Uncategorized
Венко Марковски – контроверзниот поет

И 21 година по смртта, Венко Марковски се уште е контроверзна личност во македонските политички и книжевни кругови
Контроверзите околу поетот Венко Марковски во македонската јавност продолжуваат и понатаму – не толку поради неговото творештво, туку поради неговата политичка определеност и доброволното напуштање на Македонија, македонските корени и заминувањето во Бугарија. Во најновиот број на книжевното списание Синтези, објавена е поемата на Венко Марковски, Современите парадокси, првпат објавена во 1956 година а поради која Венко Марковски беше осуден за непријателска дејност на пет години затвор и одведен на Голи Оток. Оваа поема првпат се објавува во Македонија, а уредникот на списанието Синтези, Веле Смилевски, и академикот, професор и поет Гане Тодоровски токму по повод објавувањето на оваа поема се обидоа да дадат појасна слика за случувањата околу животот и делото на Венко Марковски, несомнено еден од поетите кои делуваа во македонската литература од тој период, како и неговата подоцнежна книжевна активност во Бугарија на бугарски јазик. За поезијата и животот на Венко Марковски, Гане Тодоровски вели: „Во обете културно-национални средини, Македонија и Бугарија, литературната наука попретпазливо ќе оперира при елаборација на уметничките творби на овој автор со оглед на неговите зачудувачки осцилации и конверзија во определбите на националната припадност“. За делото на Венко Марковски, академик Милан Ѓурчинов вели: „Венко не може да биде прв основоположник на македонската современа поезија поради тоа што своите две стихозбирки ги обајви една година пред Рациновите Бели мугри. Рацин своите први песни на македонски јазик започнал да ги објавува уште од 1934 година, во списанија од кои некои биле забранети, затоа што неговите песни биле напишани на македонски јазик. Битен е квалитетот. А, поезијата на Венко Марковски според уметничките вредности заостанува зад поезијата на Рацин“. Па така, превирањата во македонските книжевни кругови околу вредноста на поезијата на Венко Марковски продолжуваат. Некои сметаат дека неговата поезија многу губи од неговиот т.н. соц-реалистички период, кога пишува наменска поезија, во периодот кога бил со партизаните. Ѓурчинов смета дека од целата поезија на Венко Марковски, вредни се 12 песни од првите збирки. Гане Тодоровски смета дека поемата која е денес објавена во списанието Синтези и поради која Венко беше испратен на Голи Оток, нема уметнички квалитети туку политички импликации поради негативниот став кон Тито. Сепак, нашите академици, книжевни теоретичари и културни дејци во едно се согласуваат – бесмислено е да се бара рехабилитација за Венко Марковски, затоа што тој е автор кој е објавуван и ценет во периодот кога објавувал во Македонија, како и дека од литературно-историски аспект, Венко Марковски има свое место во македонската литература. На саемот на книгата наредниот месец ќе се појави уште едно издание посветено на контроверзата наречена Венко Марковски, во редакција на Гане Тодоровски. И да се надеваме, ќе се расчистат некои темни дамки од македонското историско-уметничко минато.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Uncategorized
(Видео) Моќен ракетен систем „Искандер“ уништен во Русија, објавија Украинците

Украинското Министерство за одбрана објави дека моќен руски ракетен систем „Искандер“ е уништен во Русија.
„Украинските војници уништија руски ракетни системи ‘Искандер’. Еден руски ракетен фрлач експлодира, а два други веројатно се оштетени. Резултатите од нападот сè уште се утврдуваат“, објави украинското Министерство за одбрана.
Ukrainian warriors destroyed the russian Iskander missile systems 🔥
One russian missile launcher detonated, and two more were likely damaged.
The results of the strike are being clarified.📹: @GeneralStaffUA pic.twitter.com/ufP92F8SQX
— Defense of Ukraine (@DefenceU) June 5, 2025
Според повеќе извори, системот се наоѓал во регионот Брјанск во Русија и бил во активна служба. Се верува дека бил користен за таргетирање на Киев.
Uncategorized
Судот ги поништи царините на Трамп, ги прогласи за незаконски

Федералниот суд на Соединетите Американски Држави ги блокираше многу високите царини што претседателот Доналд Трамп ги воведе на странски земји, пресудувајќи дека тој ги пречекорил своите овластувања.
Пресудата, донесена од страна на судии на Американскиот суд за меѓународна трговија, ги запре сеопфатните царини од 10 проценти што Трамп ги воведе на „речиси секој трговски партнер на САД“, а десетици земји беа загрозени со повисоки царини, пишува „NBC News“. Судот, исто така, блокираше посебен сет царини што ги воведе администрацијата на Трамп врз Кина, Мексико и Канада, во кои како причина за зголемувањето се наведоа трговијата со дрога и нелегалната имиграција.
Администрацијата на Трамп ги оправда царините со повикување на Законот за овластување за меѓународна економска вонредна состојба од 1977 година, или IEEPA, кој му дава на претседателот овластување да го регулира увозот за време на одредени вонредни состојби.
Сепак, судот вчера го отфрли толкувањето на законот од страна на владата и рече дека би било неуставно кој било закон донесен од Конгресот да му даде на претседателот целокупно овластување да одредува царини.
„Судот не донесува одлука за мудроста или можната ефикасност на употребата на царини од страна на претседателот. Оваа употреба е недозволива не затоа што е неразумна или неефикасна, туку затоа што (федералниот закон) не го дозволува тоа“, наведе тричлениот судски совет во одлуката, пренесува Танјуг.
Судот рече дека царините за Кина, Канада и Мексико не се легални затоа што „не се справуваат со заканите идентификувани во тие наредби“. Тројцата судии кои ја напишаа пресудата беа номинирани за судскиот совет од поранешниот претседател Роналд Реган, поранешниот претседател Барак Обама и Трамп во неговиот прв мандат. Администрацијата на Трамп во судските документи посочи дека ќе поднесе жалба на пресудата до Федералниот апелационен суд.
Портпаролот на Белата куќа, Куш Десаи, одговори на пресудата, бранејќи го образложението за царините, велејќи дека трговскиот дефицит на САД со други земји „создаде национална вонредна состојба што ги десеткуваше американските заедници“. Тој тврди дека царините се неопходни за да се поттикне производството во САД и да се стави крај на она што тој го смета за неправедни трговски практики.
Со воведувањето на царините на почетокот на април, Трамп го нарече трговскиот дефицит „национална вонредна состојба“, што ја оправда неговата царина од 10 проценти за целиот увоз, со повисоки стапки за земјите со кои САД имаат најголем трговски дефицит, особено Кина.
Uncategorized
Предлог-закон за формирање инспекторат за грбот, знамето и за химната

На денешната собраниска прес-конференција портпаролот и пратеник на политичката партија Левица, Амар Мециновиќ, го најави законот за инспекторат за државни инсигнии, со кој, како што рече, се гарантира почитувањето на грбот, знамето и на химната на Република Македонија, како и на симболите на етничките заедници.
„Веќе 27 години постои Закон за употреба на државното знаме и грб, но овој закон нема орган што го спроведува. Исто така, постои и Закон за знамињата на заедниците и тој закон пропишува глоби, но нема институција што ги изрекува тие глоби. Практично, имаме мртво слово на хартија“, рече Мециновиќ на собраниската прес-конференција.
Како главен мотив за донесување на овој закон од партијата ги наведуваат честото непочитување на државните инсигнии и провокациите што предизвикуваат меѓуетничка нетрпеливост и тензии, а државата останува со врзани раце, без можност да изрече казна за непочитување на постојните закони или сквернавање на државните инсигнии.
Од партијата соопштија дека со овој предлог-закон инспекторатот за инсигнии ќе биде сместен во рамките на Министерството за правда, а ќе има право да врши надзор како на институциите така и на правните и на физички лица.