Турските власти уапсија 1.563 припадници на воените сили кои учествувале во обидел за воен удар во текот на ноќта кон саботата, изјави премиерот Бинали Јилдирим.

Во обидот за воен удар се убиени најмалку 90 луѓе, а петмина генерали и 29 полковници се итно отпуштени во службата. Еден од пучистите со чин генерал е убиен. Портпаролот на Генералштабот на турските вооружени сили соопшти дека над 40 полицајци се убиени во немирите, но не познато дали оваа бројка е содржана во претходната соопштена за жртвите.

„Група луѓе во војската надвор од командниот синџир се обиде да ја урне демократски избраната влада“, објави во саботата претпладнето кабинетот на турскиот претседател Реџеп Тајип Ердоан.

Воздушни удари, воени блокади и судири меѓу толпата и вооружените сили се забележани ширум Турција.

Редот е воспоставен работ утрото, рече премиерот Јулдирим. За саботата попладнето тој свика седница на парламентот. Телевизиските снимки покажуваат дека зградата на турскиот парламент е многу оштетена од неколкуте експлозии кои одекнаа во неа изминатиот период,

Претседателот Ердоган кој во текот на ноќта од тогаш непозната локација преку мобилен телефон користејќи ја мобилната апликација FaceTime за видео врска се јави во телевизијата CNNTurk, беше на одмор во летувалиштето Мармарис и таму беше засолнат на почетокот на безбедна локација, во 4 часот утрото се врати во Истанбул и во телевизиското обраќање порача дека заговорниците „ќе платат висока цена за предавството“.

Во текот на ноќта неколку странски медиуми објавија дека Ердоан имал намера да ја напушти земјата и да замине за Германија или за Велика Британија. Оваа информација не ја потврди ниеден официјален извор.

Претседателот првично сакал да замине за Анкара, но неговиот авион не можел да слета во турската престолнина.

„Со Турција нема да владее војската“, изјави Ердоан пред илјадниците приврзаници кои го пречекаа во истанбулскиот меѓународен аеродром „Мустафа Кемал Ататурк“. Во говорот пред толпата тој обидот за преврат го нарече „предавство“ и најави дека операцијата за задушување на пучот ќе биде завршена до крај и оти земјата „нема да биде во рацете на окупаторите“.

Телевизиските снимки од саботата утрото покажуваат како војници се предаваат од тенковите со кои ги блокираа мостовите кои од анадолскиот водат кон европскиот брег на Истанбул.

Претходната ноќ војската пукаше врз цивилите излезени на мостовите на Босфор да ѝ искажат поддршка на владата, а такви сцени имаше и на централниот истанбулски плоштад Таксим, по што врз војниците пучисти таму дејствуваше борбен авион на силите лојални на владата.

Сé уште не е јасно кој стои зад пучот. Ердоан веднаш го обвини својот некогашен главен сојузни исламскиот проповедник Фетулах Ѓулен, кој живее во егзил во Пенсилванија, САД, чии приврзаници во судовите, полицијата и војската изминатите години во Турција беа осуден за заговор во процесите против ткн „паралелна држава“.

Организацијата со седиште во САД, блиска на Ѓулен, ја негираше својата вмешаност во обидот за воен удар против владата и претседателот Ердоган. „Осудуваме каква и да е воена интервенција во домашната политика на Турција“, се наведува во соопштението на групата Alliance fo Shared Values.

Меѓутоа, градоначалникот на Анкара изјави дека во пучот учествувал висок офицер кој бил вклучен во операцијата за ноемвриското соборување на рускиот бомбардер „Су-24“ кон границата со Сирија што предизвика за тензии со Москва, за кого рече дека е приврзаник на движењето на Ѓулен.

Пучот го осуди и голем дел од највисокиот команден кадар на турските вооружени сили, како и сите големи политички партии во земјата, вклучително и опозициските.

Владата на Ердоган е мета на критики поради зголемување на авторитаризам и задушување на опозицијата и медиуми, но судејќи според сé нема широка народна поддршка за воено соборување на цивилните власти. Владејачката Партија на правдата и развојот (AKP) е на власт од 2002 година и оттогаш победува на сите избори.

Државната телевизија TRT и CNNTurk одреден период од неколку часа не емитуваа програма. Имаше информации дека во нивните седишта се влезени пучисти и оти од таму се слушаат истрели. Меѓутоа, од саботата утрото тие емитуваат програма.

Од саботата утрото и аеродромот „Ататурк“ во Истанбул, кој беше неколку часа затворен, повторно е оперативен.

Демократската избрана влада на Турција доби широка меѓународна поддршка од сите светски челници и организации, како САД, Европската унија, НАТО, Русија и ОН, при што се повикува на воздржаност./кра/мф/сн

Извор: Макфакс