Европа
Црвен крст: Украина веќе е во војна
Меѓународниот комитет на Црвениот крст изработил доверлива правна проценка според која Украина и официјално е во војна, откриле за агенцијата Reuteurs западни дипломати и функционери, што пак ја отвора вратата за можноста за подигнување обвиненија за воени злосторства, вклучувајќи и обвиненија и за уривањето на малезискиот авион на истокот во Украина пред пет дена.
„Очигледно станува збор за меѓународен конфликт, па тоа многу веројатно може да се окарактеризира како воено злосторство“, изјавил за Reuteurs еден неименуван западен дипломат.
Меѓународниот комитет на Црвениот крст е задолжен за контрола на примената на Женевската конвенција, низа од четири меѓународни договори кои пропишуваат правила како треба да се однесуваат земјите потписнички за време на војна кон непријателските војници и цивили.
Женевската конвенција е еден од важните фактори во донесувањето на одлука во Обединетите нации за тоа дали насилството во некои земји прераснало во вооружен конфликт.
„Црвениот крст е тој кој што во рамки на ОН одлучува дали некои судири прераснале во војна или не. Таа организација е чувар на меѓународните хуманитарни права“, истакнал за агенцијата извор од ОН.
Меѓународниот комитет на Црвениот крст се уште не се изјаснил јавно по однос на прашањата со судирите во Украина, бидејќи, како што наведува Reuteurs, оваа организација не сакала да ги навреди ниту Украина ниту Русија со тоа што овие судири ќе ги оцени како граѓанска војна или странска агресија, но тоа неофицијално го направила и за тоа веќе ги информирал страните во судирот, откриле изворите за британската агенција.
„За квалификацијата на украинските судири државите се известени билатерално и доверливо. За тоа нема да зборуваме јавно“, истакнала за Reuteurs портпаролката на Меѓународниот комитет на Црвениот крст, Анастасија Исјук.
Доколку ОН официјално ги окарактеризира судирите во некоја земја како војна, тоа во потполност ќе ја смени ситуацијата бидејќи страните во конфликтот стануваат еднакво одговорни за воените злосторства, кои не подлежат на застарување ниту на амнестија.
Според тоа, осомничените за воени злосторства може да бидат уапсени и надвор од границите на својата земја, имајќи предвид дека некои од земјите применуваат „универзална јурисдикција“ во случаите за воени злосторства.
До прогласувањето војна, силите на украинските власти се одговорни за заштита на цивилното население и инфраструктурата согласно меѓународните закони за заштита на човековите права, додека припадниците на проруските сили може да одговараат само за кршењето на украинските закони.
„Официјалното прогласувањето на некој воен судир и окарактеризирање како војна ја менува одговорноста на спротиставените страни на меѓународната сцена. Тоа ги зголемува шансите на поединци да им се суди за воени злосторства“, изјавил директорот на Женевската академија за меѓународно хуманитарно право и човекови права, Евдру Клап.
Во меѓувреме холандското државно обвинителство отворило истрага за падот на авионот на „Malaysia airlines“ на 17 јули на истокот во Украина, при што загинаа 298 лица, од кои поголемиот број беа Холанѓани, под сомнеж за убиство, воени злосторства и намерно соборување на патнички авион, изјавил во понеделникот портпаролот на обвинителството.
Врз основа на меѓународното кривично право, Холандија може да покрене обвинение против било кој поединец кој е осомничен за воени злосторства над холанските државјани.
Претседателот на Русија, Владимир Путин, уште во мај истакна дека судирите во Украина веќе прераснале во граѓанска војна, додека Украина кризата ја смета како војна во која е вклучена и надворешна агресија од страна на Русија./крај/мф/ап
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Орбан: Колапсот на Украина би бил катастрофа за Унгарија
Унгарскиот премиер Виктор Орбан изјави дека колапсот на Украина би бил катастрофа за Унгарија и дека мора да се направи сè за да се спречи тоа.
Тој ја испрати пораката во неделата за време на говорот во Сегед како дел од својата предизборна турнеја, каде што се соочува со силна опозиција пред претстојните избори прв пат по 15 години на власт, пренесува „Евроњуз“.
„Немојте да се залажувате: колапсот на Украина би бил катастрофа за Унгарија. Затоа колапсот на Украина не е во интерес на Унгарија, но ние мора да направиме многу за да го спречиме“, им рече Орбан на своите поддржувачи фокусирајќи се на надворешната политика.
Тој го илустрира својот став со споредба: „Луѓето од село совршено добро разбираат дека вредноста на вашето парче земја е под влијание не само на состојбата на таа земја туку и на состојбата на соседното парче земја, како и на тоа кој живее таму“.
Клучен снабдувач со енергија
Орбан исто така истакна дека Украина зависи од Унгарија за 44 % од својата електрична енергија и 56 % од природниот гас што го троши. Тој додаде дека значителен дел од оваа енергија доаѓа од руски извори. Унгарските власти претходно ги наведоа овие бројки како одговор на критиките за блиските врски на Унгарија со Русија.
💥 “It’s not clear who attacked whom,” Hungarian PM Viktor Orbán said today at a presser on the Russia–Ukraine war, after an EU summit where he opposed any financial help for Ukraine. He’s escalating his rhetoric, for the first time openly questioning that Russia started the war. pic.twitter.com/liuQGa0Dsm
— Szabolcs Panyi (@panyiszabolcs) December 19, 2025
Еден ден претходно, унгарскиот премиер коментира за руската инвазија на Украина наведувајќи дека е „тешко да се каже кој кого нападнал“, што е спротивно на преовладувачкиот меѓународен став за војната.
Во својот говор во саботата тој исто така го повтори својот став дека обезбедувањето воена помош за Украина само го продолжува конфликтот и, според него, не им служи на интересите на Украина.
Европа
„Асошиетед прес“: Русија наводно развива ново оружје за уништување на сателитите „Старлинк“
Разузнавачките агенции на две членки на НАТО се сомневаат дека Русија развива ново антисателитско оружје дизајнирано да ја нападне констелацијата „Старлинк“ на Илон Маск со деструктивни облаци од шрапнели во орбитата, со цел да ја ограничи западната вселенска супериорност, што ѝ помогна на Украина на бојното поле, објавува „Асошиетесд прес њуз“.
Според разузнавачките информации, во кои увид имал „Асошиетед прес“, таканареченото оружје со зонски ефект би се обидело да ги преплави орбитите на „Старлинк“ со стотици илјади топчиња со висока густина, потенцијално онеспособувајќи повеќе сателити одеднаш, но исто така ризикувајќи катастрофална колатерална штета на други орбитални системи.
Аналитичарите што не ги виделе извештаите изразуваат сомнеж дека таквото оружје би можело да функционира без да предизвика неконтролиран хаос во вселената за компаниите и земјите, вклучувајќи ги Русија и нејзиниот сојузник Кина, кои се потпираат на илјадници сателити во орбитата за комуникации, одбрана и други витални потреби.
Ваквите последици, вклучувајќи ги и ризиците за сопствените вселенски системи, би можеле да ја одвратат Москва од распоредување или користење такво оружје.
Сомнежи на експертите
„Не верувам во тоа. Навистина не верувам во тоа“, рече Викторија Самсон, експерт за вселенска безбедност во фондацијата Secure World. „Искрено, би била многу изненадена ако направат нешто такво“.
Сепак, командантот на вселенската дивизија на канадската војска, бригаден генерал Кристофер Хорнер, рече дека таквата руска работа не може да се исклучи во светлината на претходните американски обвинувања дека Русија исто така развива неселективно нуклеарно оружје базирано во вселената.
„Не можам да кажам дека сум свесен за таков систем. Но, тоа не е неверојатно“, рече тој. „Ако извештаите за систем на нуклеарно оружје се точни и ако се подготвени да го развијат и да одат до тој степен, тогаш не би бил шокиран ако нешто малку помало од тоа, но еднакво штетно, е во нивниот дофат на развој“.
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, не одговори на барањата за коментар. Русија претходно повика на напори на Обединетите нации за спречување поставување оружје во орбитата, а претседателот Владимир Путин рече дека Москва нема намера да постави нуклеарно оружје во вселената.
„Старлинк“ како клучна закана
Според разузнавачките информации, Русија го смета „Старлинк“ за особено сериозна закана. Илјадниците сателити во ниска орбита беа клучни за опстанокот на Украина против руската инвазија, која сега е во четвртата година.
Украинските сили ја користат брзата интернет-услуга на „Старлинк“ за комуникации на бојното поле, таргетирање оружје и други цели како што прават и цивилите и владините претставници, каде што руските напади ги прекинаа комуникациите. Руските претставници постојано предупредуваат дека комерцијалните сателити што ѝ служат на украинската војска би можеле да бидат легитимни цели.
Европа
Данската пошта ја прекинува доставата на писма по 400 години
По повеќе од 400 години традиција, данската поштенска служба „ПостНорд“ ќе го достави своето последно писмо на 30 декември, затворајќи важно поглавје во историјата на земјата.
Дигитализацијата ги затвора поштенските услуги
Претходно оваа година, „ПостНорд“ објави крај на доставата на писма во Данска, наведувајќи ја брзата дигитализација и драстичниот пад на обемот на поштата како главни причини. Во текот на изминатите 25 години, доставата на писма во земјата опадна за повеќе од 90 проценти. Како резултат на промените, компанијата ќе отпушти 1.500 работни места и ќе отстрани ист број од своите иконски црвени поштенски сандачиња.
Носталгичните Данци ги зграпчуваат поштенските сандачиња
Фактот дека на Данците сè уште им недостига стариот начин на испраќање пошта е потврден од неверојатниот интерес за купување расклопени поштенски сандачиња. Кога 1.000 од нив беа понудени на продажба претходно овој месец, тие се распродадоа за само три часа. Цената за поштенски сандачиња во добра состојба беше 2.000 дански круни (268 евра), додека оние со повидливи знаци на употреба беа продадени за 1.500 круни (201 евро).
Приватна компанија ја презема услугата
Иако „ПостНорд“ ја прекинува доставата на писма во Данска, ќе ја продолжи услугата во соседна Шведска и ќе понуди ограничени повратни средства за неискористени дански марки. Услугата за достава на писма во Данска ќе ја преземе приватната компанија „Дао“ од јануари.
Компанијата планира да ги прошири своите операции за да ја исполни законската обврска дека поштенската опција мора да остане достапна за сите граѓани.

