Во рамките на манифестацијата „МКЦ за Скопје“, со која Младинскиот културен центар – Скопје ја одбележува 54-годишнина од скопскиот катастрофален земјотрес, на 25 јули 2017 година (вторник), со почеток во 20 часот, во киното „Фросина“ ќе биде одржана книжевната вечер „Лебедовата песна на заробеничката на ветрот“ (сага за првата македонска поетеса Даница Ручигај).

Вечерта, всушност, е замислена како промоција на книгите „Лебедовата песна на заробеничката на ветрот“ и „Ако влегуваш во овој храм во кој љубовта е вера, помоли се!“ на новинарите на Македонското радио – Радио Скопје и публицисти Искра Чоловиќ и Свето Стаменов, кои се посветени на првата македонска поетеса – авторка на антологиските стихозбирки „Сребрени ноќни игри“ и „Заробеници на ветрот“ и основоположничка на т.н. женско писмо во современата македонска поезија и литература воопшто, Даница Ручигај, која загина во скопскиот катастрофален земјотрес во 1963 година.

Со овие две книги се заокружува мултимедијалниот проект посветен на Даница, кој започна со специјалната радиоемисија „Ако влегуваш во овој храм во кој љубовта е вера, помоли се!”, што беше емитувана во пет едночасовни продолженија во текот на јули и август 2013 година на програмата на Македонското радио – Радио Скопје по повод педесетгодишнината од трагичната смрт на првата дама на македонската поезија и кој кулминира со радиоелегијата „Лебедовата песна на заробеничката на ветрот“. Овие книги, всушност, се своевиден претоп на жанрот радиоемисија во книга коментари, сведоштва, критики, есеи, поезија и поезија за поезијата на најпоетесата меѓу македонските поетеси, раскошната и незаборавна Даница Ручигај, која остави длабоки и неизбршливи траги не само во современата македонска поезија туку и во македонската култура воопшто.

Книгата „Ако влегуваш во овој храм во кој љубовта е вера, помоли се!“ има повеќеслојна структура, односно е преплет на повеќе жанрови и видови литература: авторски текст – коментар кон животот на поетесата и нејзиното време на човечко и творечко опстанување, сеќавања на триесетина нејзини пријатели, познајници, современици и следбеници, литературни критики, есеи, избрани стихови од нејзините две антологиски стихозбирки „Сребрени ноќни игри“ и „Заробеници на ветрот“, но и песни посветени на Даница, како и податоци за проекти посветени на или инспирирани од неа. И сето тоа збогатено со ретки и оригинални фотографии на нестварно прекрасната и преубава поетеса.

„Лебедовата песна на заробеничката на ветрот“, пак, има три структурални делови: авторски текст – коментар кон животот на поетесата и нејзиното време, избрани стихови на авторката и автентични искажувања на петнаесетина нејзини современици, пријатели и следбеници.

Токму затоа „Ако влегуваш во овој храм во кој љубовта е вера, помоли се“ и „Лебедовата песна на заробеничката на ветрот“, всушност, се книги – концентрат на најважното за Даница, за она што не смее да се заборави за жената која сосема сама започна и сврте цела една страница во македонската поезија и култура воопшто. Но, тие уште се и еден обид на авторите, кои повеќе од две децении неуморно трагаат по животните и творечките врвици на Даница Ручигај, од првата македонска поетеса да биде симната копрената на намерна или ненамерна заборавеност и конечно да си го заземе местото што ѝ припаѓа на македонското поетско небо.

Даница Ручигај со својата исконска физика и духовна убавина и со својот сензибилитет, некомформизам, творечка енергија и животна храброст, не помирувајќи се со патријархалните предрасуди и стереотипи за жената на овие наши македонски простори, пред повеќе од пет децении со своите стихозбирки „Сребрени ноќни игри“ и „Заробеници на ветрот“ ги удри темелите на т.н. женско поетско писмо во македонската поезија и со тоа ја подотвори вратата низ која по нејзините стапки достоинствено и со дигнитет ќе тргнат повеќе модерни, самосвесни и еманципирани жени на македонската поезија.

Таа, македонската Силвија Плат, амазонката на македонската современа поезија, и најхрабрите по неа се изборија за рамноправно создавање на жената во најсуптилната сфера во уметноста – поезијата, дарувајќи ни возвишени плодови на поетското создавање, збогатувајќи ја комуникацијата меѓу двата пола и облагородувајќи го светот во нас и околу нас. Затоа, мораме да признаеме, сакале или не, дека во тоа време преполно со табуа, нејзината појава и творечка енергија преточена во стихови, претставува авангарда во вистинска смисла на зборот.

Промотори на „Лебедовата песна на заробеничката на ветрот“ и „Ако влегуваш во овој храм во кој љубовта е вера, помоли се!“ на Искра Чоловиќ и Свето Стаменов се проф. д-р Васил Тоциновски и проф. д-р Александар Прокопиев. Модератор ќе биде Анета Трпевска, спикерка на Македонското радио – Радио Скопје, а стиховите на Даница Ручигај ќе ги интерпретира Искра Чоловиќ. За музичкиот дел, пак, се задолжени Александар Прокопиев, Сашо Гигов – Гиш и Јаков Дренковски, аудиодизајнот е на Бесим Кека, тон-мајстор на Македонското радио и еден од бардовите на македонското аудиоснимање, видеомонтажата на Софија Макриевска, а техничката поддршка е на Зоран Јовановиќ.

Во рамките на книжевната вечер ќе бидат прикажани и документарните филмови посветени на Даница Ручигај „Поетот живее и по смртта“ (1993) и „Соновите не заспиваат“ (2016) на новинарите на Македонската телевизија Соња Драгољуб-Гиздавиќ и Катица Трајковска-Абјаниќ.