Свет
Анализа на СТРАТФОР: Шанса за Африканците сами да си ги решат своите проблеми
Деновите по бомбашките напади на 11 јули во престолнината на Уганда, Кампала, кои ги изврши екстремно исламистичката организација од Сомалија, Ал Шабааб и во која загинаа 74 цивили, африканските влади размислуваат за координирање на одмаздничките напади врз групата џихадисти
Деновите по бомбашките напади на 11 јули во престолнината на Уганда, Кампала, кои ги изврши екстремно исламистичката организација од Сомалија, Ал Шабааб и во која загинаа 74 цивили, африканските влади размислуваат за координирање на одмаздничките напади врз групата џихадисти. Како резултат на нападите, мое да дојде до промена во трендот на однесување на африканските земји и тие да ги координираат напорите да се изгради една политички и воено робусна локална иницијатива, со кои би се решавале и најкомлицираните конфликти.
Нападите на Ал Шабааб во Кампала се првите нивни напади надвор од Сомалија. Ал Шабааб се бореше против повеќе сомалиски влади откако се појави во 2008 година како радикално, милитантно исламистичко крило, кое се бори да се врати контролата врз државата која радикалните исламисти ја имаа до 2006 година. Таа година, исламистите се здружија под закрила на Унијата на исламски судови (ИЦУ), што подоцна стана познато под називот Врховен совет на исламските судови (СИЦЦ) и ја презема контролата врз поголемиот дел на Сомалија. Таа година исламистичкото востание во Сомалија беше игнорирано од повеќето африкански држави, освен од Етиопија: нејзината интервенција на крајот на 2006 година ги разби, иако не ги порази, исламистите и ги присили да се сокријат во безбедните куќи во подземјето на престолнината Могадишу и во други краишта на Африка. Пред интервенцијата на Етиопија, африканските држави се потпираа на ограничените контратерористички напори на САД, кој се сведуваа на финансирање на сојуз на сомалиски господари на војната за да ги избркаат исламистите од Могадишу. По поразот во Могадишу на сојузот финансиран од САД во јуни 2006 година, САД се координираа со Етиопија во обид да им се спротивстават на исламистите, соработка произлезена од заедничкиот интерес да се намали влијанието на џихадистите во Сомалија.
Сомалиските исламисти се прегрупираа во 2009 година, по оставката на тогашниот претседател Абдулаи Јусуф и повлекувањето на етиопските сили, кои сочинуваа лавовски дел од безбедносниот систем во Могадишу и во неколку други сомалиски градови. Етиопјанците, на кои им дојде преку глава од постојаните напади, сфатија дека им е потребна поинаква тактика. Адис Абеба бараше нов пристап, различен од нејзината унилатерална интервенција и регионалните влади дојдоа до заклучок дека за сомалискиот проблем потребно е политичко решение. За постигнат политичко решение за кое се надеваа дека ќе стави крај на конфликтот, регионалните влади се согласија да го инсталираат шеикот Шариф Ахмед за претседател на Сомалија. Шариф беше избран поради довербата што ја уживаше кај исламистите како поранешен шеф на политичката секција на СИЦЦ, но со углед на умерен политичар кој може да исти такви исламисти во владата на Сомалија. Оттаму, тој можеше да ги побие поплаките против поранешниот претседател Јусуф дека тој и неговата влада се секуларисти и слуги на Етиопија и да ги изолира радикалните струи до таа мерка што ќе станат небитни. Владата требаше да ја бранат африкански мировници од неутралните африкански земји, па така Уганда и Бурунду заеднички распоредија 6.000 во9јници во Могадишу.
Последните 18 месеци од владеењето на администрацијата на Шариф покажа дека не е ништо поспособна да му стави крај на исламистичкото востание отколку претходната влада. Ал Шабааб се бореше против владата на Шариф со иста жестина како и против владата на Јусуф, кого исламистите го обвинуваа дека е закоравен секуларист. Мировниците од Африканската унија (АУ) распоредени во Могадишу, чија бројност од 6.000 одвај ја надминуваше бројката од 5.000 борци на Ал Шабааб, беа ограничени и од правилата за ангажирање, кои од нив бараа да бидат претежно одбранбена сила со статични позиции, што на Ал Шабааб и даде голем маневарски простор. Џихадистичката група ја втера сомалиската влада во еден агол на Могадишу, а контролираат и огромни делови на саваните во централна и јужна Сомалија. Другите сомалиски милиции, како Алу Суна Валџамаа и Хизбул Ислам повремено ја напаѓаат Ал Шабааб, но тоа се небитни напади чија цел е пљачкосувањето.
Неспособноста на владата на Шариф да ги исполни регионални политички очекувања, заедно со нападот во Уганда, ги присили регионалните влади повторно да ги пресметаат своите опции за Сомалија, при што ниту една не најави дека ќе се откаже. Она што сега се зема предвид е промена на однесувањето: повеќе да не се гледа на проблемот како на нешто што треба да го средат слабо поддржаните интервенциски сили (без оглед дали се само етиопски или и припаѓаат на Африканската унија), туку да се размислува за робустен ангажман, кој би бил мултилатерален во своите воени и политички можности.
На пример, Уганда се подготвува да организира самит на Африканската унија на 19 јули и владата на угандскиот претседател, генерал-потполковник Јовери Кагута Мусевени во Кампала очекува да се расчисти дилемата околу потребата не само да се подржат мировните сили на Африканската унија во Сомалија, позната како АМИСОМ, туку и да се зголеми тековната бројност од 6.000 војници на 20.000 војници. Мусавени го поткрепи својот повик со додавање на уште 2.000 угандски војници во составот на АМИСОМ, згора на постоечките 3.500. АУ и истата таква источноафриканска организација Меѓувладина организација за развој (ИГАД) веќе ги почнаа консултациите за промена на правилата за ангажман на мировниците во Сомалија. Тие сакаат мировниците да можат да покренуваат напади пред тоа да го сторат востаниците и да се дозволи мировниците да доаѓаат и од држави кои се директни соседи на Сомалија. Овие промени ќе значат дека Кенија, Етиопија и Џибути можат многу подиректно да се вклучат во целиот процес иако тоа ќе биде многу контроверзно за некои Сомалијци, промените ќе послужат за неутрализирање на пропагандната машинерија која се очекува да ја покрене Ал Шабааб веднаш по ваквиот потег на регионалните влади. Овие три земји размислуваат за пружање на директна воена помош на Привремената федерална влада, што би вклучило испраќање на мировници и воена помош или изведување на ограничени самостојни офанзивни операции против позициите на Ал Шабааб во близина на нивните граници со Сомалија. Источноафриканците, исто така, се обидуваат да ги исправат политичките слабости кои беа типични за интервенцијата на Етиопија од 2006 – 2008 година.
Резултатот на таквиот ангажман ќе го преобликува начинот на кој Африканците и не-Африканците гледаат на решавањето на конфликтите во Африка. Ова не значи дека африканските влади кои се засегнати од востанието во Сомалија сакаат ова да го решат самите. Тие веќе побараа странска помош, САД прифати да достави додатна помош за АМИСОМ (и досегашната и идната помош најверојатно ќе се сведе на достава на мали огнени оружја, финансиска помош и помош во логистиката и транспортот. САД ќе ја задржи можноста за едностран напад но само против цели на Ал Каеда во Сомалија од висока важност). Но африканските влади, особено оние во Источна Африка каде што заканата од Ал Шабааб е најкритична, повеќе не чекаат другите да одлучат за нив како да ги решаваат своите конфликти. Без оглед на тоа дали Ал Шабааб ќе биде поразена или не (а востаниците секако веќе ги планираат своите наредни потези, кои би можеле да вклучуваат нови напади во регионот или обиди повеќе странски џихадисти да му се приклучат на нивниот напор) веќе не главната поента, туку тоа е фактот дека африканските влади координираат робусна и домородна политичка и воена опција за решавање на нивните сопствени конфликти.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Италијанскиот министер за одбрана: Русија нè напаѓа, хибридната војна е постојана
Министерот за одбрана на Италија, Гвидо Кросето, упати силен повик до Западот да одговори на зголемената фреквенција на руски хибридни напади, кои ги опиша како потенцијално катастрофални, пишува Politico.
Во сеопфатен документ од 125 страници, објавен вчера попладне под наслов „Спротивставување на хибридното војување: Активна стратегија“, Кросето остро ја осуди инерцијата на европските и НАТО сојузниците во услови на сè подрска руска агресија.
„Хибридната војна е постојана и напаѓа критична инфраструктура, центри за донесување одлуки, основни услуги и ткивото на секоја земја, со дневни и растечки ризици од катастрофална штета“, се наведува во документот. „Ние сме нападнати, а хибридните бомби продолжуваат да паѓаат: Времето да се дејствува е сега.“
Кросето го нарече апсурдно и неодржливо тоа што Западот прави толку малку за да одговори на руските напади. Тој повлече паралела: ако бевме нападнати од копнена армија, немаше само да се барикадираме дома и да се надеваме дека ќе си одат.
Тој нагласи дека Западот е вклучен во асиметричен конфликт и поседува алатки за одговор, но неговите акции постојано заостануваат зад Русите поради тоа што се попречени од сопствените демократски процеси и бавното донесување одлуки во ЕУ и НАТО, кое се базира на консензус.
Документот наведува и други земји како закани, вклучувајќи ги Кина, Иран и Северна Кореја.
Министерот предупредува дека фреквенцијата на хибридни напади се зголемува затоа што Кремљ на Владимир Путин користи „интегрирана употреба на воени и невоени алатки за дестабилизација на своите конкуренти, нарушување на нивната внатрешна кохезија и влијание врз нивната политичка волја“.
Примерите вклучуваат голем број инциденти: тврдења дека озлогласена руска воена разузнавачка група хакери ги таргетирала компаниите што ѝ помагаат на Украина, палење на магацини за опрема во Полска, користење на мигранти од страна на Белорусија за дестабилизација на Полска, мистериозни беспилотни летала околу европските аеродроми и тврдења за руско поткопување на претседателските избори во Романија.
За да се спротивстави на овие закани, Кросето изнесе конкретни предлози. Тој се залага за формирање европски центар за борба против хибридното војување и формирање на кибер сила со 1.500 членови. Покрај тоа, тој предлага вработување воен персонал специјализиран за вештачка интелигенција, заштита на синџирот на снабдување и експерти за борба против дезинформации.
Фото: ЕПА
Европа
Го нарекуваат втор човек на Украина, за Зеленски е незаменлив: сега е во опасност да падне
Шефот на Кабинетот на украинскиот претседател, Андриј Јермак, близок соработник на Володимир Зеленски, во последниве години акумулираше моќ што ретко се гледа во модерна Украина.
Иако никогаш не беше избран на функција и не ужива широка поддршка, неговите критичари тврдат дека тој ефикасно станал втор човек во земјата – а сега, по најголемиот корупциски скандал во мандатот на Зеленски, тој е под растечки притисок да се повлече, пишува „The Kiev Independent“.
Јермак влијае врз одлуките на парламентот, владата и клучните државни органи, го контролира пристапот до претседателот и е централна фигура во многу дипломатски процеси.
Украинските и западните претставници го опишуваат како личност која сака да има увид и влијание врз речиси секој голем процес во земјата, но во исто време ужива многу ниско ниво на јавна доверба и скептичен став од партнерите во Брисел и Вашингтон.
Најголемиот тест за неговата моќ дојде со неодамнешните истраги против корупција што влијаеја на внатрешниот круг околу Зеленски. Иако Јермак не е меѓу осомничените, повеќе извори тврдат дека неговото име се појавува во истрагата и дека е тешко да се замисли толку голема шема што функционира без негово знаење.
Националното биро за борба против корупцијата објави снимки на кои наводно се гледаат пријателите на претседателот и високите функционери како земаат мито и перат пари преку државни договори, во шема вредна повеќе од 100 милиони долари. Наводниот организатор е Тимур Миндич, долгогодишен партнер на Володимир Зеленски во продуцентската куќа „Квартал 95“, кој го нарекувал Јермак свој пријател. Миндич избегал од земјата пред неговото апсење.
Според извори од органите за спроведување на законот, дел од парите наводно биле искористени за изградба на четири луксузни вили во близина на Киев под надзор на поранешниот вицепремиер Олексиј Чернишов, при што една куќа, тврди изворот, била наменета за Јермак. Корупциски скандали ја следат неговата канцеларија со години: поранешниот заменик-премиер Андриј Смирнов е обвинет за нелегално богатење и поткуп, а други блиски соработници се испитуваат под сомнение за корупција.

За критичарите на Јермак, неподготвеноста на Кабинетот на претседателот да преземе решителни мерки против вмешаните функционери покажува барем толеранција кон корупцијата, а потенцијално и негова лична вмешаност во мрежи на влијание и фаворизирање.
Зошто Јермак е незаменлив за Зеленски
Подемот на Јермак е поврзан со личната доверба на претседателот. Поранешен адвокат и продуцент без политичко искуство, тој влезе во политиката благодарение на неговото познанство со Зеленски од 2010 година. Во Киев, тој е опишан како совршен извршител: некој што презема задачи надвор од неговиот формален опсег и обезбедува волјата на претседателот да се извршува без оспорувања.
Аналитичарите и поранешните вработени во Кабинетот на претседателот велат дека Јермак го изградил своето влијание со тоа што го држел Зеленски во „психолошки удобна“ средина – тој презема одговорност, ги ублажува критиките и ги отстранува луѓето што би можеле да му се спротивстават или да го засенат претседателот.
Во пракса, Зеленски поставува политички цели, додека Јермак управува со оперативните аспекти – од кадровски одлуки до преговори со меѓународни партнери. Неколку извори го опишуваат како „главно копче на далечинскиот управувач“ на претседателот и тврдат дека Јермак е де факто втор центар на моќ во земјата.
Во исто време, неговата лична непопуларност го прави зависен од Зеленски: анкетите покажуваат дека само околу 17 проценти од граѓаните му веруваат, додека повеќе од две третини не му веруваат.
фото: принтскрин
Свет
(Фото) Во рускиот напад врз станбени згради во Харков повредени 32 лица, меѓу кои и деца
Руски дронови погодија станбени згради во вториот по големина град во Украина, Харков, при што беа повредени 32 лица, меѓу кои и две деца, предизвикувајќи пожари и принудувајќи десетици луѓе да ги напуштат своите домови, соопштија регионалните власти.
Според прелиминарните информации, руските сили лансирале 19 дронови во областите Слобидски, Основјански и Немишљански по полноќ, изјави регионалниот гувернер Олех Сињехубов, додавајќи дека шестмина од повредените се хоспитализирани.

Харков, кој се наоѓа на околу 30 километри од руската граница, ги одбиваше руските сили во првите недели од руската инвазија во февруари 2022 година и оттогаш е подложен на речиси секојдневни ракетни и беспилотни напади врз станбени области и инфраструктура.
Сињехубов рече дека 48 лица, меѓу кои и три деца, биле евакуирани од скалите исполнети со чад на повеќекатната зграда, а најмалку 10 цивилни автомобили, блиска станбена зграда, гаражи, покривот на канцеларија и супермаркет биле оштетени.
Фотографиите објавени од Државната служба за вонредни состојби на Украина покажуваат излози на продавници и станбени згради разнесени во нападот, а спасувачите ги превезуваат повредените жители покрај уништени автомобили.

Градоначалникот на Харков, Ихор Терехов, рече дека дрон удрил во близина на медицинска установа, повредувајќи лекар и оштетувајќи зграда и блиски автомобили.
Двете страни негираат дека гаѓале цивили во војната, но илјадници луѓе загинаа во конфликтот кој трае речиси четири години, од кои огромното мнозинство се Украинци.
Експлозии ги потресоа и западните украински градови Лавов и Тернопил, објавија денеска украинските медиуми.

„Русија повторно ја напаѓа нашата енергетска инфраструктура“, соопшти украинското министерство за енергетика преку апликацијата за пораки Телеграм.
Украинските државни медиуми објавија дека повеќекатна зграда била погодена во Тернопол, додека очевидец на Ројтерс пријавил прекини на електричната енергија во Лвов за време на нападот.

