Daily news
Откриено зошто папагалите се способни да имитираат
Невролозите откриле во мозокот на тигрестиот папагал необичен ‘кожурец’ од два слоја неврони, којшто недостига кај другите видови птици, кој им помага на папагалите да запаметат делови од говорот на стопаните и да имитираат некој вид „дијалог“, се наведува во студијата објавена во списанието PLoS One.
„Кога јас и Мукта ги видовме тие центри, веднаш помисливме како сме можеле да ги игнорираме цело време, како нашите колеги не ги виделе? Најмногу нашето изненадување се однесуваше на човечката психологија, а не на тоа како е изграден папагалскиот мозок. Кога го забележавме тој дел од мозокот, сé стана очигледно. Имам примероци, од пред 15 години, и сега лесно можам да ги увидам тие региони на нив“, вели Ерих Џарвис, од американскиот Универзитет Дјук.
Џарвис и неговиот колега Мукта Чакраборти ја расветлија една од најголемите тајни на папагалите, проучувајќи ја структурата на мозокот на осум различни видови птици коишто имаат „моќ“ за говор од тропските предели на Австралија и Африка, како обичен тигрест папагал, африкански жако, аратинг, ара, корел и неколку видови амазонски папагали.
Споредувајќи ги активностите на генот во различните видови на нервните клетки кај папагалите и птици пејачки, невролозите пронашле во мозокот на првите необични региони, кои не постојат кај другите птици.
Како што објаснуваат Чакраборти и Џарвис, во мозокот на сите птици пејачки, вклучително и на папагалите, е забележано присуството на ткн „јадра на обука“, посебни одделни групи неврони коишто им овозможуваат на птиците да ги запаметат звуците коишто ги слушаат, да ги произведуваат и да правата од нив сопствени „ремикси“.
Генетската анализа покажала дека овие „јадра“ во мозокот на папагалите се устроени сосема поинаку, тие се опкружени со специјален „кожурец“ од неколку слоеви исти такви неврони, слични по својата структура на орев или на кукли наредени една во друга.
Колку што е поголем и поцврст овој „кожурец“, толку подобро папагалот ги запаметува зборовите и подобро ги користи за правење подолги реченици или имитирање на говорот. Оштетувањето или привременото исклучување, како што покажале експериментите со тигрестите папагали, ја лишуваат птицата од способноста да запамети нови зборови и изрази.
Интересно е што двајцата научници успеале да откријат уште една тајна на папагалите, односно зошто тие честопати „танцуваат“ на музика. Фактот дека споменатиот „кожурец“ е тесно поврзан со моторните центри во мозокот, најверојатно, му овозможува на центарот за говор тесно да го контролира јазикот на птиците и, како спореден ефект, и остатокот од телото.
Дури и најпримитивните видови папагали од шумите на Нов Зеланд имаат таков „кожурец“, иако неговата дебелина и димензии се многу мали. Тоа значи дека оваа група птици се здобила со способноста пред повеќе од 29 милиони години, долго време пред најпримитивни предци на човекот.
Сега Чакраборти и Џарвис ја дешифрираат структурата на гените, особено активните зони во споменатиот дел од мозокот на папагалите. Научниците се надеваат дека нивната работа ќе овозможи да се сознае како птиците се стекнале со оваа способност и поради што таа се „зголемила“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Daily news
Прва правна конференција Tres Partes
На 26 декември година во хотелот „Континентал“, со почеток во 10 часот, ќе се одржи првата правна конференција Tres partes, во организација на „Јанаки знае“, а ќе биде поделена во три дела.
Првиот дел е со работен наслов „Дали е потребно укинување на извршителите?”, на кој ќе учествуваат Зоран Василевски, кој ќе ја застапува тезата ПРО укинување на извршителите, извршител Снежана Андреевска, која ќе ја застапува тезата КОНТРА укинување на извршителите и извршител и поранешен судија за извршување, Христо Јованов, кој ќе предава во делот на извршувањето пред да се укинат судиите извршители.
Вториот дел е со работен наслов „Дали се шаблонизира институтот надомест на нематеријална штета“, на која предавачи ќе бидат адвокатката Маруша Митровска, судијката Љубица Колиќ од Основен суд Скопје 2 и судијата Ѓорѓи Радојков од Апелациониот суд Скопје.
Третиот т.н. кривичен дел е со работен наслов „Неприменување на кривично-правните институти“, во кој предавачи ќе бидат адвокатот Јанаки Митровски, Никола Тупанчевски, редовен професор по казнено право при „Јустинијан Први“, Александра Деаноска, вонредна професорка по казнено право при „Јустинијан Први“, и Оља Ристова, судијка при Основниот суд Скопје 1.
Предвиден е и интерактивен дел со публиката преку поставување прашања и коментари од учесниците.
Daily news
Груевски оди во затвор – Апелација му ја потврди казната
Апелациониот суд Скопје, постапувајќи по кривичниот предмет познат во јавноста под името „Тенк“ по одржана јавна седница, донесе пресуда со која му ја потврди двегодишната затворска казна на премиерот Никола Груевски. „Жалбите на обвинетиот Никола Груевски изјавени лично и преку неговите бранители ги одби како неосновани, а првостепената пресуда ја потврди во целост, со што му ги потврди двете години затворска казна“, пишува во соопштението од судот.
Второстепениот суд делумно му ја уважи жалбата на Ѓоко Поповски и му ја намали казната на 4 години и 6 месеци, а во останатиот дел првостепената одлука ја потврди.
За Гордана Јанкулоска за „Тенк“ е издвоена во друга постапка и пресудата за неа, под обвинение дека ја злоупотребила службената положба и го натерала Поповски да го намести тендерот за „мерцедесот“ што го посакал Груевски, ќе биде изречена на 8 октомври.
Daily news
Бизнисменот Минчо Јорданов треба да сведочи дали бил уценет со пари во шпионската афера
Бизнисменот Минчо Јорданов утрово во кривичниот суд е повикан да сведочи во предметот што го презеде специјалното јавно обвинителство под кодно име „Шпион“.
Обвинетите Миќо Наскоски, Зоран Божиновски и Марјан Маџовски, како што рече на минатото рочиште обвинителката Елизабета Јосифовска, со цел да се стекнат со противправна имотна корист, му се заканиле на бизнисменот Минчо Јорданов дека ќе објават податоци за наводна криминална приватизација и откуп на акциите во АД „Бетон“ и на други негови фирми. Во намерата не успеале, а Јорданов не ги исплатил парите.
„Обвинетиот Александар Диневски прибавувал податоци со степен на државна тајна, а потоа ги доставувал или директно на странските разузнавачки служби или му ги давал на обвинетиот Марјан Ефремов, кој ја формирал групата за уцени, изнуди и шпионажа и ја координирал од 2009 до 2013 година, регрутирајќи нови членови во мрежата. Со обвинетиот Мирослав Зафировски од УБК прибирале податоци за луѓе од ЦИА присутни во Македонија и за штаб на ЦИА во Ирак. Тие прибирале и податоци за организациската поставеност на УБК“, рече Јосифовска за „Шпион“, кое СЈО врз база на нови прислушувани разговори го презеде од Обвинителството за гонење организиран криминал и корупција.
Ефремов, според обвинението, групата за изнуда и тргување со тајни информации од безбедносните служби на Македонија ја направил во 2009 година и, како што тврди обвинителството, тој е мозокот на целата операција. Информациите им ги продавале на Кост Н. од грчката разузнавачка служба, Петар Н. и Јуриј Н. од унгарската и на други лица од странски разузнавачки служби.
Секој од обвинетите, зависно од тоа во која институција работел, снимал службени документи, кои потоа им ги продавал на грчката, руската, унгарската и српската разузнавачка служба. Обвинети во овој случај се и тогашниот шеф на Кабинетот на претседателот на Собранието, Трајко Вељаноски, генералот Горан Стојков, Миќо Насковски, Ѓорѓи Хаџимицев, Цветан Дамјановски (заедно со други нивни колеги од МВР, УБК, АР и Военото разузнавање, кои дел се веќе осудени) и Зоран Божиновски, кој во групата имал улога ако уценуваните не дадат пари, тој да ги објавува, како што вели обвинителката, во порталот „Буревесник“ или во други медиуми во кои работел. Божиновски е обвинет за злосторничко здружување, шпионажа и уцена.
Обвинетите не се чувствуваат виновни, а тврдат и дека целиот процес е монтиран. Во предметот првично беа опфатени 19 лица, од кои неколкумина ја одлежаа затворската казна. Предметот го суди судијата Владимир Туфегџиќ. На конференциска врска треба да сведочи и Драган Даравелски, кој, според обвинението, исто така бил уценуван од обвинетите.