човек, и притоа се прецизира дека поголемиот дел од престапите можеле да бидат извршени во 2003 и 2004 година.
Бенсуда во својот извештај ги презентира и податоците за веројатните воени злосторства извршени од CIA. Се истакнува дека припадниците на CIA, наводно, применувале мачења, сурово однесување и применувале несоодветни мерки кон најмалку 27 приведени лица на територијата на Авганистан и во други земји членки на Трибуналот, поточно во Полска, Романија и Литванија, во периодот од декември 2002 до март 2008 година. Како и во случајот со американските војници, повеќето од претпоставените злосторства од страна на ICC се однесуваат на 2003 и 2004 година.
„Овие претпоставени злосторства не биле само малтретирања на неколку одделни поединци. Тие, напротив, претставуваат дел од одобрените методи на испрашување за да се добијат ‘веродостојни разузнавачки информации’ од приведените“, се наведува во извештајот, во кој се истакнува дека користењето на тие методи потоа било запрено.
ICC е суд од последната истанца, што значи дека само можел да подигне обвинение, доколку домашните власти неадекватно се занимавале со обвинувањата.
Овој наод значи важен чекор напред во десет години стариот труд на судот во врска со конфликтот во Авганистан и би можел да резултира со остра реакција на американската администрација којашто под новоизбраниот претседател Доналд Трамп ќе има помал меѓународен карактер.
Американските трупи извршија инвазија во Авганистан во 2001 година со која го соборија режимот на радикалното исламистичко движење Талибан кој му даваше засолниште на врвот на терористичката мрежа Ал Каеда. Првично беше планирано сите американски војници да бидат повлечени од земјата во 2014 година, но сегашната американска администрација одлучи да остави дел од контингентот за помош и обука на локалните безбедносни сили./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Фото) Кабул на работ на катастрофа: прв главен град во светот што може да остане без вода

Главниот град на Авганистан се соочува со сериозна водна криза која станува се’ поопасна и неподнослива за локалното население. Со растечката популација и климатските промени, подземните води од кои Кабул зависи драстично се намалуваат, а околу 80% од нив се контаминирани, што доведува до здравствени проблеми кај граѓаните.
Според податоците на хуманитарната организација „Мерси Корпс“, во последната деценија нивото на подземните води во Кабул опаднало за околу 30 метри, предизвикувајќи пресушување на речиси половина од бунарите во градот. Годишната потрошувачка на вода надминува 44 милиони кубни метри повеќе отколку што природата може да ја надополни.
Многу семејства се принудени со часови да чекаат или да плаќаат високи цени за вода од приватни снабдувачи. Една од нив е и Рахила, мајка на четири деца, која секое утро излегува со канти за да обезбеди вода за пиење.
„Немаме вода, секоја голтка е скапа и мораме да штедиме дури и на храна“, вели Рахила.
Се проценува дека 80% од подземните води во Кабул се контаминирани со фекалии од импровизирани тоалети и индустриски отпад. Жителите редовно страдаат од дијареа и повраќање.
– Постојано сме болни. Доволно е да ги измиеме забите со таа вода – раскажува Сајед Хамед, државен службеник со тројца деца.
Климатските промени дополнително ја влошуваат состојбата – снегот кој порано ја одржуваше водата во подземните извори сега е заменет со краткотрајни, но интензивни врнежи, кои не го обновуваат нивото на водата, туку предизвикуваат поплави.
УНИЦЕФ предупредува дека доколку не се преземат итни мерки, Кабул може целосно да остане без подземна вода до 2030 година.
Политичката нестабилност и намалената меѓународна помош откако талибанците ја презедоа власта, дополнително ги отежнуваат напорите за справување со кризата. Хуманитарните организации имаат ограничени средства и потребни им се стотици милиони долари за обнова на системите за водоснабдување.
Свет
(Видео) Авион со 235 патници се запали додека леташе над Тихиот океан

Патнички авион на американската авиокомпанија „Делта ерлајнс“, кој летал кон Атланта, мораше итно да се врати на аеродромот во Лос Анџелес откако се појавил оган во левиот мотор веднаш по полетувањето. Станува збор за авион од типот „Боинг 767-400“, кој безбедно слета, а противпожарните служби веднаш интервенираа и го изгасија пожарот.
Инцидентот се случил додека леталото било над Тихиот Океан, набргу по напуштањето на меѓународниот аеродром во Лос Анџелес. Според изјавата од авиокомпанијата, пилотите забележале аларм за дефект на моторот и веднаш прогласиле вонредна состојба.
Контролата на летање му дала приоритет на авионот за враќање, а противпожарните и спасувачките екипи го очекувале на пистата.
На снимки кои беа објавени на социјалните мрежи, може да се види како од левиот мотор излегуваат пламени јазици.
Boeing 767 of Delta
Inbound for LAX
Engine caught fire, couple of hours agoBoeing, what’s going on? pic.twitter.com/pu3kRBoBFO
— Dr MJ Augustine Vinod 🇮🇳 (@mjavinod) July 19, 2025
Во авионот имало 235 патници, кои безбедно се евакуирани по слетувањето. Еден од патниците изјавил дека капетанот информирал оти противпожарните екипи проверуваат дали пожарот навистина е изгаснат.
Федералната авијациска управа на САД (FAA) ја започна истрагата за да го утврди точниот причинител на пожарот. Засега, конкретниот технички дефект кој довел до инцидентот сè уште не е официјално потврден.
Свет
Зеленски повикува на нова рунда преговори со Русија следната недела

Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека повикува на состанок со Русија следната недела за да се поттикнат преговорите за прекин на огнот.
„Динамиката на преговорите мора да се подобри. Треба да направиме сè што е можно за да постигнеме прекин на огнот. Руската страна мора да престане да избегнува одлуки во врска со размена на затвореници, враќање на деца и прекин на убиствата“, рече Зеленски.
„Средбата на лидерско ниво е од суштинско значење за вистински да се обезбеди мир. Украина е подготвена за таков состанок“, додаде тој.
Во меѓувреме, рускиот државен медиум ТАСС објави дека извор близок до рускиот преговарачки тим потврдил дека го добиле предлогот од Киев за состанок.
Последната рунда преговори за прекин на огнот во Истанбул заврши брзо на почетокот на јуни, при што руските и украинските делегати се состанаа на околу еден час. Според руските државни медиуми, Русија поставила максималистички територијални барања како дел од нивните предуслови за прекин на огнот. Украина претходно одби да разгледа какви било територијални отстапки во замена за мир.
Повикот на Зеленски за разговори доаѓа веднаш откако американскиот претседател Доналд Трамп му понуди на рускиот претседател Владимир Путин 50-дневен рок за постигнување прекин на огнот пред САД да воведат високи царини за руски стоки, заедно со „секундарни царини“ за стоки од земји што купуваат руска нафта.
„Ќе воведеме многу строги царини ако не постигнеме договор за 50 дена“, рече Трамп за време на состанокот со генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, во Овалната соба претходно оваа недела.
Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров ги отфрли заканите на Трамп за царини како обична дрскост.
„Педесет дена – порано беа 24 часа. Порано беа 100 дена. поминавме низ сето ова“, рече Лавров.