АД ЕЛЕМ склучил договор во вредност од 92.040.000 денари со приватната фирма „Марковски компани“ од Битола, во постапка на преговарање без претходно објавен оглас. Од фирмата, како што се наведува, се бара да ангажира помошна механизација за потребите на рударска оператива во ПЕ Рудници, РЕК Битола, и тоа еден камион дампер и булдожер. Договорот е потпишан пред еден месец, а е со времетраење од една година. Во образложението на договорот објавен на страна на Бирото за јавни набавки, се наведува дека немало оглас бидејќи се работи за причини од крајна итност, предизвикани од настани што не можеле да се предвидат, како и дека штетите кои би се предизвикале се неспоредливо поголеми од вредноста на оваа набавка.

„Потребата е крајно итна бидејќи истата е дирекно поврзана со производството на јаглен од ПЕ Рудници, РЕК Битола. Невозможно е да се избегнат штети и последици што би се предизвикале во производството доколку се чека спроведување само на редовна постапка за јавна набавка. Неопходно е до нејзино спроведување, што  во идеални услови би значело најмалку три месеци, да обезбедиме услуга од потребната помошна механизација. Во овој период од годината се главните подготовки за грејната сезона 2018/2019, што значи дека планираните количини на јаглен задолжително мора да се обезбедат на депонијата за јаглен за да се избегнат какви било застои“, се наведува во образложението за склучувањето на договорот.

На прашање на „Макфакс“ за појаснување на причините за склучување вакви договори, од РЕК Битола го повторија ставот дека поради грејната сезона механизацијата била неопходна за овозможување непречена работа на системите за континуиран ископ на јаглен во рудникот Суводол во РЕК Битола.

„Износот на договорот потпишан на 15.10.2018 година е 30 проценти од предвидениот износ во редовната постапка, која е во тек, а која треба да заврши околу Нова година“, додаваат од РЕК Битола.

Од ЕЛЕМ, односно од РЕК Битола, кои се јавуваат како договорна страна, при склучувањето на договорот се повикуваат токму на Законот за јавни набавки, кој во членот 99 предвидува дека може да се спроведе постапка на преговарање без претходно објавување оглас во случај на „причини од крајна итност предизвикани од настани кои договорниот орган не можел да ги предвиди и да му се припишат како пропуст, не може да се примени рокот за објавување отворена постапка, ограничена постапка, постапка со барање за прибирање понуди или постапка со преговарање со претходно објавување оглас“.

Слични договори без претходно да објават оглас од ЕЛЕМ имаат склучено во повеќе наврати, што наиде на критики во јавноста, особено на почетокот на годинава кога за два месеца по итна постапка беа направени договори во вредност од околу 3 милиони евра, за ангажирање механизација за РЕК Битола.

Од Центарот за граѓански комуникации тогаш посочија дека праксата на склучување вакви договори го отвора прашањето за нерационално трошење и лошо менаџирање, а постапките ги оценија како нетранспарентни, но и дека се доведува  во прашање еднаквиот третман на фирмите – еден од основите принципи во јавните набавки.