Самобендисаноста на европскиот поредок и одбивањето да се сфати неопходноста од некаква соработка со Русија, само ќе ѝ помогне на Кина да ја оствари својата грандиозна идеја за глобален центар на трговијата.

До неодамна повеќето Европејци веруваа дека нивниот безбедносен поредок по Студената војна има универзална примена и може да биде модел за остатокот од светот. Ова убедување воопшто не изненадува, бидејќи Европа честопати ја играше централната улога во глобалните прашања. Низ поголемиот дел од изминативе три века, европскиот поредок беше и светски поредок – производ на интересите, амбициите и ривалитетот на континенталните империи. Дури и во текот на Студената војна, кога новите супер сили застанаа на спротивставените страни од континентот, централната битка се водеше меѓу две европски идеологии, демократскиот капитализам и комунизмот, и за целосната контрола на европските земји меѓу нив.

Сепак, дури во 1989 година започна да се појавува дистинктивен европски модел на меѓународни односи, модел кој претставуваше радикално напуштање на предлошките и праксите кои се уште беа цврсти во остатокот на светот. Во јуни 1989 година, авторитативниот комунистички режим во Кина го здроби про-демократското движење во зародиш; истата година, авторитативните комунистички режими во Европа се предадоа без борба по падот на Берлинскиот ѕид. За водечките европски интелектуалци овој момент беше повеќе од крај на Студената војна – тој го означи почетокот на новиот вид на мир. „Она што заврши во 1989 година,“ напиша неколку години подоцна британскиот дипломат Роберт Купер, „не беше само Студената војна или дури, во формална смисла, Втората светска војна, туку политичкиот систем на претходните три века: балансот на моќта и империјалната глад“.

И навистина, Студената војна заврши без мировен договор или паради (во моментот се чинеше како победа и за двете страни), а новиот европски систем си ги изми рацете од старите идеи за суверенитет. Континенталните лидери не беа заинтересирани да создаваат нови држави, како што беше случајот по Првата светска војна. Ниту пак преместуваа луѓе од едно место на друго за да ги обезбедат постоечките, како што сторија по Втората светска војна. Наместо тоа, тие се обидоа да ја сменат природата на самите граници, охрабрувајќи го слободниот проток на капитал, луѓе, добра и идеи. Политичките мапи излегоа од мода; нивното место го зазедоа економските графикони. Дипломатите во Брисел почнаа да гледаат на економската меѓузависнот, меѓународните легални институции и взаемното мешање во домашните политики на другите како на примарен извор на безбедност. А подоцна, непосредно по неуспесите на САД во Авганистан и Ирак, и воената сила ја изгуби привлечноста.

Европејците беа свесни дека овој поредок е динстиктивен, но исто така веруваа и дека би можел да се прошири далеку вон Европската унија – во Турција, во Русија и во посткомунистичките земји во источна Европа. Тие очекуваа нивниот модел да се прошири по природен пат, дали преку проширување на НАТО, зголемување на врските на ЕУ со земјите на периферијата на Унијата или преку подем на глобалните институции кои ги негуваат европските норми, како што е Меѓународниот кривичен суд и Светската трговска организација. Сé додека граѓаните можат слободно да избираат, размислуваа тие, владите на крајот ќе мора да го прифатат европскиот начин.

Русија ја разби таа претпоставка минатата година кога го презема Крим. Соочена со решеноста на Москва да го задржи влијанието во пост-советскиот простор преку употреба на сила, меката сила на ЕУ се покажа како навистина мека. Турција, заедно со уште три од најголемите светски демократии (Бразил, Индија и Индонезија), одби да им се придружи на ЕУ и на САД во воведувањето на санкции врз Русија. На Кина ѝ беше подраго на присоединувањето на Крим кон Русија да гледа како на природно прилагодување на границите, наместо како на прекршување на меѓународниот поредок. Во меѓувреме, Брисел и Вашингтон наметнаа значителни санкции. Но, мерките сторија малку во убедувањето на Русија да се откаже од својот став.

Украинската криза ги присили Европејците да се соочат со фактот дека нивниот политички модел не им атрактивен на сите – а особено не на сите во нивното непосредно соседство. Нивниот шок наликува на оној на јапонските технолошки директори од крајот на минатата деценија, кога сфатија дека иако ги прозиведуваат технолошки најнапредните мобилни телефони на светот, сепак не можат да ги продадат во странство. Едноставно, потрошувачите во другите земји не беа подготвени, бидејќи јапонските уреди се потпираа на напредни технологии, како што е третата генерација на платформи за е-трговија, кои не беа во широка употреба во другите земји. Со други зборови, јапонските телефони беа премногу совршени за да успеат.

Некои овој феномен го нарекоа „Галапагос синдром“ на Јапонија, повикувајќи се на откритието на Чарлс Дарвин дека животните кои живеат на островите Галапагос, со нивната уникатна флора и фауна, имаат развиено специјални карактеристики кои не можат да се пресликаат на друго место. Во голема мера истото може да се каже и за европскиот поредок денес, кој еволуираше во екосистем заштитен од погрубата реалност на поширокиот свет – и, последично, стана премногу напреден и премногу особен за да можат и другите да го следат.

Како што се влечка украинската криза, Европејците мора да ги напуштат своите соништа за трансформација на странските живеалишта и да се посветат на заштита на своето, кое е сé повеќе загрозено. Задачата нема да биде лесна. Ќе бара деескалација на тензиите со Москва и пресметани компромиси, како што е прифаќањето на руските интеграциски напори како легитимни. Признавањето дека европскиот поредок има граници е многу подобро од тоа да се остави да слабее – или да се гледа како уште некоја авторитарна сила го користи застојот.

Трусни подрачја

Иако непосредниот ефект од украинската криза беше меѓусебното приближување на САД и Европа, процесот на формулирање на одговор ги изведе на виделина длабоките поделби меѓу нив. На пример, опстојуваат прашањата за американските гаранции за европската безбедност, и покрај повторените уверувања од страна на претседателот на САД, Барак Обама. Ако Русија поддржи бунтовници во некоја членка на НАТО, да речеме во Латвија, каков ќе биде одговорот на Вашингтон? Постојат и сомнежи за опфатот на вниманието на Вашингтон. На Минхенската безбедносна конференција во 2015 година, еден висок германски функционер се жалеше дека САД е непостојана: „Бидејќи влогот за Американците е толку мал, никогаш не знаеме каде тие ќе завршат. Тие сега може да ги ескалираат санкциите и да ја вооружат Украина. Но, за неколку години тие би можеле да ги ресетираат односите за да ја обезбедат руската соработка за некое неповрзано прашање, како Исламската држава, на пример“.

Чувството кај Европејците дека нивната безбедност повеќе не е примарна за стратегијата на САД, како што беше во текот на Студената војна, уште повеќе ја подвлекува оваа несигурност. На крајот, Европа е само уште една од многуте области во кои Вашингтон има свои интереси, а најверојатно не е ни најбитната. Од своја страна, американските функционери сé повеќе стравуваат дека европските држави постепено ги губат своите воени способности и политичката волја, напуштајќи го сојузништвото со САД за да го смират тепачот од соседството. Американците особено ги шокираше тоа што дури и непосредно, според нив, по руската анексија на Крим, многу европски влади (вклучувајќи ги и тие на Германија и на Велика Британија) сепак се одлучија да ги намалат своите воени буџети. А во 2014 година, една анкета на WIN/Gallup International само ги засили американските сомнежи за европската јавност: само 29 проценти од испитаните Французи, 27 од британските и 18 отсто од германските испитаници изјавиле дека се подготвени да се борат за својата држава (68 проценти од италијанските испитаници рекле дека би одбиле без размислување). Како што рече секретарот за одбрана на САД, Роберт Гејтс, во 2010 година:„Демилитаризацијата на Европа – каде што огромни делови на јавноста и на политичката класа имаат аверзија кон воената сила и ризиците кои таа ги носи – премина од благослов во XX век, во пречка за постигнувањето на вистинската безбедност и траен мир во XXI век“.

Ваквите гледишта отсликуваат и уште една подлабока филозофска поделба меѓу двата спротивставени наратива за крајот на Студената војна. За повеќето Американци, воената и економска надмоќ беше клучна за тоа победата да стане неизбежна и дека трката во вооружувањето од 1980-те го турна Советскиот сојуз преку работ. Но, за многумина Европјани тоа беа либералните европски вредности кои на крајот победија, како и германската Ostpolitik, политика на подобрени односи со Советскиот сојуз и неговите сојузници што го забрза крајот на конфликтот.

Овие поделби ги бојат денешните политички дискусии на предвидлив начин. Земете го само прашањето за тоа дали Европа и САД треба да ја вооружат Украина во борбата против бунтовниците на истокот на земјата, поддржани од Русија. Ако примарната цел е да се зголеми цената на рускиот ревизионизам, тогаш овој потег има смисла, дури и ако конфликтот ескалира како резултат на тоа. Но, ако главната цел е да се заштити посебниот модус на однесување на ЕУ и да се зачува единството на ЕУ пред Русија, тогаш сé што би разгорело натамошно насилство би се испречило на патот на единствената прифатлива разврска: контролиран политички договор. Ова објаснува зошто толку членови на американскиот надворешно-политички естаблишмент го подржуваат вооружувањето на украинската војска, додека повеќето нивни европски колеги се спротивставуваат. Дури и во Полска, каде што повеќето граѓани сметаат дека украинската криза претставува јасна и постоечка опасност за нивната безбедност, мнозинството не го поддржува вооружувањето на Украина, според истражувањето спроведено овој февруари од варшавскиот Институт за јавни прашања.

Отсекогаш било нереално да се очекува украинската криза да ја смени ДНК-та на Европа, барем не краткорочно. Ниту европската јавност, ниту елитата на ЕУ не се подготвени да ја напуштат надежта дека економската меѓузависнот останува најпостојаниот извор на европската безбедност. Иако американските безбедноси гаранции се критични за да се обезбеди преживувањето на европскиот поредок, тие исто така се закана за неговиот интегритет. Ако ЕУ соработува со САД во вооружувањето на Украина, тоа ќе значи признавање дека мирната медијација пропаднала.

Европски трипови

Европа се најде во оваа тешкотија од една едноставна причина: во годините пред украинската криза, западните влади фундаментално погрешно ја разбраа Русија. Тие погрешно го протолкуваа неуспехот на Москва да го блокира поредокот по Студената војна како поддршка за него, претпоставија дека руската интеграција во светската економија ќе одржи статус кво во земјата преку инвестиции и не успеаја да видат дека, иако многу малку Руси го посакуваат враќањето на советскиот комунизам, огромно мнозинство е носталгично по статусот на супер сила.

Тие, исто така, го промашија значењето на таканаречената украинска „Портокалова револуција“ во 2004 година, која преку масовни улични протести доведе на власт про-западен лидер. Рускиот претседател Владимир Путин, убеден дека западните влади ги поттикнале демонстрациите со цел да спроведат смена на режимот, оттгаш на уличните протести почна да гледа како на битна закана за неговото владеење. Во овој контекст, отпорот кон западниот либерализам и кон промоцијата на демократијата од страна на Вашингтон сега го дефинира неговото разбирање на националниот суверенитет.

Повеќе од една деценија режимот на Путин е во потрага по нов поредок, таков што ќе обезбеди долгорочно преживување за себе. Во 1943 година, Јозеф Сталин ја распушти Комунистичката интернационала (позната и како Коминтерна), организација посветена на меѓународно ширење на комунизмот, со цел да ги убеди Франклин Рузвелт и Винстон Черчил дека приоритет му е поразувањето на нацистичка Германија, а не глобална револуција. Путин се надеваше дека Западот ќе прифати сличен приод со сопирањето на промоцијата на демократијата. Тој сакаше гаранција дека Кремљ нема да се соочи со улични протести поддржани од Западот на улиците на Москва или на Минск. Но, Брисел и Вашингтон не можеа да распуштат нешто што не постоеше. Без оглед на тоа во што можеби веруваат Путин и неговите советници, бранот од глобални протести кои го зафатија светот во изминативе неколку години е резултат на културолошки, политички и технолошки промени. Она што поранешниот советник за безбедност на САД, Збигњев Бжежински го нарече, „глобално политичко будење“ е вистински тренд, а не шифрирано име на некоја операција на CIA.

Западните сили, исто така, погрешно си ја проценија способноста да го присилат Путин преку санкции и дипломатска изолација. Санкциите не го променија руското однесување во источна Украина, а многу малку експерти сметаат дека финансиските казни може да бидат толку големи за да ја убедат Москва да го врати Крим. Иако санкциите придонесоа кон тековните финансиски проблеми на Русија, постојат малку докази дека го ослабе стисокот на Путин врз власта. Па дури и да го ослабеле, малку е веројатно дека пост-путиновата Русија ќе биде прозападна демократија. „Невозможно е да се каже кога ќе падне системот“, изјави во 2013 година поранешниот советник на Путин, Глеб Павловски, за The New Republic, „но кога ќе падне… тој што ќе го замени ќе биде копија на овој“.

Не треба да постојат сомнежи дека санкциите се покажаа како многу битни во обединувањето на западните земји против „агресијата“ на Русија. Но, штетите врз руската економија, исто така, ги поткопаа и европските долгорочни цели. Политиката на Москва во Украина не претставува оживување на рускиот имперјализам: таа е експресија на рускиот изолационизам. Со отсекувањето на руската економија, санкциите им послужија на напорите на Путин да ја ограничи изложеноста на Русија кон Западот, со што неговиот режим доби покритие да го ограничи интернетот, да го стесни странското сопствеништво на медиумите, да ги репатрира руските пари од западните банки и да го ограничи патувањето во странство. Тие, исто така, го замаглија неговиот неуспех да ја крене економијата.

Што е најлошо од сé, санкциите ја окуражија Русија повторно да се натпреварува со Западот за воена доминација, наместо со економски средства, арена каде што предноста на Европа е неспоредливо поголема. Еден од најголемите успеси на Унијата во изминатава деценија беше Европската соседска политика, која целеше кон привлекување на државите од нејзината периферија преку економски и политички договори. Иако тешко дека оваа политика ги трансформира тие држави на некој посуштествен начин, таа сепак имаше влијание врз руската политика. По „Портокаловата револуција“, Русија се обиде да се здобие со влијание во Украина и во другите посткомунистички земји со нудење слични иницијативи, како што се трговските договори и пакетите со помош. Дури и во есента 2013 година Русија не тргна да ја окупира Украина, пред прво да се обиде да ја купи, нудејќи ѝ на владата на тогашниот претседател Виктор Јанујкович заем од 15 милијарди долари. Но, сега кога руската економија е уште понеконкурентна, што се должи на ниските цени на нафтата и на новите санкции, Москва ќе биде уште поподготвена да го прошири своето влијание преку воен авантуризам.

Преземениот пат

При дефинирањето на својата руска политика, Европа се соочува само со тешки избори. Нереално е да се очекува дека Европа во наредната година ќе се трансформира во голема воена сила. Исто толку е неверојатно дека само санкциите во краток рок ќе ја сменат политиката на Кремљ, или дека едногласната поддршка за сеопфатни санкции може да се одржи на подолг рок, особено ако конфликтот во Украина некако стивне. Ако сака да непредува, Европа мора да изнајде политика која нема да се обидува да ја претвори Русија во демократија од западен стил, но која ќе ја присили земјата во позиција со која Западот може да живее. Ограничувањата во стилот на Студената војна не се доволни. Русија претставува закана не само за територијалниот интегритет на земјите-членки на ЕУ, туку и за самиот опстанок на Унијата. Русија веќе почна да се инфилтрира во европската политика со цел да го поткопа европското единство, најмногу преку поддршка на лидерите кои се пријателски настроени кон неа, а непријателски кон Унијата.

Одбраната од оваа закана ќе бара од Европејците да направат јасна разлика меѓу два различни вида на институции. Првиот вид се оние, како Советот на Европа и ЕУ, кои ги отелотворуваат европските вредности и оттаму во нив нема место за авторитарни режими како тој на Путин. Вторите се оние, како Организацијата за безбедност и соработка во Европа (ОБСЕ) и Обединетите нации, кои можат да ги премостат разликите меѓу Европа и нелибералните влади. Европските лидери треба првите да ги направат подисциплинирани и поригидни, а вторите пофлексибилни и поприемливи.

Да го земеме Советот на Европа. Членството на Москва, привилегија која, теоретски, е резервирана за демократии (ова тело е со задача да ги промовира човековите права и владеењето на правото), има многу малку сторено да ја либерализира Русија и со тоа го поткопа кредибилитетот на Советот. Доделувањето на членство на други земји со репресивни режими, како што е Азарбејџан, исто така, не успеа да ги забрза нивните демократските транзиции. На пример, по парламентарните избори во Азарбејџан во 2010 година, Советот не успеа дури ни да издаде критичко соопштение како одговор на безбројните прекршувања на изборниот процес. Сега организацијата служи како погодно средство кое им овозможува на авторитативните режими пред светот да изгледаат демократски, додека дома ги гушат човековите права. Само со бркање на нелибералните членки ќе може овој Совет повторно вистински да застане во одбрана на основачките вредности.

Деконтаминацијата на инситутциите базирани на вредности преку отстранување на руското влијание станува уште поитно, ако се земе предвид растечката популарност на путиновиот модел на владеење во некои источноевропски членки на ЕУ и растечката поддршка на Кремљ за евро-скептичните партии, вклучувајќи ги и оние од левицата, како Сириза во Грција и тие од десницата, како Националниот фронт во Франција. Овие потези, дизајнирани да ја пресликаат поддршката на западот за опозициските движења и мониторингот на изборите во Русија, во почетокот функционираа како еден вид шлаканица. Но, сега се вистинска опасност која може сериозно да го изаби единството на ЕУ. Минатата година унгарскиот премиер Виктор Орбан јавно проговоре дека „со раздвојувањето на патиштата со западноевропските догми, себе си ќе се сториме понезависни од нив“. Отиде уште понатаму, со истакнување на својата намера Унгарија да ја претвори во „нелиберална држава“, посочувајќи ја Русија како пример за земја која, како Турција и Кина, има систем на владеење кој не е ниту западен, ниту либерален, но е „способен да нé направи конкурентни“. Во обид да му се додвори на својот идол, Орбан им се спроивстави на плановите за Европска енергетска унија, носечка политика на ЕУ дизајнирана да ја намали зависноста на нејзините членки од рускиот гас. Во замена, Путин обезбеди проток на рускиот гас кон Унгарија без никакви пречки, барем во наредните четири или пет години.

За да се спречи тоа и други ранливи членки на ЕУ, како Грција и Кипар, да станат плен на руските поткупувања или уцени, ЕУ треба да им помогне да се спрват со своите економски кризи, со тоа што ќе продолжи да им обезбедува заеми и други форми на финансиска поддршка. Исто така, мора да ги притиска своите членки да сфатат дека мора да изберат страна во растечкиот конфликт меѓу Москва и Брисел. Во моментов, нелибералните режими, како Унгарија, си го земаат најдоброто и од двата света: фондовите од ЕУ ги оддржуваат дури и кога ја користат анти-ЕУ реториката дома и специјалните врски со Москва во свој бенефит и, оттаму, речиси и не се присилени да го сменат курсот.

Друга унија

Европа и Соединетите држави никогаш нема да можат да ја признаат руската анексија на Крим, исто како што не можеа да ја признаат советската окупација на балтичките држави во текот на Студената војна. Ќе мора да ги задржат санкциите, бидејќи тие се единствениот достапен инструмент способен да го одржи европското единство и да ја скроти Русија за да не го проширува тековниот конфликт кон другите делови на Украина. Но, санкциите сами посебе, водени од изместената надеж дека Русија еден ден ќе го смени курсот и ќе ѝ го врати Крим на Украина, не се доволни.

На Западиот му треба долгорочна стратегија за Русија, која ќе овозможи соработка, но која нема да се воздржува од конфронтација. Кризата започна токму поради кавгата за тоа дали Украина ќе учествува во Источното пратнерство, европска програма која цели кон интеграција на источноевропските држави во економијата на ЕУ, или во Евроазиската економска унија (ЕЕУ), конкурентен трговски блок кој Кремљ го основа со Белорусија и Казахстан минатиот јануари. Иронично, најдобриот начин да се воспостават нови работни односи со Русија е токму преку овој руски проект – пристап кој врвни европски функционери, вклучувајќи ги и германската канцеларка Ангела Меркел и францускиот претседател Франсоа Оланд, јавно го поддржаа.

Повеќето Европејци се согласуваат дека ЕЕУ е проект полн со недостатоци, кој повеќе ќе им служи на руските геостратешки амбиции, отколку што ќе донесе просперитет на места како што се Ерменија или Киргистан. Ним, исто така, им е многу тешко да поверуваат дека која и да било држава ќе го избере репресивниот руски модел на развој, пред просветлениот на Европа. Како и да е, тој избор им припаѓа на суверените влади. И ако ЕУ го признае правото на Белорусија и Казахстан да се приклучат кон рускиот интеграциски проект, Брисел со многу поголем кредибилитет ќе може да инсистира Москва да им го признае правото на Грузија и Молдавија да не се приклучат.

Европа не успеа да препосна што, всушност, претставува ЕЕУ. Да нема сомнежи, Москва ја основа оваа унија со цел геостратешки да го предизвика Брисел, но тоа го стори преку ангажман со други држави, по урнекот на ЕУ – преку економски врски, наместо преку воено наметнување. Што е уште поважно, ЕЕУ е инклузивна, во голема мера ослободена од руското наметнување на етничкиот национализам и отворено посветена на концептот на економска меѓузависност. И со тоа што помогнаа во поттикнувањето на една чисто руска иницијатива, членките на унијата го имаат вниманието на Москва. Всушност, поради моќта за вето, Белорусија и Казахстан можеби имаат најголеми шанси да ја скротат руската агресија врз источна Украина.

Накратко, ЕЕУ е токму од оној вид проекти како што и Брисел самиот би можел да измисли. Тоа е единствената институција способна да ја намали зависноста на Москва од воени притисоци и националистичка реторика. Но, наместо да го препознае своето сопствено влијание врз ЕЕУ, Брисел ја протолкува оваа имитација на Москва како непријателски гест, со што пропушти критична можност да го модерира конфликтот во Украина.

Ангажманот со Русија во врска со нејзините планови за ЕЕУ ќе беше многу полесен пред украинската криза, но и сега не е ниту оддалеку невозможен. Приближувањето на ЕУ кон ЕЕУ, како што е покана за воспоставување на формални дипломатски односи меѓу двете организации, ќе прати јасен сигнал дека Брисел го препознава правото на Москва на свој интеграциски процес, но и дека цврсто се спротивставува на правото на Русија на сфера на влијание. Тоа ѝ би навестило дека во својот развој, европскиот поредок нема да се гради само врз проширувањата на НАТО и ЕУ, на кои Русија жестоко им се спротивставува. Наместо тоа, ќе го подготви теренот за мирољубив натпревар меѓу два интеграциски проекта, базирани на разлчични филозофии, но кои барем номинално се стремат кон исти цели.

Легитимирањето на ЕЕУ, исто така, ќе забие колец меѓу двете најголеми авторитативни сили на светот, Кина и Русија, кои почнаа опасно да се доближуваат во изминативе неколку години, што ќе резултира во зајакнување на партнерот кој опаѓа, за сметка на оној кој расте. Да, проширената улога на Пекинг во источна Европа е еден од најнеприметените, а со најголеми последици, резултат од украинската криза. Додека Брисел и Вашингтон ја санкционираа Москва поради Крим, кинескиот претседател Си Џинпинг покрена две амбициозни иницијативи, дизајнирани да ја реструктуираат евроазиската економија: таканаречениот „Економски појас по Патот на свилата“, програма за инфраструктурни и трговски инвестиции кои ќе се протегаат од Бангкок до Будимпешта и „Поморски пат на свилата од 21-от век“, слична програма фокусирана на водените патишта помеѓу Јужнокинеското море и Медитеранот. Двата проекта, кои кинеските функционери ги вметнаа под слоганот „еден појас, еден пат“, во суштина целат да ги привлечат сите земји од Централна Азија во гравитациското поле на Кина, што на Пекинг ќе му ги обезбеди многу потребните извори на природни ресурси, странски пазари и економска диверзификација.

Но, пристапот на Кина кон регионалната интеграција видливо се разликува и од рускиот стил на сфери на влијание и од ЕУ-стилот на регионализам. Како што тврди експертот Дејвид Арејз, наместо да користи мултилатерални договори за да ги либерализира пазарите или да дава великодушни понуди, Кина на другите земји им ветува пристап до нејзиниот постојан раст, примарно преку инвестиции во инфраструктурата, како што се железниците, автопатиштата, пристаништата, цевководите, царински објекти, итн. Пекинг се сместува како независен центар за глобална трговија, оперирајќи преку низа билатерални врски. Во моментов, речиси ништо не му стои на патот на овој план; бидејќи нејзината економија е толку многу посилна од оние во Централна Азија, Кина може своите партнери да ги смести во периферната зона, каде што нема да постојат формални процеси за решавање на недоразбирањата и многу малку начини за спротивставување на кинеската влеча. Ако западните земји продолжат со тесногледото фокусирање на битката со Русија и поткопувањето на ЕЕУ, Кина би можела да се издигне до прееминентна регионална сила – на многу сличен начин како што САД стигнаа до тоа да доминираат со Европа по Втората светска војна.

Ниту Европа, ниту САД можат да си приуштат да дозволат матерализација на грандиозната визија на Си. И затоа мора да ѝ дозволат на Русија да се натпреварува со Кина за влијанието во нејзиното сопствено двориште. Секако, Брисел и Вашингтон не смеат да имаат илузии за сонот на Кремљ да ја подели и ослабе ЕУ, но токму поради тоа мораат да воспостават формални односи со ЕЕУ, наместо да ја игнорираат. Продолжено спротивставување со Русија само ќе го изложи дистинктивниот поредок на Европа на понатамошни ризици и ќе му овозможи на Пекинг да влезе додека Брисел и Москва се препираат. Оваа најмалку лоша опција не е совршена, но другите се многу полоши./крај/мф/сс

Извор: Макфакс