Свет
Во Алепо стивнаа борбите, Турција очекува бегалци

Стивнаа борбите во вторникот навечер во северниот сириски град Алепо и веќе неколку часа не се слушаат артилериски и минофрлачки детонации, пренесуваат агенциите, а Турција најави дека ќе постави шаторски логор за прифаќање на околу 80 илјади бегалци од порано над двомилионскиот град.
Претходно во текот на целиот вторник во Алепо продолжиле интензивните борби. На линијата на фронтот во источните квартови, кои беa сé уште под контрола на бунтовничките групи, се користеле минофрлачи и оружје со голем калибар. Агенциите јавуваат дека повеќе од еден час можеле да се слушнат само повремени истрели од пешадиско вооружување од позициите кои ги држат малубројните бунтовници.
Бунтовниците со претставниците на Русија, од нејзиниот Центар за национално помирување во Сирија, која е сојузни на сирискиот претседател Башар ал-Асад, договорија прекин на борбите за да можат да се извлечат цивилите и преостанатите борци на вооружената опозиција која ја поддржува Западот од преостанатите бунтовнички квартови каде што остануваат уште мали групи борци на радикалните исламистички групации. Првите автобуси за евакуација се очекуваат околу 5 часот утрото во среда по локално време.
Отпорот на бунтовниците во Алепо заврши во вторникот со согласноста на опозицијата во текот на примирјето да се повлече од третината од градот која под контрола ја имаше од 2012 година и речиси цел месец жестоката офанзива на сириската владина војска и сојузничките милиции.
Бунтовничките претставници објавија претходно дека борбите ќе завршат во вторникот вечерта, а нивните борци и цивилите кои беа во опсада во источно Алепо ќе го напуштат градот и ќе заминат во областите под контрола на опозицијата кои се западно од градот.
Предавањето или повлекувањето на бунтовниците од Алепо претставува крај на бунтот во овој град кој до почетокот на вооружениот бунт од март 2011 година беше најголемиот сириски град и финансиска престолнина на земјата, во која живееја многу арапски христијани.
Со разбивањето на последниот отпор во Алепо, сирискиот претседател Башар ал-Асад и неговата коалиција во којашто се и руските воздухопловните сили, локални и шиитски милиции од Ирак и Иран, како и либанското шиитско движење Хезболах, според аналитичарите, најверојатно е направен пресврт во оваа граѓанска војна.
Истовремено постојаниот претставник на Русија во ОН Виталиј Чуркин, на седмицата на Советот за безбедност изјави дека се прекинати сите борбени операции во источно Алепо.
„Најпоследната информација којашто ја добивме во текот на последниот час, е дека воените дејствија во источно Алепо се прекратени“, изјавил Чуркин. Според дипломатот „сириската влада ја воспоставила контролата над источно Алепо“ и „во моментов започнуваат хуманитарните активности“,
Чуркин додал дека милитантите, заедно со членовите на нивните семејства и ранетите ги напуштиле источните квартови на градот преку договорените коридори кон места кои самите ги одбрале, вклучително и кон соседната покраина Идлиб. .
Турските власти најавија дека ќе постават шаторски град за прифаќање на 80.000 бегалци од Алепо. Во Турција во моментов се наоѓаат околу 2,7 милиони Сиријци, поради што заменикот премиер Мехмет Шимшек на Twitter истакна дека неговата држава е дом на најмногу беглаци во светот./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Црна Гора планира да произведува дронови; САД: Покажуваат дека се сериозни

Црна Гора планира да започне со производство на беспилотни летала во соработка со американска компанија, а првата серија ќе биде донирана на Украина, објавија денес црногорските медиуми, повикувајќи се на „писмо за намери“ усвоено од владата во Подгорица кон крајот на мај.
Во тој документ, како што објави Радио Слободна Европа, црногорската влада наведува дека оваа иницијатива ќе ги подобри капацитетите на војската во однос на НАТО, ќе ги поддржи одбранбените потреби на Украина, како и позицијата на Црна Гора како сигурен снабдувач на најсовремена одбранбена опрема на глобалниот пазар.
Се нагласува дека договорот вреден 15 милиони долари ќе биде поддржан и од американската администрација предводена од претседателот Доналд Трамп. Писмото за намери усвоено од црногорската влада на 29 мај наскоро ќе го потпишат црногорскиот министер за економски развој Ник Ѓељошај и Роберт Џ. Донахју, директор на компанијата „Бај Лајт Профессионал ИТ Сервисиз ДОО“. Тоа ќе биде претходница на договорот што треба да се потпише во септември.
Договорот предвидува користење на компании од Црна Гора и регионот за тестирање на воздушни и подводни технологии на беспилотни системи. Исто така, се наведува дека владата на Црна Гора се согласува да ја донира првата серија беспилотни системи од рано производство и сродна одбранбена опрема на Украина.
Амбасадата на САД објави дека договорот, доколку биде одобрен, ќе промовира заедничка безбедност, стабилност и напредок и дека владата на САД ги охрабрува сите земји-партнери да инвестираат и да соработуваат со американските компании.
„Инвестирањето во одбранбени капацитети, како што се американските беспилотни воздушни системи, ја покажува сериозноста на Црна Гора во исполнувањето на своите обврски кон Алијансата во време кога бараме од Европа да преземе поголем товар за нејзината безбедност“, порачаа тие.
Европа
Естонија се повлекува од Конвенцијата за забрана на противпешадиски мини, стравува од Русија

Парламентот на Естонија денес гласаше за повлекување од Конвенцијата од Отава со која се забранува употребата на противпешадиски мини, поради загриженост за потенцијална воена закана од соседна Русија.
Осумдесет и еден од 101 пратеници го поддржаа предлогот, соопшти прес-службата.
Сите пет земји од Европската Унија и НАТО што граничат со Русија – Литванија, Латвија, Естонија, Полска и Финска – објавија планови за повлекување од меѓународниот договор поради воената закана што ја претставува нивниот многу поголем сосед.
Русија не е членка на Конвенцијата од Отава и користеше мини при инвазијата на Украина. Гласањето на Естонија следеше по гласањето на Латвија и Литванија, чии парламенти веќе го одобрија повлекувањето. Земјите ќе можат да складираат и распоредуваат мини шест месеци откако ќе ги известат другите членки на договорот и Обединетите нации за нивната одлука. Ниту една од петте земји сè уште не го сторила тоа.
Регион
Европската комисија не се откажува од рудникот за литиум во Србија, тој се појави на новата листа

Европската комисија денес објави список од 13 стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји, вклучувајќи го и проектот Јадар во западна Србија, кој предизвика силни протести и спротивставување во таа земја.
Списокот на стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји вклучува проекти во Канада, Гренланд, Казахстан, Норвешка, Србија, Украина, Замбија, Нова Каледонија, Мадагаскар, Малави, Јужна Африка и Обединетото Кралство.
Според проценката на Комисијата, избраните проекти, од кои повеќето се однесуваат на суровини неопходни за производство на електрични возила и батерии, како што се литиум, никел, кобалт, манган и графит, бараат вкупно 5,5 милијарди евра капитални инвестиции за да започнат со работа.
На листата е вклучен и проектот Јадар во долината на реката Јадар во западна Србија, кој предизвика широко распространето негодување и отпор поради страв од загрозување на здравјето на луѓето и животната средина.
На почетокот на 2022 година, српската влада го поништи усвоениот просторен план за рудникот во долината на реката Јадар и го запре проектот. Сепак, во јули минатата година, повторно донесе одлука со која му дозволи на британско-австралискиот рударски гигант „Рио Тинто“ да го рестартира својот проект за рударство на литиум.
Избраните стратешки проекти ќе добијат поддршка од Комисијата, земјите-членки и финансиските институции во форма на полесен пристап до финансирање. Комисијата, исто така, ќе ја зајакне соработката со трети земји за да се обезбеди развој на овие проекти, особено преку стратешки партнерства што веќе се воспоставени со некои од земјите.