Топ
Предвремени парламентарни избори во Шпанија што може да ја вратат екстремната десница на власт
Шпанците денеска гласаат на предвремени парламентарни избори, на кои одлучуваат дали ќе дадат нова шанса да владеат со социјалистите, на чело со актуелниот премиер Педро Санчез, или ќе и дадат доверба на десницата, на чело со Алберто Нуњез Фејхо, пренесоа светските агенции.
Анкетите на јавното мислење од минатиот понеделник предвбидуваат речиси сигурна победа на десничарската Народна партија на Фејхо. Но, последните анкети беа објавени, како што налага законот, пет дена пред гласањето, што ги прави анкетарите претпазливи. Не се знае за кого во последен момент ќе одлучат да гласаат оние Шпанци кои на почетокот на минатата недела рекоа дека се уште се неопределени, секој петти гласач.
Два и пол милиони граѓани со право на глас веќе гласаа по пошта. Право на глас имаат вкупно 37,5 милиони Шпанци.
Целта на Фејхо на овие избори е освојување 176 места во Долниот дом на парламентот, со што би добил апсолутно мнозинство. Но, анкетите покажуваат дека за таа цел тој мора да побара поддршка од друга политичка сила. А најверојатно тоа ќе биде партијата на екстремната десница Вокс, што се појави пред 10 години како резултат на расколот во редовите на Народната партија.
Народната партија и Вокс веќе склучија договор за владеење во неколку места во земјата, по локалните избори на 28 мај. Но, ова ја става Народната партија во непријатна позиција, бидејќи Вокс не крие кои се нејзините приоритети, имено негирање на климатските промени, отфрлање на поимот родово засновано насилство, отфрлање на се што е трансродово, тврда линија за имиграцијата.
Лидерот на Вокс, Сантијаго Абаскал, исто така, веќе го предупреди Фејхо дека цената на поддршката на неговата партија за Народната партија во парламентот ќе биде учество во идната влада. И ова ќе го означи враќањето на екстремната десница на власт во Шпанија речиси половина век по крајот на франкоистичката диктатура.
Истовремено, поранешниот премиер Педро Санчез и неговите социјалисти се обидоа да го направат стравот од доаѓањето на Вокс на власт главен аргумент на нивната изборна кампања.
Единствената алтернатива на можната влада на Народната партија и Вокс е зачувувањето на моќта на сегашната левичарска коалиција формирана во 2020 година меѓу социјалистите и радикалната левица, која, сепак, повеќе не е отелотворена од Подемос. Таа партија беше апсорбирана и заменета оваа година со коалицијата Сумар, предводена од поранешната министерка за труд Јоланда Дијаз, која е комунистка и позната како многу прагматична.
Сепак, според социолозите, мали се шансите социјалистите, поддржани од другите леви партии, да останат на власт.
Ако се работи за парламент без апсолутно мнозинство, за неколку месеци може да има нови избори, што би претставувало голем ризик за државата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Католиците ширум светот денес го слават Божиќ
Католиците, протестантите и другите верници кои се придржуваат до грегоријанскиот календар, денес ширум светот го одбележуваат еден од најрадосните празници – Божиќ, со кој се слави раѓањето на Исус Христос.
Празникот традиционално се прославува во кругот на семејството, со молитва, богослужби и обичаи што се разликуваат од земја до земја, но носат заедничка порака на мир, надеж и заедништво.
Како што налагаат обичаите, предвидено е овој ден да се помине со членовите на семејството и во заедничка молитва. Рано наутро верниците одат на миса, по што следува заеднички ручек.
Според Библијата, Исус го родила Девицата Марија, која зачнала безгрешно, а при породувањето ѝ помогнал нејзиниот сопруг Јосиф. Исус се родил во штала во градот Витлеем пред повеќе од 2.000 години, опкружен со домашни животни, поради што верниците за Божиќ под елката поставуваати фигури на овци.
Домовите на верниците се посебно украсени за Божиќ и во повеќето од нив има елка под која се оставаат подароци за најмладите членови на семејството.
Свет
Трката по суперинтелигенција: Технологија што го менува светот или опасна илузија
Колумнистот на Гардијан, Рафаел Бер, пишува дека ако вештачката интелигенција не им го променила животот на луѓето во 2025 година, тоа сигурно ќе се случи во 2026. Тој оценува дека еуфоријата околу вештачката интелигенција е надувана со финансии од Силициумската долина, со сериозни економски и геополитички последици.
Бер наведува дека ОпенАИ, компанијата зад „Чат ГПТ“, за неколку години стана еден од клучните играчи во глобалната економија, со огромни инвестиции од технолошките гиганти. Извршниот директор Сем Алтман и самиот признава дека делови од индустријата се во меур, додека Џеф Безос вештачката интелигенција ја нарекува „добар вид меур“.
Авторот предупредува дека трката за општа вештачка интелигенција меѓу САД и Кина ги засилува геополитичките тензии и ја намалува подготвеноста за глобални правила и контроли. Во отсуство на меѓународно управување, светот, според него, е препуштен на интересите на технолошките корпорации и авторитарни системи.
Бер укажува и на ризиците од сегашните модели на вештачка интелигенција, како „халуцинации“, пристрасност и намалување на квалитетот на информациите, предупредувајќи дека „вистинскиот меур не се вреднувањата, туку егото на индустријата“. Заклучува дека се приближува момент кога ќе мора да се одговори на клучното прашање: дали вештачката интелигенција ќе му служи на човештвото – или обратно.
Македонија
Променливо облачно со дожд и снег на планините, од утре стабилизирање на времето
Времето денеска ќе биде променливо облачно со повремени локални врнежи од дожд, особено претпладне во источните делови од земјата. На планините и на повисоките места врнежите ќе бидат од снег, а попладне врнежите насекаде ќе престанат. Ќе дува слаб до умерен ветер од северен правец.
Минималните температури ќе се движат од 2 до 6 степени, додека максималните дневни ќе бидат во интервал од 3 до 9 степени.
Во Скопје се очекува облачно време со повремени врнежи од дожд во претпладневните часови и слаб до умерен северен ветер. Минималната температура ќе се спушти до 3 степени, а максималната ќе достигне до 6 степени.
Од петок следува стабилизирање на временската состојба. За време на викендот, а особено во првите денови од следната седмица, утрата ќе бидат ведри и студени, со утрински температури кои насекаде ќе бидат под нулата.

