Свет
Србија им стана скривница
Методија Смиленски, Драган Даравелски и Станислава Полетан-Чочоровска се тројцата Македонци што во последниве две години ја користат можноста преку добивање српско државјанство да избегнат екстрадиција во Македонија, а со тоа да ја избегнат и одговорноста за криминалот што го направиле во земјава.
СМИЛЕНСКИ, ДАРАВЕЛСКИ И ЧОЧОРОВСКА СО ИСТАТА СУДБИНА
Методија Смиленски, Драган Даравелски и Станислава Полетан-Чочоровска се тројцата Македонци што во последниве две години ја користат можноста преку добивање српско државјанство да избегнат екстрадиција во Македонија, а со тоа да ја избегнат и одговорноста за криминалот што го направиле во земјава.
Дали проблемот се крие во Србија или во Македонија и кој има интерес од тоа оние што направиле кривични дела во земјава лесно да се скријат во Србија? Експертите тврдат дека секоја држава дава државјанство ако има интерес од тоа, без разлика дали станува збор за финансиски, економски или социјален интерес.
– Секоја држава има интерес кога дава државјанство. Но за конкретните случаи, сметам дека проблемот не е во Србија, туку во Македонија. Не е толку лесно да се добие српско државјанство, колку што е лесно, на пример, да се добие бугарско. Проблемот е што Македонија не ги сака криминалците тука, за тие да не пропеат кои им се ортаците. Во спротивно, Даравелски и Смиленски одамна ќе беа во земјава. Но, се си има своја цена, па така и државјанството – вели Трајан Бендевски, професор по меѓународно приватно право.
Се претпоставува дека по директива и сугестии на исти политички и правосудни експерти во државава, Даравелски и Смиленски го искористија и истиот метод за да избегнат екстрадиција во Македонија. На првиот му успеа, на вториот не. Српското министерство за внатрешни работи го одби барањето на Смиленски за добивање српско државјанство. Ваквата одлука следуваше по бурните реакции на голем број експерти, кои едногласно тврдеа дека Србија ќе стане депонија на криминалците од Македонија.
– Српски државјанин не може да стане лице што е под истрага или против кое се водат судски процеси. Тоа го диктираат сите европски политички трендови. Државата ќе се најде во голема опасност ако му даде државјанство на такво лице – дециден е Момчило Грубаќ, поранешен претседател на Врховниот суд на Србија.
Според српскиот закон за државјанство, последен пат променет во 2001 година, постои можност за добивање српско државјанство доколку лицето е бегалец, доколку во државата престојувало доволно долго или пак доколку е во брак со српски државјанин. Поранешниот директор на Царинската управа Даравелски, кој се сомничи за злоупотреби од повеќе од два милиони евра, не исполнуваше ниту еден од овие услови, а сепак врз основа на српското државјанство ја избегна екстрадицијата во Македонија.
– Ние самите го пуштивме Даравелски. Парите отвораат многу врати, а јасно е дека тој ги потплати властите за да го избегне депортирањето во државава. Не смее истото да ни се случи и со Смиленски. Тој не доби српски пасош, но нејасно е зошто се уште не е екстрадиран во Македонија – прашува Бендевски.
Од српскиот Окружен суд објаснуваат дека решението за екстрадиција на Смиленски се уште не е доставено до Министерството за правда затоа што се чека да помине рокот за жалба, откако нему му беше продолжен притворот за еден месец. По истекот на рокот пред српскиот министер за правда Зоран Стојковиќ ќе се најдат две барања за екстрадиции, на Смиленски и на Чочоровска.
Во 1997 година Смиленски се откажал од македонското државјанство, а го задржал австриското. Даравелски, пак, успеа со двојното државјанство (српско и македонско) да ги избегне судењата во Македонија. Експертите сметаат дека голема е веројатноста Полетан-Чочоровска да добие српско државјанство, затоа што за разлика од Смиленски и Даравелски, таа ги исполнува двата законски услови: постојан престој во државата и брак со српски државјанин. Српското министерство за внатрешни работи има право без никакво образложение да одобри или да одбие издавање српско државјанство. Доколку и биде одобрено државјанството, таа, исто како Даравелски, ќе ја избегне екстрадицијата во земјава.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Истакната докторка исчезна во Унгарија пред една недела: пронајдено нејзиното тело
Телото на докторка која исчезна од болница во Унгарија пред една недела беше пронајдено утрово. Д-р Антонија Кет, истакнат оториноларинголог, исчезна неколку часа по операцијата на ‘рбетот, а болницата започна внатрешна истрага за да утврди како пациентот можел да го напушти одделението незабележано.
Смртта на докторката ја шокираше јавноста и покрена бројни прашања за човековата одговорност, системот и неуспесите што можеа да доведат до трагедијата, пишува унгарскиот портал szeretlekmagyarorszag.hu.
Клиничкиот центар Szent-Györgyi Albert во Сегед започна внатрешна истрага за да утврди како пациентка, која штотуку била оперирана, можела да го напушти објектот незабележано. Д-р Антонија Кет, истакнат раководител на одделот за оториноларингологија, била оперирана на 3 ноември поради проблем со ‘рбетот, но исчезнала од болницата само неколку часа по процедурата. Нејзиното тело било пронајдено една недела подоцна во блиска, запуштена грмушка.
Снимките од безбедносните камери ја покажале д-р Кет, веројатно збунета од болката, како облекува тренерка преку болничката мантија и го напушта одделот за неврохирургија во влечки. Откако персоналот го забележал нејзиното исчезнување, започнала масовна потрага, во која учествувале полиција, кучиња трагачи и волонтерски спасувачки единици.
Нејзиното безживотно тело било пронајдено утрово, едвај 500 метри воздушна линија од клиниката. Полицијата ја исклучила можноста за насилна смрт, а точната причина ќе се утврди во административна постапка.
фото: принтскрин
Свет
Шефот на СЗО апелира до Трамп: „Повлекувањето на САД ќе чини пари, цената се човечки животи“
Шефот на Светската здравствена организација (СЗО), Тедрос Аданом Гебрејесус, апелираше до американскиот претседател Доналд Трамп да ја преиспита одлуката за повлекување на Соединетите Американски Држави од клучната здравствена агенција на Обединетите нации. Драстичните намалувања на финансирањето и најавеното заминување на САД веќе го потресуваат глобалното јавно здравство, кое веќе е лошо погодено по пандемијата, а задачата на Тедрос е да се обиде да ја поправи штетата, пишува Политико.
„Ако донаторите разберат дека нивната помош не е добротворна организација, туку инвестиција во безбедноста на сите нас, мислам дека ќе бидеме во подобра позиција“, рече Тедрос. Но, тој наоѓа и светла точка во ситуацијата, нешто за кое дури би можел да се согласи со Трамп: намалувањата на средствата од САД ги туркаат земјите што зависат од тоа финансирање да станат посамостојни.
Солидарност и самоодржливост
„Солидарноста е клучна, бидејќи ако не се поддржуваме едни со други, вирусите ќе добијат предност. Ова не е добротворност. Со инвестирање во глобалното здравство, земјите се заштитуваат себеси“, истакна Тедрос, додавајќи дека самоодржливоста е исто така важна и дека секоја земја мора да инвестира во сопственото здравство.
„Ако земјите преземат одговорност, гледам подобра иднина“, рече тој. „Ковид-19 уби повеќе луѓе од која било друга војна во поновата историја. Мора да се заштитиме од заеднички непријател кој може да нападне во секое време. Прашањето не е дали, туку кога.“
Тедрос откри дека се обидувал да контактира со администрацијата на Трамп, и формално и неформално.
„Се обидуваме да контактираме и формално и неформално, бидејќи сметаме дека неформалните пристапи често се поефикасни. И бараме средби, но од причини што не ни се откриваат, тоа сè уште не се случило. Не велам дека вратата е затворена“, рече тој.
Сепак, тој ја истакна соработката со секретарот за здравство Боби Кенеди. „Во контакт сме со секретарот за здравство Боби Кенеди. Тој ни помогна да ги евакуираме децата од Газа. Претседателот ја поддржа. Некои од децата пристигнаа во САД, додека многумина беа префрлени во други земји, особено децата со рак. Би сакал да му се заблагодарам на претседателот за мировниот договор, а исто така и за помошта на децата со рак во евакуацијата. Веќе им помогнавме на повеќе од 300 деца.“
На изјавата на Кенеди дека на СЗО ѝ е потребна „радикална реформа“, Тедрос вели дека не е сигурен точно што мисли, но дека организацијата веќе се менува во насоката што ја сакаат САД.
„Не знаеме каква реформа сакаат, но САД велат дека другите земји треба да плаќаат, а тие сакаат да плаќаат помалку. Се согласуваме. СЗО сака САД и другите големи донатори да плаќаат помалку затоа што сакаме товарот да биде споделен“, објасни тој.
Фото: принтскрин
Свет
ОН: Милиони луѓе се принудени да бегаат поради климатските промени
Ефектите од климатските промени веќе принудија милиони луѓе ширум светот да ги напуштат своите домови, според податоците објавени од агенцијата за бегалци на ОН (УНХЦР) пред 30-тата годишна Конференција на ОН за климатски промени, која започнува денес во Бразил.
„Во текот на изминатата деценија, катастрофите поврзани со временските услови внатрешно раселиле 250 милиони луѓе, или повеќе од 67.000 луѓе дневно“, се вели во извештајот на агенцијата.
Три четвртини од луѓето раселени поради конфликт живеат во земји кои се особено ранливи на ефектите од климатските промени. УНХЦР, меѓу другото, ги наведува поплавите во Јужен Судан и Бразил, рекордните топлотни бранови во Кенија и Пакистан и недостигот на вода во Чад и Етиопија.
Само една четвртина од средствата стигнаа до ранливите земји
„Климатските промени ги влошуваат и ги множат предизвиците со кои се соочуваат веќе раселените, како и земјите домаќини, особено во кревките и погодените од конфликт средини“, се вели во извештајот. Само една четвртина од средствата достапни за прилагодување кон последиците од климатските промени стигнале до земјите погодени од конфликти, кои честопати самите биле домаќини на многу бегалци, додаде УНХЦР.
Годишниот самит на ОН за климата, познат како COP30, често се користи како сцена за посиромашните земји да побараат поголемо финансирање од попросперитетни земји за да се прилагодат на сè понепријателските климатски услови.
„Сакаме вистински акции, а не празни ветувања“
„Ако сакаме стабилност, мора да инвестираме таму каде што луѓето се најмногу изложени на ризик“, рече шефот на УНХЦР, Филипо Гранди. „За да се спречи понатамошно раселување, финансирањето за климатски мерки мора да стигне до заедниците што веќе живеат на работ“, рече тој.
Гранди понатаму ги повика учесниците на конференцијата за климата да ги одржат своите ветувања: „Овој COP мора да резултира со вистински акции, а не празни ветувања“, рече тој. Околу 50.000 учесници од повеќе од 190 земји се среќаваат оваа недела во бразилскиот град Белем, во амазонската дождовна шума, на двонеделни разговори за климатската криза и нејзините разорни последици.
Фото: принтскрин

