Од Лондон (Вимблдон), Ненад Живановски

Себастијан Варела е 29 годишен новинар од Чиле, кој последните десетина години работи како тениски новинар (во моментов е новинар за порталот Клеј тенис од Сантијаго), иако не е фокусиран само на таа област.

Неговата професионална кариера е исполнета и со други понезабавни работни ангажмани од оние што ги носат спортските приказни и патувањата по најголемите мастер и грен-слем турнири. Во 2017. година ја добил наградата за истражувачка сторија, која ја направил со неговата колешка Наталија Кореја и која се однесувала на одредени неправилности во чилеанската армија.

Овој дипломиран студент по журналистика од престижниот Универзитет Католика во Сантијаго, го запознав сосема случајно на првиот ден од турнирот во Вимблдон, кога ја правев анкетата меѓу известувачите за нивните предвидувања кој ќе го освои овогодинешниот гренд-слем во Лондон. Еден од соговорниците ми беше токму и Себастијан, кој на самиот крај од разговоро се заинтересира од каде доаѓам и за кој медиум работам. Кога слушна Македонија и Макфакс, ме изненади со неговиот коментар:

„И јас сум по потекло од Македонија, моите предци се дојдени во Чиле од Монастири“.

Иако затечен од слушнатото, веднаш знаев дека имам уште една занимлива приказна од „Вимблдон, позади сцената“, која мора да биде споделена со читатлите на Топ Спорт и Макфакс. Во продолжение следи интересната исповест на Себастијан за потеклото на неговите предци и кога и зошто „отпловил“ нивниот параход од Битола за Чиле.

„Моето потекло е еврејско и моите предци се доселиле во Македонија од Шпанија во 15-тиот век, за време на прогонот на Евреите од католичката црква. Од тогаш, тие со генерации живееле во Битола, се некаде до почетокот на триесеттите години на минатиот век, кога на мојот прадедо, кој бил трговец, му се случила голема несреќа и во пожар му изгорел целиот имот. Поради тоа, тој решил да побара некое друго место за живот каде би го продолжил животот и би почнал да го развива бизнисот од почеток.

Некој пријател му кажал дека добра земја за трговија е јужниот дел од Чиле и тој решил да замине таму сам, додека неговата сопруга, а мојата прабада, со шесте деца останала да живее во Битола. После една и пол година и таа се пресилила со децата во Чиле и таму започнале нов живот од почеток, во градот Балдивија. Мојот дедо, а таткото на мојата мајка, бил седмото дете на прабабами и тој е роден во Чиле“.

Истражувајќи по своите корени, Себастијан открил дека многу од роднините на неговите предци останале да живеат во Битола и за жал сите страдале со почеток на Втората светска војна, кога Македонија била окупирана од бугарските фашисти. Голем дел од нив или биле погубени или однесени во концентрационите логори во Германија. Само еден подалечен роднина успеал да преживее.

„Гледано од подоцнежна временска дистанца, испаѓа дека несреќата на мојот прадедо да му изгори сиот имот, всушност била среќа бидејќи се отселил во Чиле. Во спротивно, најверојатно и тој со прабабами и нивните деца би страдале од нацистите“.

Во тоа време, поради семејната трагедија во Битола, но и поради состојбата во цела Европа во време на нацизмот и фашизмот, Чиле навистина претставувал ветена земја за нов почеток. Децата на прадедото на Себастија пораснале во Чиле, се школувале и почнале нов бизнис во областа на градежништво. Во раните педесети години ја формирале градежната компанија Намијас Херманос (Браќа Намијас), која денес е една од најголемите во Чиле.

Меѓутоа, колку и семејното стебло да почнало да се разгранува, а успешно водениот бизнис да пружа материјална сигурност, тие никогаш не заборавиле од каде се нивните корени и од каде стигнале во Чиле.

„Еден од моите роднини има пишувано книга за нашето родово стебло и семејна историја, која почнува од Викторија, мајката на моите прапрадедовци која живеела во Битола. Во таа книга има опишано многу детали од нивниот живот во Битола како и можни фотографии од тоа време. Сметам дека е многу важно луѓето да знаат од каде доаѓаат, и од каде им е потеклото. Тоа е причината зошто сакам да ја посетам Македонија“.

Културата на помнење е одлика на цивилизираните луѓе, а преку нив и на нациите на кои им припаѓаат тие. Дали посетата на Битола за Себастијан би претставувала само посета на уште еден град од многуте кои ги има посетено во својот живот или кај него ќе се роди посебен сентимент кога ќе прооди по улиците и сокаците по кои газеле неговите предци и кога ќе го види местото на кое била нивната родна куќа?

„Сигурно дека ќе имам посебно емотивно доживување. Некои роднини на мојата мајка веќе биле во Битола и ги посетиле деловите каде живееле нашите предци. Јас сум со авантуристички дух и многу сакам да ја посетам Битола и да чекорам по улиците за кои ќе знам дека некогаш во минатото тука чекориле и моите предци. И сигурно ќе го направам тоа. Сто проценти сум убеден“.

Како објаснува Себастијан, со кого од првиот ден почнавме да се обраќаме со „земјак“, веројатно поради неговото европско потекло, кога патува луѓето мислат дека е Италијанец или Грк, а не Чилеанец.

„Дефинитивно од сега ќе почнам да кажувам дека сум Македонец. Всушност, и порано често пати на мојот профил на Тиндер го ставав македонското знаме и луѓето мислеа дека сум од Македонија. Исто така, од сега понатака родниот град на моите предци нема да го викам Монастири туку исклучиво Битола“ – ветува Себастијан.

Разговорот го завршивме со верба во Бога за добро здравје и да се видиме на следниот Вимблдон, а потоа да се посети Македонија, и, секако, Битола.

До тогаш, како домашна задача, Себастијан прифати три обврски:

1. Да научи 100 зборови на македонски јазик.
2. Да научи да ја пее „Битола, мој роден крај“, и
3. Да се одлучи дали ќе биде навијач на Вардар или Пелистер.